Sistèma immunitari : Diferéncia entre lei versions

Contengut suprimit Contengut apondut
Cedric31 (discussion | contribucions)
Correccion ortografica
Linha 15 :
Lo sistèma immunitari d'un [[organisme]] pòu se devesir entre un sistèma de defensa non especifica (ò innat) e un sistèma de defensa especifica (ò adaptativa ò aquistada). Aquelei sistèmas son liats entre elei e permeton de luchar còntra lei microrganismes ([[bactèri]]s, [[virus|virüs]], [[Mycota|campairòl]], parasitas) ò lei macromoleculas estrangieras que son dichs [[antigèn]]s.
 
Lo sistèma de defensa non especific permet d'aparar l'[[organisme]] còntra leis incursions limitadas mai es pas capabla de faciar una [[infeccion]] importanta amb una multiplicacion deis agents patogèns. Aquò necessita l'activacion dei defensas especificas basadas sus l'activacion e la multiplicacion dei [[limfocitlinfocit B|limfocitslinfocits B]] e dei [[limfocitlinfocit T|limfocitslinfocits T]] que son dedicats a l'eliminacion d'un antigèn donat. En particular, permeton la secrecion d'[[anticòrs]] que pòdon neutralizar l'[[antigèn]], de l'opsonizar e d'activar la reaccion complementària dau sistèma immunitari. Aquò permet de demenir l'activitat dau patogèn per facilitar son eliminacion per lei [[fagocit]]s dau sistèma innat que pòdon leis absorbir e lei digerir. La defensa adaptivaadaptativa permet tanben la formacion de cellulas especializadas dins la destruccion dei cellulas contaminadas de l'organisme.
 
Pasmens, la reaccion dei defensas especificas es lenta car necessita la seleccion e la multiplicacion de limfocitslinfocits ninòis que patrolhan dins l'organisme. Après la fin de l'infeccion, una partida dei limfocitslinfocits son conservats permetent una reaccion pus rapida e pus eficaça dins lo cas d'un segond rescòntre ambé lo [[patogèn]]. Aquò es a l'origina de l'immunitat que pòu èsser activa ([[vaccin]]acion) ò passiva (injeccion d'[[anticòrs]]).
 
== Sistèma immunitari non especific ==
Lei microrganismes ò lei [[toxina]]s que capitan d'intrar dins l'[[organisme]] son premier tractats per lei mecanismes e lei [[cellula (biologia)|cellulas]] dau sistèma immunitari non especific (ò sistèma immunitari innat). Aqueu sistèma es lo sistèma immunitari principau dins la màger part deis [[espècia (biologia)|espècias]] conegudas<ref>'''[[anglés|(en)]]''' GW. Litman, JP. Cannon, LJ. Dishaw, ''Reconstructing immune phylogeny: new perspectives'' (2005), Nature Reviews Immunology '''5''' (11): 866–79.</ref>. Aquelei defensas son dichas non especificas car luchan còntra totei leis agents patogèns detectats dins l'[[organisme]]. Son generalament entraïnadas quand de còrs estrangiers son identificats per de receptors de reconoissença que pòdon destriar de compausats caracteristics espandits au sen de la màger part dei microrganismes<ref>'''[[anglés|(en)]]''' R. Medzhitov, ''Recognition of microorganisms and activation of the immune response'' (2007), Nature '''449''' (7164): 819–26.</ref> ò que pòdon detectar lei sinhaus d'alarma emesemeses per lei [[cellula (biologia)|cellulas]] endomatjadas, bleçadasnafradas ò menaçadas. Lei receptors utilizats per lei dos mòdes d'entraïnament son sovent lei meteis mai i a d'excepcions<ref>'''[[anglés|(en)]]''' P. Matzinger, ''The danger model: a renewed sense of self'' (2002), Science '''296''' (5566): 301–5.</ref>.
 
=== Barriera fisica ===
[[File:Sistèma immunitari - Esquèma simplificat dau foncionament d'una barriera fisica (exemple de l'intestin uman)..png|thumb|Esquèma simplificat dau foncionament d'una barriera fisica renfòrçada per de cellulas dendriticas (exemple de l'intestin uman).]]
 
