Comtat Venaicin : Diferéncia entre lei versions

Contengut suprimit Contengut apondut
BoulaurBot (discussion | contribucions)
m Wikipedia python library
Teooc (discussion | contribucions)
Crèa en tradusissent la pagina « Condado Venaissin »
Linha 1 :
[[Fichièr:Armoiries_Comtat_Venaissin.png|vinheta|Escut d'Armas del Comtat de Venaicin.]]
{{Infobox
Lo '''Comtat Venaicin''' o la '''Comtat''' (sinonims arcaïcs: ''Venaicin, Venissa, Venisse'') es un [[parçanspais d'Occitània|parçan d'Occitània]]<ref>Segonsituat lasus classificacionlo decostat [[Frederic Zégierman]].</ref> situatèst endau [[Provença]]Ròse.
|tematica=
Sa vila principala es [[Avinhon]] (a passat temps, Avinhon èra pas inclús administrativament dins la Comtat, mai n'es estat totjorn la capitala de fach).
|carta=
Lo gentilici es '''comtadin -a'''.
}}
<!--Article redigit en provençau-->
{{omon|Comtat (omonimia)}}
[[Image:Armoiries Comtat Venaissin.png|thumb|right|150px|Escut de la Comtat]]
Lo '''Comtat Venaicin''' o la '''Comtat''' (sinonims arcaïcs: ''Venaicin, Venissa, Venisse'') es un [[parçans d'Occitània|parçan d'Occitània]]<ref>Segon la classificacion de [[Frederic Zégierman]].</ref> situat en [[Provença]].
 
S'estendèt al cors de la val dau [[Ròse]], de la [[Durença|Durance]] e dau [[Ventor|Mont Ventoux]], amb un pichon exclave plaçat au nòrd, a l'entorn de la vila de [[Vauriàs|Valréas]], amassa amb las vilas de [[Cavalhon|Cavaillon]], [[Carpentràs|Carpentras]] e [[Vaison|Vaison-la-Romaine]].
Sa vila principala es [[Avinhon]] (a passat temps, Avinhon èra pas inclús administrativament dins la Comtat, mai n'es estat totjorn la capitala de fach).
 
Lo nom del Comtat ven de [[Venasca (Vauclusa)|Venasque]], sa primièra capitala, foguèt succedida per Pernas, puei [[Carpentràs|Carpentras]] en [[1320|1320.]] Lo sieu vesin [[Aurenja|Orange]], conformèron una principautat desparièr.
Lo gentilici es '''comtadin -a'''.
 
== Istòria ==
[[Fichièr:Oranje1547.png|esquèrra|vinheta|Alrededores De Venasque en un carta d'Aurenja de 1547 conservat en l'Universitat de Tèxas.]]
Pendent lo [[sègle XIII]], lo Comtat apertenguèt a [[Anfós de Peitieus|Alfonso]], comte de [[Peitieus|Poitiers]] qui o donó en eiretatge a la Santa Sedença après la siá mòrt en [[1274]], puei au Comte de Tolosa, après la crosada, se converta en un [[Estats Pontificaus|Territòri papal]].
 
Avinhon foguèt venduda al Papado per la comtessa [[Joana I de Nàpols|Jeanne de Provença]] en [[1348]], amb o cual los dos de comtats se jonhèron per formar un enclave papal unificat (e mai se en conservant las siás identitats politicas per separat).
 
Los abitants del enclave pagavan pas d'impòstes ni èran subjèctes al servici militar, per çò que la vida dins lo comtat èra considerablament mai atractiua qu'en la Corona Francesa. Se convertiguèt en lo pòrt dels Josius franceses, que recebèron un melhor tractament jol govèrn papal qu'en lo rèste de França. La sinagoga mai anciana de França, bastida dins lo [[sègle XIV]], es dins Carpentras.
 
