Sèrv : Diferéncia entre lei versions

L'origina del servatge ven dels darrièrs ans de l'[[Empèri Roman]].<ref>Roth Clausing, ''[http://books.google.cat/books?id=CN0vAAAAMAAJ&q=Adscription+roman&dq=Adscription+roman&hl=ca&ei=tLc4Tbi5DtGo8AOUt-jFCA&sa=X&oi=book_result&ct=result&resnum=1&ved=0CCUQ6AEwAA The Roman colonate: the theories of its origin]'' (anglès)</ref> A l'eissida de las guèrras de la crisi del sègle III, fòrça agricultors abandonèron o vendèron las tèrras, e la proprietat tombèt dins las mans dels proprietaris que, en n'acumulant, ne faguèron de ''latifundi'', e comencèron a las far expleitar per d'arrendadors (los ''coloni''). Aquels arrendadors trabalhavan una pèça d'aquelas tèrras per la siá subsisténcia, pagant una renda, e devent mai trabalhar pel proprietaritèrratenent (pus tard lo senhor) sens contrapartida, dins los sieus camps privats per la semença e per la culhida. Amb aquel acòrdi, pagavan pas dirèctament los tributs de la tèrra, o fasent, teoricament lo senhor feudal. Tanben, dins d'unas zònas, se realizava una mena de proteccion militara dels païsans liures, qu'acceptavan de se sometre a un senhor en escambi de son trabalh o de produchs agricòlas coma forma de pagament. A causa de las condicions de la renda e la deterioracion de l'economia romana, lo colon venguèt incapable de pagar las siás rendas e se perdèt las proprietats per causa de [[deute]].