Lei barrieras fisicas permeton d'empachar l'intrada d'agents patogèns dins l'[[organisme]]. Ne'n existís unei tipes diferents per luchar còntra leis infeccions d'origina mecanica, [[quimia|quimica]] ò [[biologia|biologica]]. Lei barrieras mecanimasmecanicas permeton de blocar e de còps d'eliminar leis agents patogèns susceptibles d'intrar dins l'organisme. Per exemple, dins l'òme, la premiera barriera fisica es la [[pèu]] que permet de separar l'organisme dau mitan exterior. Dins aquò, coma l'[[organisme]] [[Homo sapiens|uman]] es obligat d'aver certaneis interaccions ambé lo mitan exterior ([[respiracion]], [[alimentacion]]...), la [[pèu]] es completada per d'autrei barrieras fisicas coma aquelei dei mucosas ([[intestin]], [[palmon|paumon]]s...). Lei [[cellula (biologia)|cellulas]] i forman un jaç impermeable per empachar lo passatge de la màger part dei microrganismes. A la superficiasuperfícia de certanei mucosas, se troba tanben de secrecions de mucus permetent d'envelopar leis agents patogèns e de celhas vibratòrias permetent de lei desgatjar au luench.
 
Lei barrieras quimicas son basadas sus de secrecions de compausats permetent de destrurre certaneis agents patogèns. Per exemple, dins l'espècia umana, i a unei barrieras d'aqueu tipe dins la [[pèu]] ò dins lei [[mucosa]]s. Ansin, la pèu e lo paret de l'aparelh respiratòri secretansecrètan de peptides anti-microbianas coma la defensina-β. La saliva, lei lagremas ò lo [[lach]] mairau an tanben divèrseis [[enzim]]s ([[lisozim]], PLA2) ambé de proprietats anti-bacterianas. Lo [[suc gastric]] de l'[[estomac]] es a l'origina d'una demenicion importanta dau [[PH|pH]] que tua un nombre important de [[bactèri]]s.
 
Enfin, lei barrieras biologicas repausan generalament sus la flòra dei microrganismes comensaus de l'[[organisme]]. D'efèct, leis agents patogèns son en competicion ambé aquela flòra per trobar de nutriments e d'endrechs per se desvolopar. Pereu, devon faciar de modificacions dei paramètres quimics ([[PH|pH]], concentracion de [[fèrre]]...<ref>'''[[anglés|(en)]]''' SL. Gorbach, ''Lactic acid bacteria and human health'' (1990), Annals of Medicine '''22''' (1): 37–41.</ref>) lòng de la barriera que son sovent desfavorablas a la proliferacion de la màger dei microrganismes. Per exemple, es lo cas de la flòra bacteriana vivent sus la [[pèu]] [[Homo sapiens|umana]] qu'elimina, generalament per concurréncia, lei [[bactèri]]s exteriors.
 
=== Inflamacion ===
L'[[inflamacion]] fa partida dei premierei respònsas dau sistèma immunitari après la deteccion d'una [[infeccion]]<ref>'''[[anglés|(en)]]''' T. Kawai, S. Akira, ''Innate immune recognition of viral infection'' (2006), Nature Immunology '''7''' (2): 131–7.</ref>. Es caracterizat per una rojor, una aumentacion de la [[temperatura]], una dolor e una dilatacion entraïnadas per l'aumentacion dau [[volum]] [[sang|sanguin]] en circulacion dins lei teissuts tocats. Aquò es entraïnat per de [[icosanoide]]s e de [[citocina]]s secretats per lei [[cellula (biologia)|cellulas]] bleçadas ò [[infeccion|infectadas]]. Leis [[icosanoideicosanoïde]]s son formats de [[prostaglandina]]s que son a l'origina de l'aparicion de la [[fèbre]] e de la dilatacion dei conduchs [[sang|sanguin]]s e de [[leucotrièn]]s que permeton d'atraire certanei cellulas sanguinas coma lei [[leucocit]]s<ref>'''[[anglés|(en)]]''' SB. Miller, ''Prostaglandins in health and disease: an overview'' (2006), Seminars in Arthritis and Rheumatism '''36''' (1): 37–49.</ref>. Lei [[citocina]]s son fòrça variadas e permeton de mobilizar de cellulas immunitaris sus lo luòc de l'[[infeccion]]. Lei [[citocina]]s principalas son leis [[interleucina]]s que permeton la comunicacion entre lei diferentei [[cellula (biologia)|cellulas]] [[sang]]uinas, lei [[quimiocina]]s que favorizan lo desplaçament cellular e leis [[interferon]]s que son de [[molecula]]s ambé de proprietats anti-viralas. Dins certaneis [[espècia (biologia)|espècias]], de factors de creissença e de factors citoxics son tanben secretats.
 