Successius governants franceses cerquèron anexar la region en França. Foguèt ocupada per de tropas francesas en 1663, [[1663|1668]] e 1768–1774 pendent las disputas entre la Corona e la Glèisa. Foguèt tanben somesa a de restriccions comercialas e aduaneras pendent los reialmes de [[Loís XIV de França|Luis XIV]] e [[Loís XV de França|Luis XV]].
 
Lo contraròtle papal persistiguèt fins a [[1791]], quand se mantenguèt un plebiscito desautorizado e los abitants votèron per la anexión en França. Foguèt subsecuentemente incorporada al [[Departament francés|departament]] de [[Vauclusa (departament)|Vaucluse.]] Malgrat aiçò, lo Papado o reconeguèt pas formalament fins a [[1814]].
 
La region contunha d'èsser coneguda informalmente coma lo Comtat de Venasque, e mai se evidentament aquò a pas cap significat politic.
 
== Geografia ==
[[Fichièr:Comtat_Venaissin_flag.svg|vinheta|Bandièra del Comtat de Venasque.]]
Las regions de [[Carpentràs|Carpentras]] del Comtat de Venasque son classificadas coma de Vilas e de Tèrras d'Art e Istòria de França.
 
Lo còr del Comtat de Venasque consistís en una planicie telefonada planicie de Carpentras, qu'es entornejada per Dentelles de Montmirail, lo [[Ventor|Mont Ventoux]], Gabelle, Nesque e las Montanhas de Vaucluse. Lo Comtat de Venasque es famós per la beutat de los sieus païsatges, qu'an un caractèr especific, mercés a la flaca industrializacion de l'airal. En avent una fragila vegetacion, e en essent propenso als incendis en l'estiu, se recomanda aver granda prudéncia e suenh.
 
== Galariá ==
<gallery>
ImageFile:Carpentras1.jpg|La vila de [[Carpentràs]]Carpentras
Image:Comtat venaissin.png|Mapa de la Comtat (en francés)
ImageFile:Frankrijk juni 2005 032.jpg|La vila de [[Vauriàs]] es lo centre dedel l'[[enclavaenclavamiento de Vauriàs]] o [[enclava dei Papas]], una zona de la Comtat enclavada dinszòna lodel Daufinatcomtat
Image:Carpentras1.jpg|La vila de [[Carpentràs]]
Image:Frankrijk juni 2005 032.jpg|La vila de [[Vauriàs]] es lo centre de l'[[enclava de Vauriàs]] o [[enclava dei Papas]], una zona de la Comtat enclavada dins lo Daufinat
</gallery>
 
==Nòtas Bibliografia ==
* ''CARPENTRAS et Li Comtat Venaissin'', coll. Monografías Sobratz de vilas e de pòbles de França, de Micberth, per L. Loubet, 1990, reimp. edit. 1891, 14 X 20, br., 184 p. (ISBN 2-87760-230-3)
<references />
* DUBLED (Henri), ''Histoire du Comtat Venaissin'', ed. 1990, Raphèle-lès-Arles, ed. Marcel Petit C.P.M., 245 p.
 
{{RegOc}}
{{RegFr}}
 
== Tanben veire ==
[[Categoria:Comtat Venaicin]]
* [[Shuadit]]
 
== Enlaces Extèrnes ==
[[Categoria:Parçan occitan]]
* [http://web.archive.org/web/http://asv.vatican.va/es/doc/1797.htm Tractat de Patz de Tolentino]
* [http://www.france-pittoresque.com/histoire-departements/84b.htm Istòria de Vaucluse en lo luòc] [http://www.france-pittoresque.com/histoire-departements/84b.htm ''la France pittoresque''] (en francés)
* Bonaparte, Pío VI e lo tractat de Tolentino (en francés)
[[Categoria:Istòria del catolicisme]]
[[Categoria:ParçanPapautat occitand'Avinhon]]
[[Categoria:Comtat VenaicinVauclusa]]