Gorilla : Diferéncia entre lei versions

Contengut suprimit Contengut apondut
Jiròni (discussion | contribucions)
Balisas : cambiament per telefonet Modificacion pel web mobil
Cedric31 (discussion | contribucions)
Cap resum de modificació
Linha 105 :
 
Le blòc èst african abriga las doas autras sosespècias. Los {{formatnum:12000}} gorillas de las planas orientalas (''Gorilla beringei graueri'') se repartisson en plusors populacions isoladas a l'èst de la [[Republica Democratica de Còngo]], dins los abitats variables anant de las planas a las selvas de nautor (fins a 3300 mètres).
Los gorillas de montanha (''Gorilla beringei beringei''), que subsissonsubsistisson uns 600 individús, vivon dins la [[Selva de Bwindi]] en [[Oganda]].
 
== Caracteristicas fisicas ==
[[Imatge:GorillaSkeleton.jpg|thumb|upright 1|left|Esqueleta d'un gorilla.]]
[[Imatge:Gorilla gorilla skull.jpg|thumb|upright 1|left|"DimorphismeDimorfisme sexuelsexual dudel crânecran - [[Musèu d'Istòria Naturala de Tolosa]]" ]]
 
Lo gorila es aprèp lo chimpanzé, del ponch de vista genetic, l’animal pus pròche de l’uman. Aquela parentat foguèt confirmada per las similituds entre los cromosòmas e los gropes sanguins. Nòstre genòma diferís de 2 % solament d'aquel del gorilla.
Linha 129 :
Los gorillas vivon en grope capitat per un mascle adulte nomenat «espina d'argent». La composicion dels gropes vària de dos a trenta individús, entre 10 e 15 en mejana. En general cada grope se compausa d'un mascle adulte (espina d'argent), d'un o de mai mascles pus joves (mascles d'espina negras), de plusors femèlas adultas (cinc o sièis) e de qualques pichons. Quand i a mai d'un mascle dins un grope, sol lo [[mascle dominant]] pòt s'apariar.
 
Lo comportament dels gropes es variable, las separacions temporàrias per la recerca d'aliment son frequentas. Al contrari de fòrça autres genres de primats son pus sovent las femèlas que daissan lo grope per ne trobar un autre. Los gropes duran generalament longtemps, a vegadas arriban de batalhas entre mascles per determinar qual capitarà lo grope. Quand un novèl mascle ganha, tua la descendéncia del vencit. En efièch las femèlas qu'alachan pòdon pas concebre e, aprèp la mòrt de lors pichons, son lèu prèstas a s'apriarapariar de nòutornamai.
 
L'instint territorial es pauc desvolopat, plusors gropes cèrcan d'aliments dins lo meteis luòc e s'evitan los uns e los autres. Coma lor noiridura se compausa subretot de fuèlhas, cal pas anar fòrt luènh per ne trobar, en primièr perque las fuèlhas abondan, e mai perque son pauc nutritivas, aquò obliga a de longs periòdes de repaus. Las gorillas fan tota una seria de sons, de crits e de gronhaments qu'utilizan per reconeissença los membres de lor grop e los estrangièrs e tanben coma mejan d'intimidacion. Se coneis ben lor biais de se tustar lo pitre. Se pensava avans aquel comportament reservat pels mascles mai vièlhs, en fach o fan totes. Servís benlèu per se senhalar, o d'un ritual de benvenguda. Al començament de 2009, un dels pus grands estudis jamai fachs suls grands monins, menat per de scientifics de l'Universitat de Sant Andrews en Escòcia, indica qu'existís un lengatge comun pels totes los gorillas basat sur 102 signes.
Linha 139 :
 
== Populacion ==
Totas las espècias de gorillas son inscrichas sursus l'annèxe I de la CITES e son declarats coma en dangièr d'extincionescantiment e quitament en dangièr critic pel ''Gorilla gorilla'' par l'[[UICN]]<ref>{{harv|id=IUCN|texte=IUCN, 2007}}</ref>.
Le [[PNUE]] (programa de las [[Organizacion de las Nacions Unidas|Nacions Unidas]] per l'environament) balha las estimacions seguentas en 2003 :
 
Linha 176 :
== Gorillas celèbres ==
* [[Flocon de Neige]]
* [[Koko (gorillegorilla)|Koko]]
* [[Titus (gorillegorilla)|Titus]]
 
 
Linha 197 :
 
=== Bibliografia ===
* {{fr}} ''Revue du Palais de la Découverte'', mai de 2006 ;
* {{fr}} Fabrice Martinez, '''Au secours des gorilles''.
 
Linha 205 :
 
[[Categoria:Mamifèr]]
[[Categoria:Estatut IUCNUICN En dangièr]]
[[Categoria:CITES annèxe I]]