=== Reaccion de complement ===
[[File:Sistèma immunitari - Sistèma immunitari innat uman (esquèma generau).png|thumb|Esquèma generau dau sistèma immunitari innat renfòrçatrenforçat per d'anticòrs dins l'òme.]]
La [[reaccion de complement]] es un ensems de compausats bioquimics que foncionan coma una cascada proteolitica e qu'atacan la superficiasuperfícia dei [[cellula (biologia)|cellulas]] estrangieras. Es formada d'un vintenau ò d'un trentenau de [[proteïna]]s que son dichas en foncion de sa capacitat de completar l'eliminacion deis agents patogèns per leis [[anticòrs]]. Lei sistèmas de complement son una partida majora de la respònsa immunitària innada d'uneis [[espècia (biologia)|espècias]], compres dins d'[[organisme]]s non [[Mammalia|mamifèr]]s coma lei [[planta]]s, lei [[peis]] e divèrseis [[Invertebrata|invertebrats]].
 
En l'[[Homo sapiens|òme]], lei [[proteïna]]s dau complement son normalament inactivas e situadas dins lo [[sang]]. Son activadas ambé la deteccion de substàncias presentas a la superficia deis agents patogèns. Après reconoissença d'un element estrangier, lei [[proteïna]]s s'activan en cascada entraïnant una respònsa fòrça rapida. D'efèct, quand aquelei [[proteïna]]s forman una liason amb un patogèn, activan leis autrei proteïnas que van a son torn entraïnar l'activacion d'autrei moleculas e mai lo rèsta. La molecula de basa d'aqueu mecanisme es la proteïna C3b que pòu s'activar de tres biais diferents :
* per la via dicha classica qu'es entraïnada per la liason d'un anticòrs liat a un antigèn ambé la proteïna dau complement C1.
* per la via dicha alternativa qu'es entraïnada per la liason dau factor B amb un factor C3b ja fixat amb una membrana bacteriana.
* per la liason d'una proteïna especifaespecifica amb un [[sucre]] situada a la superficiasuperfícia d'un [[bactèri]].
Dins totei lei cas, lo sinhau iniciau es rapidament amplificat tant que de liasons se forman entre proteïnas dau complement e patogèns. Après son activacion, lei diferentei substàncias complementàrias permeton d'atraire lei cellulas immunitàrias, d'aumentar la permeabilitat dei conduchs [[sang]]uins per favorizar l'arribada dei cellulas immunitàrias que pòdon passar a travèrs lei teissuts organics e de marcar leis agents patogèns per facilitar sa destruccion. Certanei proteïnas an tanben de proprietats quimicas que li permeton de pertusar dirèctament lei membranas cellularas dei [[bactèri]]s.
 
=== Barriera cellulara ===
Lei cellulas dau sistèma immunitari son dichas [[leucocit]]s ò globuls blancs. Lei [[leucocit]]s dau sistèma immunitari non especific incluson lei [[fagocit]]s ([[macrofag]]s, [[granulocit]]s [[neutrofil]]s e lei [[cellula dendritica|cellulas dendriticas]]), lei [[mastòcit]]s, lei [[granulocit]]s [[eosinofil]]s, lei [[granulocit]]s [[basofil]]s e lei [[LimfocitLinfocit NK|cellulas tuaitritztuairises naturalas]]. Dins l'[[organisme]], se comportan coma d'[[organisme]]s unicellulars independents que pòdon se desplaçar per identificar e eliminar leis agents patogèns e que permeton l'activacion dei mecanismes immunitaris especifics.
 
==== Fagocits ====
[[File:Sistèma immunitari - Esquèma de la fagocitosi.png|thumb|Esquèma de la fagocitosifagocitòsi.]]
La [[fagocitosifagocitòsi]] es un mecanisme [[cellula (biologia)|cellular]] essenciau dau sistèma immunitari innat que permet ai [[fagocit]]s d'ingerir e de còps de digerir leis agents patogèns e lei còrs estrangiers. En temps normau, lei fagocits patrolhan dins l'organisme a la recèrca de patogèns. Pasmens, pòdon èsser cridats dins un endrech donat per la secrecion de [[citosina]]s. Quand troban un patogèn, lei fagocits pòdon l'absorbir dins una vesicula intracellulara. I es generalament tuat e digerit gràcias a d'[[enzim]]s digestius ò gràcias a de mecanismes basats sus una reaccion d'oxidacion rapida. Enfin, après la [[fagocitosi]], pòu se debanar la presentacion deis antigèns a la superficiasuperfícia dau fagocit (cellulas presentatritz d'antigèns) per activar d'autrei cellulas immunitàrias ò la liberacion de substàncias oxidantas capablas d'atacar certanei còrs estrangiers ò capablas d'influenciar la reaccion d'inflamacion. La secrecion de compausats oxidants pòu tanben aver luòc per destrurre de particulas tròp gròssas per èsser absorbidas. La [[fagocitosifagocitòsi]] es probablament lo mecanisme immunitari pus ancian car s'observa tant per d'espècias vertebradas qu'invertebradas.
 
