Mali : Diferéncia entre lei versions

Contengut suprimit Contengut apondut
Linha 102 :
En parallèl, la descubèrta d'[[America]] per leis [[Euròpa|Europèus]] e lo desvolopament dau comèrci [[Ocean Atlantic|atlantic]] entraïnèron lo declin dei rets marchands transsaharians. Leis estaus de la Vau de Nigèr se concentrèron alora sus lo comèrci d'esclaus e multipliquèron leis incursions per capturar de presoniers de vendre. Ansin, au començament dau sègle XVII, la region èra venguda fòrça instabla e ges d'empèri succediguèt a l'[[Empèri Songai]].
 
==== Lo declin dei reiaumes de la Vau de Nigèr e la conquista francesa ====
 
[[Fichièr:Africa de l'Oèst (fin sègle XVIII).png|thumb|right|Africa de l'Oèst a la fin dau sègle XVIII.]]
 
Lo periòde d'instabilitat consecutiu a l'afondrament de l'[[Empèri Songai]] entraïnèt au sègle XIX una reaccion dei mitans [[religion|religiós]] acipats per lei mors mai ò mens corromputs dei dinastias localas. En [[Mali]], lo [[marabot]] peul [[Seku Amadu]] foguèt la figura principala d'aqueu movement. Sei partisans prenguèron leis armas en [[1818]] e conquistèron [[Djenné]] l'annada seguenta. Fondèron un estat [[teocracia|teocratic]] dich [[Empèri de Macina]]. Fòrça ierarquizat, aqueu reiaume se dotèt d'una armada e d'una administracion eficaça que li permetèron de convertir un nombre important d'[[animisme|animistas]] e de sedentarizar lei Peuls. Pasmens, en [[1861]]-[[1862]], [[Empèri de Macina|Macina]] foguèt conquistat per l'[[Empèri Tocolor]].
 
[[Fichièr:Colonizacion de l'Africa Occidentala.png|thumb|right|Colonizacion de l'Africa Occidentala.]]
 
Dins lo corrent de la segonda mitat dau sègle XIX, [[França]] aprofichèt lei divisions entre leis estats [[africa]]ns locaus per conquistar la region. Aquela expansion comencèt en [[1863]] a partir de [[Senegal|Senegau]] e foguèt principalament impulsada per lei [[generau]]s [[Louis Faidherbe|Faidherbe]] e [[Joseph Gallieni|Gallieni]]. Se turtèt sustot a l'[[Empèri Tocolor]], destruch en [[1893]], e a l'empèri fondat per [[Samory Touré]], definitivament vencut en [[1898]]. Pasmens, la pacificacion complèta foguèt pus lònga e durèt fins au començament dau sègle XX.
 
=== Lo periòde coloniau ===