|
<!-- Article redigit en lemosin -->
[[Fichièr:Poitou_Arms.png|150px|right|thumb|Blason<ref>http://ouest.heraldique.free.fr/poitou_armoiries.htm</ref>]]
'''Peitau''' (''Poetou'' en [[peitavin-santongés]], ''Poitou'' en [[francés]]) era una [[Provínciaprovíncia istorica de França|província francesa]] que compreniácomprenent los actuaus [[Departamentdepartament francés|departaments]] de [[Vendèa (departament)|Vendea]], de las [[Doas Sèvras|Doas Sevras]] e de [[Vinhana (departament)|Vinhana]]. La [[capitala]] era [[Peitieus]].
Lo [[gentilici]] es '''peitavin -a'''.
Balhet son nom a la [[Palun]] peitavinaPeitavina, situada dins l'ancian golf de Peitau, sus la còsta occidentala dau país. Segonda zona umida de [[França]] en [[Aira|superfícia]] après [[Camarga]], la palun s'estend de l'[[Atlantic]] a las pòrtas de [[Niòrt]] e dau sud de Vendea au nòrd de [[La Rochèla|La Rochela]].
== Geografia ==
Se parteja entre diferentas formacions [[Geologia|geologicas]] que balhan daus releus diferents. A l'oest (Bas Peitau o Vendea) e dins lo sud-est, se tròban los [[Massís|massisses]]massís ancians, de releu beucòp craulat, de còlas de terras fregasfrejas e siliciosas cubertas de [[bòsc]]sbòscs. Au centre, lo plan [[calcari]] de Peitieus, gaireben planier, descend de l'[[Aigavèrsaigavèrs|aigavers]] de Peitau vers la [[Vau]]vau de [[Léger (riu)|Léger]] en passant per lo país de [[Châtellerault]], variant entre una [[altitud]] de 150 a 100 m.
Es una zona de transicion anciana entre los bacins parisenc e aquitan: de [[lenga d'òc]] au segle XI, es auei de [[lenga d'oïl]] emb l'excepcion de sieis [[comuna]]scomunas limitròfas de la [[Nauta Vinhana]]; se situa tanben au limit de las zonas de cubertura tradicionau daus techs ([[lausa]] au nord, [[teule]] canau au sud), en mai daus noms de vilatges en ''-ay'', ''-y'' (gaireben tota la zona) e -ac (zona pichona au sud-est).
Las vilas principalas son [[Peitieus]] ([[capitala]] tradicionala de Peitau), [[Niòrt]], [[Châtellerault]] (longtemps lo bastion daus [[Listalista dels reis de França|reis de França]] en Peitau), [[Thouars]], Parthenay...
=== Antiquitat ===
Pendent la [[protoistòria]] lo pòble [[gau]] daus pictons ocupet lo Naut Peitau (correspondent aperaquí aus actuaus departaments de las Doas Sevras e de Vinhana). Pendent la Guerra de las [[Gàllia]]s, se parteget: 'na partida daus pictons lucheren contra [[Juli Cesar]], 'na autra partida se ne restacheren ad eu.
JosSos l'[[Empèri Roman]], lo territòri picton formava 'na [[ciutat]] (subdivision administrativa romana) e fuguet représ per la diocesi crestiana de Peitieus. Doas figuras dau [[Cristianisme]] fugueren presentas a Peitieus a la fin de l'Antiquitat: Sant Ilari lo Grand, evesque, e [[Sant Martin de Tors]].
[[Categoria:Província istorica francesa]]
| 