Lei [[fagocit]]s principaus son lei [[neutrofil]]s que patrolhan normalament dins lo [[sistèma circulatòri]]. Son lo tipe principau de [[leucocit]]s que pòdon representar entre 50 e 60% dei globuls blancs e 99% dei [[granulocit]]s en circulacion dins lo còrs. Dins lo corrent dau procès d'[[inflamacion]], son generalament lei premierei cellulas immunitàrias qu'arriban sus lo luòc de l'[[infeccion]]. Son capables de digerir leis agents patogèns. Pasmens, dins lo cas d'una persisténcia dei patogèns, pòdon digerir parcialament lei patogèns per presentar seis antigèns caracteristics a sa superficiasuperfícia afin d'activar lo sistèma immunitari espeficespecific. Lei [[neutrofil]]s an generalament una durada d'existéncia fòrça limitada (en l'òme 10-12 h dins lo [[sistèma circulatòri]], 2-3 j dins leis autrei teissuts), probablament per defugir la propagacion de patogèns susceptibles de parasitar lei [[neutrofil]]s.
 
Lei [[macrofag]]s patrolhan normalament dins lei teissuts de l'organisme. I elimina per [[fagocitosifagocitòsi]] lo curum de l'[[organisme]] coma lei [[necròsi|teissuts necrotics]] ò lei [[Apoptòsi|teissuts apoptotics]]. Un nombre important de [[macrofag]]s se troba donc en permanéncia dins d'[[organ]]s estrategics coma lo [[fetge]], la [[mèussa]] ò lei [[palmon|paumons]]<ref>Lei macrofags residents de certaneis organs an un nom especific coma [[cellula de Kupffer]] dins lo [[fetge]].</ref>. Pasmens, pòdon tanben eliminar leis agents patogèns, lei digerir e presentar seis antigèns a sa superficiasuperfícia per activar de cellulas dau sistèma especific. En l'òme, la durada de vida d'un [[macrofag]] se situa entre unei mes e uneis annadas.
 
Lei [[cellula dendritica|cellulas dendriticas]] son de [[fagocit]]s en contacte ambé lo mitan exterior, especialament la [[pèu]], lo [[nas]], lei [[palmon|paumons]], l'[[estomac]] e leis [[intestin]]s. Ne'n existís unei tipes diferents que pòdon evolucionar per formar d'autrei tipes de cellulas immunitàrias. An un ròtle important dins l'activacion dau sistèma immunitari especific car, après la captura d'un antigèn, pòdon migrar vèrs lei centres dau sistèma linfatic per i activar lei [[limfocitlinfocit T|limfocitslinfocits T]].
 
==== MastòcitsMastocits ====
Lei [[mastòcitmastocit]]s residisson dins lei [[teissut conjonctiuconjontiu|teissuts conjonctiusconjontius]] e lei [[mucosas]]. Permeton de regular la respònsa inflamatòria de l'organisme gràcias a sa capacitat de secretar una gama larga de compausats ([[istamina]], [[eparina]], [[serotonina]], [[leucotrièn]]...) susceptibles de l'activar e de mobilizar d'autrei cellulas immunitàrias. An donc un ròtle important dins lei reaccions d'[[allergia]].
 
==== Granulocits basofils e eosinofils ====
Lei [[granulocit]]s [[basofil]]s e eosinofils an un ròtle dins lo mecanisme d'inflamacion. Lei basofils son lei [[granulocit]]s pus rars de l'organisme (dins l'òme, entre 0,5 e 1% e de còps 0%). Son capables de detectar d'[[allergèn]] e de secretar de compausats ([[histaminaistamina]], [[heparinaeparina]]) que van entraïnar l'inflamacion. Pòdon tanben secretar un sinhau capable d'atraire leis [[granulocit]]s [[eosinofil]]s. Aquelei [[granulocit]]s permeton principalament de luchar còntra lei [[parasitisme|parasites]] sensa lei fagocitar. D'efèct, se fixan dessús per i versar d'[[enzim]]s capables de lei destrurre. An tanben un ròtle dins la regulacion de la reaccion inflamatòria. En l'òme, representan entre 2,5 e 5% dei [[granulocit]]s.
 
