Croàcia : Diferéncia entre lei versions

Contengut suprimit Contengut apondut
Linha 57 :
Durant lei guèrras [[Revolucion Francesa|revolucionàrias]], [[Àustria]] annexèt [[Republica de Venècia|Venècia]] en [[1797]] e sei territòris croats de [[Dalmàcia]]. Après una brèva parentèsi [[França|francesa]] de [[1809]] a [[1813]], la totalitat de Croàcia passèt tornarmai sota dominacion austriana en [[1814]] ambé la desfacha de [[Napoleon Bonaparte]].
 
==== LoL'emergéncia compromésdau ambnacionalisme Ongriacroat ====
 
Dins lo corrent de la segonda mitat dau sègle XIX, lo [[nacionalisme]] croat faguèt son aparicion e prenguèt rapidament una gròssa importància au sen d'un Empèri Austrian en declin. D'efèct, en març de [[1848]], la revolucion [[Ongria|ongresa]] foguèt imitada en Croàcia. Pasmens, lei Croats crenhavan leis intencions ongresas e lo governador [[Josip Jellacić]] reüniguèt una dieta per defendre lo mantenement de l'Empèri Habsborg. Destituit en junh per lo [[govèrn]] centrau que voliá contentar leis Ongrés, [[Josip Jellacić|Jellacić]] foguèt restablit dins sei foncions en setembre e lei tropas croatas participèron a la lucha còntra lei liberaus e leis insurgents ongrés.
 
Après lo compromés austro-ongrés de [[1867]], Croàcia, franc de [[Dalmàcia]], fasiá partida dau domeni ongrés. Un an pus tard, la remembrança de la guèrra de [[1848]]-[[1849]] permetèt ai Croats de negociar ambé leis Ongrés un estatut d'autonòmia inspirat per lei ''Pacta conventa'' de [[1102]]. Lo país gardèt sa dieta, l'usatge de sa lenga e divèrseis institucions coma son sistèma d'educacion ò son sistèma judiciari. Per lei questions comunas ai Croats e ais Ongrés, Croàcia obtenguèt de deputats au sen dau parlament ongrés.
 
Sota la direccion dau Croat [[Ivan Mazuranić]], aqueu compromés croato-ongrés foncionèt relativament ben. Pasmens, tre [[1878]], l'annexion de [[Bòsnia e Ercegovina|Bòsnia]] per [[Àustria]] entraïnèt de tensions novèlas entre lei pòbles de la region. Lo govèrn ongrés aprofichèt la situacion per demandar la supression dei marchas militaras croatas que donavan d'avantatges importants ais abitants. Puei, en [[1883]], suspendiguèt lo compromés de [[1868]] e comencèt de menar una politica fòrça repressiva còntra lo [[nacionalisme]] croat.
 
En consequéncia de la politica repressiva de [[Budapèst]], la màger dei [[nacionalisme|nacionalistas]] croats se raprochèron de seis omològs [[Serbia|sèrbes]] per defendre l'idèa d'un estat gropant totei leis [[Eslau]]s dau Sud. Ansin, en [[1915]], se formèt un « Comitat Iogoslau » que demandèt l'ajuda deis Aliats per s'afranquir dei tutèlas austrianas e ongresas.
 
=== Croàcia de 1918 a 1991 ===