Crosada dels albigeses : Diferéncia entre lei versions

*[[Fichièr:Armoiries seigneurs Montfort.svg|20px]] [[Ostau de Montfòrt]]<ref>Maugrat sa desfacha de [[1224]] e la cession de sei drechs sus lei domenis TrencavelTrencavèl e lo Comtat de Tolosa au rèi de França, mai d'un membre de l'Ostau de Montfòrt participèt a la Crosada Reiala.</ref><br />

[[Fichièr:ArmoiriesTrencavel.svg|20px]] [[Ostal de TrencavelTrencavèl|Ostau de TrencavelTrencavèl]] e sei vassaus<ref>Maugrat la desfacha rapida de l'Ostau TrencavelTrencavèl, mai d'un de sei vassaus contunièt de luchar ambé lei comtes de Tolosa o de Fois o coma chivaliers faidits.</ref> :<br />

[[Fichièr:Armoiries fascé gueules et hermine.svg|20px]] [[Ramon Rogièr TrencavelTrencavèl]]<br />

[[Fichièr:Armoiries fascé gueules et hermine.svg|20px]] [[Ramon II TrencavelTrencavèl]]<br />

La '''Crosada dels albigeses''' (var. '''Crosada deis albigés''' o '''Crotzada deus albigés''') foguèt una [[crosada]], proclamada per la [[Glèisa Catolica]] per fin de far desaparéisser lo [[catarisme]] en [[Lengadòc]], que se debanèt de [[1209]] a [[1229]]. Afectèt d'en premier lei tèrras de [[Ramon Rogièr TrencavelTrencavèl]], vescomte d'[[Albi]], de [[Besièrs]] e de [[Carcassona]] puei aquelei dei comtats de [[Comtat de Tolosa|Tolosa]] e de [[Comtat de Fois|Fois]]. Es per aquela rason que se diguèt «Crosada deis Albigés». Après de combats acarnats favorizats per l'oposicion dei populacions occitanas a una expedicion considerada coma una invasion francesa, entraïnèt una aumentacion importanta de l'influéncia dau rèi de França dins lo sud de son reiaume, ''de facto'' independent en [[1209]], ambé l'annexion d'una partida de [[Lengadòc]] au Domeni Reiau francés, la preparacion d'aquela dau Comtat de Tolosa e lo reculament de l'influéncia de la [[Reialme d'Aragon|corona aragonesa]] dins lei regions situadas au nòrd dei [[Pirenèus]]. Après lo succès militar dei Francés, la Glèisa Catolica poguèt crear e installar dins la region d'institucions novèlas, que la principala foguèt l'Inquisicion, per luchar e finalament anientar lo catarisme occitan au començament dau sègle XIV.

Lo [[catarisme]] èra aparegut en [[Lengadòc]] au sègle XII. RapidàmentRapidament, una organizacion ierarquizada ambé la formacion d'evescats catars se creèt. Se difusèt dins totei lei classas socialas, compres la noblesa e lo rèsta dei classas dirigentas coma la borgesiá au servici de l'administracion tolosenca. Au nivèu teologic, lei catars destriavan doas creacions e lo [[catarisme]] èra donc una forma de crestianisme quasi dualista. D'efèct per lei catars, la creacion vertadiera èra aquela de Dieu e gropava lei causas que « son realament » coma lo sauvament de l'arma. La segonda èra aquela dei causas qu'avián pas d'existéncia vertadiera, coma lo monde vesedor, e èran liadas au Mau. Aital, l'arma dau cresent èra condideradaconsiderada presoniera de son còrs, dins una mena de « preson de carn », e d'un monde materiau comroputcorromput. Un batejament unic, dich [[consolament]], per imposicion dei mans èra lo mejan de la desliurar. De mai, totjorn au nivèu teologic, lo principi dau Mau foguèt pas complètament definit. Sa natura èra similara a aquela de Dieu entraïnant l'aspèct quasi dualista dau catarisme<ref>Per la seguida, lo catarisme estudièt aquela question e de definicions pus precisas foguèron adoptadas per lo principi malefic. Dins certanei cas, venguèt un rivau vertadier de Dieu e un nombre significatiu de cresents catars finiguèron per adoptar un ponch de vista dualista.</ref>. Ansin, lei Catars creèron una Glèisa rivala e parralèla a aquela de Roma. La rompedura entre lei Catars e Roma èra donc totala. Òr, la Glèisa Catolica foguèt totjorn sevèra ambé lei fraccions de la crestiantat qu'èran consideradas ereticas.