==== Cellulas tuaitritz naturalas ====
Lei [[limfocitlinfocit NK|cellulas tuaitritztuairises naturalas]] ò [[limfocitlinfocit NK|limfocitslinfocits NK]] (''Natural Killers'' en [[anglés]]) son de [[limfocitlinfocit]]s qu'atacan lei cellulas dei [[tumor]]s e lei cellulas contaminadas per un [[virus|virüs]]. En revènge, s'atacan normalament pas dirèctament ais agents patogèns. Aquelei limfocitslinfocits son caracterizats per l'abséncia dei marcaires T ò B (en l'òme, presentan lei marcaires CD16, CD56 e NK) e per lo fach d'èsser espontaneamentespontanèament liticas envèrs totei lei [[cellula (biologia)|cellulas]].
 
Dos vias permeton d'activar la [[lisi]]. La premiera s'activa solament quand lei sinhaus d'activacion vènon superiors ai sinhaus d'inibicion. Lo sinhau d'inibicion principau es produch per lei receptors KIR que pòdon identificar e reconóisser lei moleculas dau [[complèx d'histocompatibilitatistocompatibilitat principau]] de classa I que son caracteristicas de l'[[organisme]]. L'activation d'un tipe unic de receptor KIR permet de defugir la [[lisi]]. Dins aquò, lei sinhaus d'activacion son nombrós e variats permetent d'eliminar totei lei cellulas desprovesidas dei marcaires CMH corrècts e totei lei cellulas infectadas per un [[virus|virüs]] ò un [[bactèri]] sensa destrurre lei cellulas sanas. La segonda via d'activacion despend de la presentacion a sa superficiasuperfícia per lei cellulas tumoralas ò infectadas per certanei [[virus|virüs]] d'[[antigèn]]s fixats a d'[[anticòrs]] anti-tumorausantitumoraus òo anti-virausantiviraus. Lo marcaire CD16 pòu alora se fixar a la cellula e entraïnar sa [[lisi]].
 
== Sistèma immunitari especific ==
 
=== Sistèma immunitari especific cellular ===
[[File:Sistèma immunitari - Activacion dei linfocits T dins l'òme.png|thumb|Esquèma generau de l'activacion dei [[limfocitlinfocit T|limfocitslinfocits T]] dins l'[[Homo sapiens|òme]].]]
L'activacion de la defensa immunitària especifica cellulara per lei [[limfocitlinfocit T|limfocitslinfocits T]] es un mecanisme lent que necessita la presentacion deis antigèns ai [[limfocitlinfocit T|limfocitslinfocits T]] ninòis de passatge per lei [[cellula (biologia)|cellulas]] presentatritz d'antigèns ([[neutrofil]]s, [[macrofag]]s ò [[cellula dendritica|cellulas dendriticas]] e pereu lei [[limfocitlinfocit B|limfocitslinfocits B]] dins l'òme e certaneis [[espècia (biologia)|espècias]]). Lei [[cellula dendritica|cellulas dendriticas]] migrant vèrs lei centres dau sistèma linfatics representan la màger part d'aquelei cellulas. L'antigèn es alora incorporat a un site [[molecula]]r de la cellula presentatritz permetent de lei presentar ai sites de reconoissença dau limfocitlinfocit. Quand un [[limfocitlinfocit T]] reconoisse son antigèn especific, la liason entre l'antigèn e lo limfocitlinfocit es estabilizada entraïnant son activacion e son expansion [[clòne|clonala]].
 
Dins l'òme, i a dos tipes de sites de presentacion que son dichs HLA (''Human leucocyte antigen'' en [[anglés]]) de classa I e II. Après liason entre la [[proteïna d'adesion cellulara]] de la cellula presentatritz d'antigèn e un receptor especific dich LFA-1 (''Lymphocyte function-associated antigen 1'' en [[anglés]]), se forma una liason entre l'antigèn e lei receptors caracteristics dau limfocitlinfocit que son dichs CD4 per lei limfocitslinfocits T citoxics ò CD8 per lei limfocitslinfocits T auxiliars. L'activacion necessita tanben una liason entre una proteïna B7 de la membrana de la cellula presentatritz d'antigèn e un receptor CD28 dau limfocitlinfocit. Sensa aqueu sinhau doble, lo limfocitlinfocit demora inactiu. Au contrari, sa manifestacion entraïna la secrecion d'una [[citosina]] dicha [[interleucina 2]] que va venir se fixar sus un receptor dedicat per entraïnar l'expansion clonala.
 
