1942 : Diferéncia entre lei versions
Contengut suprimit Contengut apondut
Linha 29 :
[[File:Umschlagplatz loading.jpg|thumb|right|Desportacion dei josieus de [[Varsòvia]] vèrs lo [[camp d'exterminacion de Treblinka]] en 1942 (entre {{formatnum:700000}} e {{formatnum:1000000}} josieus i foguèron tuats entre 1941 e 1945).]]
[[File:Bundesarchiv Bild 192-208, KZ Mauthausen, Sowjetische Kriegsgefangene.jpg|thumb|right|Fotografia de presoniers sovietics dins lo camp de Mauthausen.]]
Sus lo frònt [[URSS|sovietic]], lei tropas [[Alemanha|alemandas]] batuts a l'entorn de [[Moscòu]] (→ [[1941]]) deguèron realizar una retirada malaisada còntra d'unitats sovieticas fòrça combativas. En despiech de l'avejaire de sei [[generau]]s, [[Adolf Hitler|Hitler]] ordonèt ais unitats de la ''Wehrmacht'' de gardar sei posicions. Aquò entraïnèt de pèrdas importantas mai permetèt de rompre lei còntra-ofensivas tròp dispersadas de l'Armada Roja. En parallèl, leis Alemands e lei Finlandés capitèron de mantenir lo [[sètge de Leningrad]] onte la populacion èra a morir dau fam (→ [[1941]]). Ansin, lo frònt s'estabilizèt fins a la prima.
En abriu, leis Alemands ataquèron sus la mitat sud dau frònt. L'objectiu èra de blocar lei linhas de comunicacion [[URSS|sovieticas]] lòng de [[Vòlga]] e de prendre lo contraròtle dei jaciments d'[[idrocarburs]] de [[Caucàs]]. Après aver arrestat una ofensiva sovietica dins la region de Karkòv ([[segonda batalha de Karkòv]]), leis Alemands rompèron lei defensas [[URSS|sovieticas]] sus 500 km. [[Rostov]] foguèt ocupada lo 23 d'aost. Pasmens, l'ataca se devesiguèt entre dos axes tròp alunchats dirigits vèrs [[Stalingrad]] e vèrs [[Caucàs]]. Òr, a partir de l'estiu, la VI{{a}} Armada Alemanda se turtèt a una resisténcia acarnada dei fòrças sovieticas cargadas de protegir [[Stalingrad]]. Rapidament, la ''Wehrmacht'' s'encalèt dins de combats urbans que causèron la [[mòrt]] de centenaus de miliers d'òmes dins una batalha d'una amplor sensa precedents. Lei 19 e 23 de novembre, lei Sovietics, comandats per [[Gueorgui Júkov]], capitèron de menar una còntra-ofensiva que s'acabèt per l'enceuclament de la VI{{a}} Armada dins la mitat oèst de la vila. Un còp de mai, [[Adolf Hitler|Hitler]] refusèt d'autorizar lei fòrças isoladas d'abandonar sei posicions. En plaça, preferiguèt organizar una còntra-ofensiva exteriora per desliurar la VI{{a}} Armada. Pasmens, aquò laissèt pron de temps a l'Armada Roja per preparar sei defensas. Leis atacas alemandas foguèron donc rebutadas e la situacion dei soudats enceuclats s'agravèt rapidament. A la fin de l'[[annada]], après una tiera de victòrias defensivas, lei Sovietics èran ansin liures d'anientar la VI{{a}} Armada e d'infligir sa premiera desfacha majora a la ''Wehrmacht''.
Sus leis autrei frònts, la situacion evolucionèt tanben pauc a pauc a l'avantatge deis enemics dau Reich :
* en [[Africa]], l’''Afrika Korps'' ataquèt en direccion d'[[Egipte]] e ganhèt la [[batalha de Gazala]] (26 de mai - 21 de junh). Leis Aliats i perdiguèron {{formatnum:50000}} òmes e aperaquí {{formatnum:1200}} carris còntra solament {{formatnum:5000}} òmes e 400 blindats per lei fòrças de l'Axe. Pasmens, lei fòrças de [[Erwin Rommel|Rommel]] poguèron pas avançar en delà d'[[El Alamein]] onte foguèron [[Segonda batalha d'El Alamein|batudas entre lo 23 d'octòbre e lo 11 de novembre]]. Après aquela desfacha, leis Alemands e leis Italians deguèron se retirar vèrs l'[[oèst]] (→ [[1943]]).
* dins l'[[Ocean Atlantic]], en despiech de resultats impressionants ({{formatnum:800000}} tonas de [[naviri]]s destruchs en març e en novembre), lei [[sosmarin]]s alemands poguèron pas empachar lei convòis aliats de passar l'[[ocean]]. Au contrari, leis Aliats comencèron d'adoptar de sistèmas de deteccion qu'anavan permetre d'eliminar plusors sosmarins a partir de l'annada seguenta (→ [[1943]]).
* en [[Euròpa Occidentala]], la guèrra aeriana contunièt a l'avantatge deis Aliats que poguèron començar lo bombardament de vilas e d'installacions estrategicas sus lo continent coma lei rafinariás de [[Ploiesti]] lo 12 de junh.
Regardant la politica racista e antisemita dau regime [[nazisme|nazi]], la [[conferéncia de Wannsee]] (20 de genier) organizèt la generalizacion de l'exterminacion sistematica dei pòbles « inferiors » (Eslaus, presoniers [[URSS|sovietics]], [[Judaïsme|josieus]], [[Gitan]]s...). En particular, dins lo corrent de l'annada, lei presoniers de guèrra sovietics conoguèron de condicions de detencion fòrça duras e aperaquí 2,8 milions de presoniers de l'Armada Roja moriguèron entre [[1941]] e 1942.. De mai, d'arrestacions, de desportacions e d'execucions massivas se debanèron en [[Euròpa]] de l'Èst. Lei desportacions èran dirigidas vèrs lo sistèma de camps de concentracion e d'exterminacion alemand e leis execucions èran dirèctament organizadas per lei grops d'execucion de l'armada alemanda (''[[Einsatzgruppen]]'') que foncionavan dempuei [[1939]]. D'autrei metòdes mens eficaças foguèron tanben assaiats. Pasmens, lo metòde dei camps, que permetiá d'exterminar rapidament de milièrs de personas (famina, trabalh fòrçat, chambras de gas), s'impausèt rapidament e foguèt generalizat en 1943-1944.
| |||