Letònia : Diferéncia entre lei versions

Contengut suprimit Contengut apondut
Linha 51 :
En [[1160]], de missionaris [[alemand]]s comencèron d'evangelizar lei [[Lives]] de l'embocadura de [[Daugava]] mai ne foguèron expulsats en [[1198]]. Un an pus tard, la [[Catolicisme|Glèisa Catolica]], a l'iniciativa de l'evesque de [[Livònia]] [[Albèrt de Buxhoeveden]] concentrèt de mejans per evangelizar lo país. Fondèt [[Riga]] en [[1201]] e l'[[Chivaliers Pòrta-Gleva|Òrdre dei Chivaliers Pòrta-Gleva]] en [[1202]]. Lei Pòrta-Gleva comencèron la conquista e la conversion per fòrça dei populacions eslavas ([[Lives]] au [[nòrd]], [[Letes]] a l'[[èst]], lei [[Curonian]]s au [[sud]]). Pasmens, aquela expansion foguèt limitada a l'èst per la resisténcia dei [[Russia|Rus]] e au [[sud]] dei [[Lituània|Lituanians]]. Puei, en [[1236]], l'armada dei [[Chivaliers Pòrta-Gleva]] foguèt anientada per lei Lituanians a la [[batalha de Saule]] e lei subrevivents foguèron integrats au sen de l'[[Cavaèrs Teutonics|Òrdre Teutonic]]<ref>L'Òrdre dei Pòrta-Gleva venguèt una branca autonòma de l'[[Cavaèrs Teutonics|Òrdre Teutonic]]. Gardèt un mèstre, un unifòrme e d'institucions pròpris.</ref>.
 
Lo regime instaurat per lei [[Chivaliers Pòrta-Gleva|Pòrta-Gleva]] èra de tipe [[feudalitat|feudau]] e basat sus lo [[servatge]] dei pòbles indigèns. Lei populacions urbanas èran sovent d'origina germanica e liadas au comèrci de la [[Mar BalticBaltica]]. En particular, [[Riga]] venguèt la premiera plaça comerciala de la [[Liga Anseatica]]. Militarament, lo sostèn dei Chivaliers Teutonics permetèt ai Pòrta-Gleva d'acabar entre [[1237]] e [[1290]] la conquista de [[Curlàndia]] e de [[Livònia]].
 
Au sègle XVI, l'introduccion de la [[Reforma protestanta|Reforma]] ([[1522]]), la secularizacion dei Chivaliers Teutonics ([[1525]]) e l'expansion rus durant lo rèine d'[[Ivan IV lo Terrible]] ([[1533]]-[[1584]]) afebliguèron l'Òrdre dei Pòrta-Gleva. Grèvament desfachs en [[1560]] per lei [[Russia|Rus]] a la [[batalha d'Ergeme]], lei Chivaliers deguèron se plaçar sota la proteccion dau rèi de [[Polonha]]-[[Lituània]]. En [[1561]], [[Polonha]] annexèt ansin dirèctament [[Livònia]] — fòrça menaçada per [[Russia]] — e creèt un [[Ducat de Curlàndia]] fisat au darrier grand mèstre dei Pòrta-Gleva, [[Gotthard Kettler]]. Pasmens, au començament dau sègle XVII, aquò empachèt la conquista de la màger part de [[Livònia]] per [[Suècia]].