Après activacion, lei [[limfocitlinfocit T|limfocitslinfocits T]] ninòis se diferenciandiferéncian entre unei tipes diferents que son lei [[limfocitlinfocit T citoxic|limfocitslinfocits T citoxics]] (ò T tuaires), [[limfocitlinfocit T auxiliar|T auxiliars]], [[limfocitlinfocit T regulator|T regulators]] e [[limfocitlinfocit NKT|NKT]]. Lei doas premierei classas forman la màger part dei limfocitslinfocits T. Lei [[limfocitlinfocit T citoxic|limfocitslinfocits citoxics]] son caracterizats per un marcaire CD4 e son cargats de l'eliminacion dirècta dei cellulas infectadas ò tumoralas gràcias a de secrecions de moleculas que pòdon passar la membrana cellulara per entraïnar l'[[apoptòsi]] ò la [[necròsi]].
 
Lei [[limfocitlinfocit auxiliar|limfocitslinfocits auxiliars]] son caracterizats per un marcaire CD8 e permeton la secrecion de substàncias permetent d'entraïnar lo mecanisme d'inflamacion e l'activacion dei [[limfocitlinfocit B|limfocitslinfocits B]]. Dins l'òme, lo ròtle regardant la reaccion inflamatòria es assegurat per lei limfocitslinfocits T<sub>H1</sub> (H per l'[[anglés]] ''Helper''). En particular, aumentan la mobilizacion dei [[macrofag]]s sus lo luòc de l'infeccion. La segonda carga pertocant l'activacion dei cellulas B es tengut per lei limfocitslinfocits T<sub>H2</sub>. De mai, existís un mecanisme d'inibicion entre lei dos tipes de limfocitslinfocits T<sub>H</sub> permetent d'orientar la respònsa immunitària siá vèrs la mobilizacion massiva dei cellulas de la [[fagocitosifagocitòsi]] siá vèrs la secrecion d'[[anticòrs]] en foncion dei besonhs.
 
Lei [[limfocitlinfocit T regulator|limfocitslinfocits T regulators]] son rars e permeton de limitar l'expansion deis autrei tipes de limfocitslinfocits T. Aquò permet de defugir de reaccions excessivas dau sistèma immunitari. Enfin, lei [[limfocitlinfocit NKT|limfocitslinfocits NKT]] son un tipe fòrça rar qu'es encara mau conegut que tèn de marcaires de limfocitslinfocits T e NK (''Natural Killer'' en [[anglés]]). Pòdon secretar una gama larga de substàncias coma l'[[interleucina 2]] ò de factors anti-tumorausantitumoraus e semblan aver un ròtle important dins l'amplificacion ò la regulacion d'un nombre important de mecanismes immunitaris car son abséncia causan de desòrdres grèus.
 
=== Sistèma immunitari especific umorau ===
[[File:Sistèma immunitari - Activacion dei linfocits B dins l'òme.png|thumb|Esquèma generau de l'activacion dei limfocitslinfocits B dins l'òme.]]
Lo sistèma immunitari especific umorau es basat sus lei [[limfocitlinfocit B|limfocitslinfocits B]] e sus la secrecion d'[[anticòrs]] permetent de detectar e de neutralizar un agent patogèn donat. Sa mesa en foncionament necessita l'activacion dei [[limfocitlinfocit B|limfocitslinfocits B]] ninòis. Aquò necessita dos sinhaus. Lo premier es caracterizat per la reconoissença dirècta de l'antigèn especific dau limfocitlinfocit ninòi e son absorpcion. Lo segond despend de l'antigèn. Certanei entraïnan dirèctament lo segond sinhau, especialament lei [[bactèri]]s. D'autrei necessitan un cambi d'informacion amb un [[limfocitlinfocit T auxiliar]] que dèu venir presentar l'antigèn sus un site dedicat de la superficiasuperfícia dau [[limfocitlinfocit B]].
 
Dins l'òme, lo segond mecanisme se pòu devesir entre diferenteis etapas. Premier, lo limfocitlinfocit B presenta l'antigèn sus un site molecular (dich HLA-II) de sa membrana moleculara. Puei, quand un limfocitlinfocit auxiliar T<sub>H2</sub> reconoisse aquel antigèn, forma a sa superficiasuperfícia de ligands CD40 que van se liar ambé lei receptors CD40 situats a la superfica dau [[limfocitlinfocit B]]. La formacion d'aquelei liasons entraïnan alora la seleccion clonala e la diferenciacion dei [[limfocitlinfocit B|limfocitslinfocits B]].
 
En totei leis espècias presentant aqueu mecanisme, la seleccion clonala permet d'amplificar rapidament lo nombre de limfocitslinfocits B especifics a un antigèn. La diferenciacion permet de produrre de [[plasmocit]]s e de [[limfocitlinfocit B de memòria|limfocitslinfocits B de memòria]]. Lei [[plasmocit]]s son destinats a la secrecion d'un tipe donat d'immunoglobulinesimmunoglobulinas (ò anticòrs<ref>Lei dos tèrmes son sovent utilizats coma sinonims. Pasmens, en realitat, leis anticòrs son una categoria d'immunoglobulinesimmunoglobulinas.</ref>) que pòu se fixar sus un antigèn donat. Lei quantitats secretadas son fòrça importantas mai la durada de vida d'un [[plasmocit]] es limitada per defugir una reaccion excessiva. Leis immunoglobulinesimmunoglobulinas son capablas de se fixar sus un antigèn per lo neutralizar e per facilitar sa [[fagocitosifagocitòsi]]. Ne'n existís unei tipes diferents:
* leis [[immunoglobulineimmunoglobulina G|immunoglobulinesimmunoglobulinas G]] (IgG) son leis anticòrs pus frequents dins l'organisme en temps normau. Son produchas en reaccion a un antigèn donat e destinadas a la proteccion còntra lei [[bactèri]]s, lei [[virusvirús|virüs]] e certanei [[toxina]]s. An un tanben un ròtle important dins la memòria immunitària ([[vaccin]]acion) e dins la proteccion dau [[fètus]].
* leis [[immunoglobulineimmunoglobulina A|immunoglobulinesimmunoglobulinas A]] (IgA) forman una barriera cargada d'aparar lei cellulas dei [[mucosa]]s e de la [[pèu]]. Son subretot presentas dins la saliva, lei lagremas, lo [[lach]] mairau, lei secrecions nasalas e lei secrecions dei [[sistèma digestiu|sistèmas digestiu]] e [[sistèma respiratòri|respiratòri]].
* leis [[immunoglobulineimmunoglobulina M|immunoglobulinesimmunoglobulinas M]] (IgM) son produchas en reaccion a un antigèn. Sa secrecion es rapide e es lo premier antigèn que se forma dins lo corrent de la respònsa a una [[infeccion]]. Sa preséncia dins lo [[sistèma circulatòri]] indica l'existéncia d'una [[infeccion]] dins l'[[organisme]].
* leis [[immunoglobulineimmunoglobulina D|immunoglobulinesimmunoglobulinas D]] (IgD) son situadas sus la membrana dei [[limfocitlinfocit B|limfocitslinfocits B]]. Permeton d'i fixar leis [[antigèn]]s.
* leis [[immunoglobulineimmunoglobulina E|immunoglobulinesimmunoglobulinas E]] (IgE) foguèron descubèrtas en [[2000]] dins lei [[mamifèr]]s e son encara mau conegudas. Son pus gròs que leis autrei tipes d'anticòrs e semblan liats ai [[mastòcit]]s, ai [[granulocit]]s [[basofil]]s e ai mecanismes d'inflamacion e d'[[allergia]].
Lei [[limfocitlinfocit B de memòria|limfocitslinfocits B de memòria]] son liats ai mecanismes de la memòria immunitària e permeton la [[vaccin]]acion.
 
=== Memòria immunitària ===
 
==== Memòria passiva ====
La memòria immunitària passiva s'observa principalament dins lo novèu-nat. Es basat sus lei barrieras immunitàrias fornida per la maire au [[fètus]], especialament lo transferiment d'anticòrs IgG dau [[sang]] de la maire a travèrs lo [[placenta]]. Aquò permet au novèu-nat de tenir a sa naissença una gama larga d'[[anticòrs]] per luchar còntra lei premiereis infeccions de son existéncia. Lo [[lach]] mairau permet tanben de cumplir un ròtle similar arès la naissença. La proteccion fornida es dicha passiva car lo novèu-nat a pas lei capacitats necessàrias de produccion d'aqueleis immunoglobulinesimmunoglobulinas. Dura de quauquei [[jorn]]s a quauquei [[mes]].
 
En [[medecina]], una proteccion similara pòu èsser fornida artificialament a un pacient ambé l'injeccion d'immunoglobulinesimmunoglobulinas.
 
==== Memòria de tèrme lòng e immunizacion ====
[[File:Sistèma immunitari - Memòria immunitària de tèrme lòng.png|thumb|Diferéncia entre la premiera e la segonda respònsa immunitària còntra un meme [[virusvirús|virüs]].]]
La memòria de tèrme lòng es basada sus lei limfocitslinfocits T e B de memòria qu'an una durada de vida fòrça lònga (tota l'existéncia de l'[[organisme]] per certaneis antigèns). Sembla formada de [[cellula (biologia)|cellulas]] capablas de resistir ai sinhaus d'[[apoptòsi]] (mòrt programa dei cellulas) e que foguèron selecionnadasseleccionadas en foncion de son eficacitat còntra son antigèn especific. Una partida importanta dei mecanismes de seleccion e de subrevida d'aquelei cellulas son encara mau conegudas.
 
Lei [[limfocitlinfocit T de memòria|limfocitslinfocits T de memòria]] se forman a la fin de l'[[infeccion]] a partir de la populacion de [[limfocitlinfocit T|limfocitslinfocits T]] especialament dedicats a l'antigèn responsable de la crisi. D'efèct, 95% dei limfocitslinfocits T son alora tuats per [[apoptòsi]] mai 5% demorandemòran dins l'organisme. Lei subrevivents desvolopan de proprietats especialas que li permeton de reconoisserreconóisser pus rapidament son antigèn especific, de s'activar tre son identificacion e de se devesir pus rapidament per reconstituir una populacion sufisenta per aparar l'organisme còntra una infeccion novèla entraïnada per aquel antigèn. Aquò permet una respònsa pus importanta e pus rapida qu'aquela basada sus la diferenciacion dei limfocitslinfocits T ninòis.
 
Lei [[limfocitlinfocit B de memòria|limfocitslinfocits B de memòria]] se forman dins lo corrent de la diferenciacion dei limfocitslinfocits B ninòis en [[plasmocit]]s ò en [[limfocitlinfocit B de memòria]]. De mecanismes mau coneguts permeton de conservar lei [[limfocitlinfocit B de memòria|limfocitslinfocits B de memòria]] pus eficaç. Coma per [[limfocitlinfocit T de memòria|limfocitslinfocits T de memòria]], aquelei cellulas son capables de s'activar tre l'identificacion de son antigèn especific e de produrre d'[[anticòrs]] entraïnant una cascada de reaccion pus importanta qu'aquela de la via classica dei limfocitslinfocits ninòis. Son de mai despartits dins d'endrechs estrategics coma la [[mèussa]] que filtra lo [[sang]].
 
La reaccion immunitària pus rapida e pus eficaça dei limfocitslinfocits de memòria es a l'origina de l'immunizacion de l'organisme a certaneis infeccions e permet la [[vaccin]]acion. Son principi es basat sus l'introduccion volontària e mestrejada d'un antigèn (sovent un patogèn inactiu ò amb una activitat fòrça demenida) dins l'organisme per favorizar la formacion de la respònsa immunitària de memòria. L'objectiu es de fornir una proteccion eficaça còntra una infeccion amb lo patogèn vertadier.
 
== Autrei mecanismes ==
Leis invertebrats, compres lei [[bactèri]]s ò leis organismes unicellulars, presentan de sistèmas immunitaris pus primitius que lei vertebrats, especialament per s'aparar còntra lei [[virus|virüs]]. Lei mecanismes generalistas basats sus la [[fagocitosifagocitòsi]] i son frequents mai lei defensas especificas i son pus rars (sistèma CRISP dei [[procariòta]]s que permet de blocar la replicacion d'un [[virus|virüs]]). Lei vegetaus an de defensa immunitàrias basadas una respòsa locala fòrça rapida qnqu'entraïna la mòrt de totei lei cellulas de la zòna tocada per l'infeccion permetent de'n limitar lei consequéncias. An tanben de mecanismes especifics que li permeton de blocar la multiplicacion dei [[virus|virüs]].
 
== Liames intèrnes ==