Pasmens, avans lo sègle XII, leis eresias eliminadas per Roma èran solament de predicadors individuaus o de sèctas pichonas e localizadas. Fàcia a una situacion occitana qu'èra fòrça pus grèva qu'un afaire pertocant un predicator solet, la Glèisa podiá pas demorar sensa reaccion. Tre [[1163]] lo [[Concili de Tors]] preconizèt donc l'escomenge per lei protectors d'erètges e demandèt ai senhors concernits d'arrestar leis eretics e de confiscar sei bens. En [[1177]], [[Ramon V de Tolosa]] mandèt una letra a l'abat de l'Òrdre de Cistèl per li expausar lo nivèu preocupant de l'eresia dins son comtat. Aital foguèron mandats en mission en [[Lengadòc]] dos legats papals successivament, [[Pèire de Pavia]] en [[1178]] e [[Enric de Marcy]] en [[1181]] mai sens gaire de resultats<ref>Una expedicion militara limitada ataquèt La Vaur en [[1181]]. De negociacions permetèron la rediccion de la ciutat e lei Catars acceptèron de reconóisser lor error. Lei venceires partiguèron sensa verificar la sinceritat d'aqueu jurament e lo catarisme poguèt contuniarcontunhar son desvolopament.</ref>. Quand [[Ramon VI de Tolosa]] succediguèt a son paire en [[1194]], lo catarisme èra donc talament ben implantat qu'auriá pas poscut far quicòm còntra leis eretics sensa provocar de revòutas importantas dins son comtat.

La Crosada acomencèt en [[1209]]. Se debanèt en tres etapas principalas. D'en premier, la papautat capitèt de devesir seis advèrsaris menaçant solament [[Ramon Rogièr TrencavelTrencavèl]] e lei Crosats prenguèron aisament lo contraròtle de sei possessions après la capitulacion de Carcassona. Lei territòris TrencavelTrencavèl foguèron confiscats e donats a [[Simon IV de Montfòrt|Simon de Montfòrt]]. Aquò va cambiar prefondament la Crosada qu'evolucionèt d'un conflicte religiós vèrs un conflicte feodau entre lo senhor novèu e lei vassaus totjorn fidèus a la familha TrencavelTrencavèl. Aqueu conflicte va entraïnar l'intervencion dirècta dau còmte de Tolosa que son territòri foguèt rapidàment menaçat. En fàcia de sei dificultats, Raimon VI acceptèt de venir lo vassau dau reiaume d'Aragon en [[1213]]. Pasmens, l'ofensiva aragonesa foguèt anientada a [[Batalha de Murèth|Murèth]] e Raimon VI perdiguèt la màger part de sei fèus au profiech de Montfòrt a la seguida d'una decision papala en [[1216]].

Au sègle XIII, Occitània èra un mosaïc d'estats feodaus organizats a l'entorn de l'estat tolosenc dirigit per [[Raimon VI de Tolosa]]. Lei possessions de la familha TrencavelTrencavèl, centrat sus Carcassona e Besièrs, lo Comtat de Fois e lei territòris tenguts per lo Reiaume d'Aragon completavan aquel ensems. L'influéncia aragonesa èra d'alhors notabla dins lei principats TrencavelTrencavèl e lo Comtat de Fois. La màger part d'aquelei territòris èran sota la senhoriá superiora, es a dire la dependéncia, dau rèi de França. Pasmens, en causa de l'afebliment dau poder centrau francés, de la possession de fèus francés per de reiaumes estrangiers coma Anglatèrra o Aragon, aqueu ligam èra vengut fòrça teoric e lei senhors tolosencs èran independents ''de facto'' enterin que lei senhors de Fois o TrencavelTrencavèl èra subretot preocupats per sei relacions ambé Tolosa o Aragon. En [[1209]], la Crosada còntra lo catarisme intrèt donc dins un país totalament estrangier que l'oposion a la preséncia de soudats estrangiers e a la despossession de sei senhors va unir còntra l'invasion, catarisme o pas. Per exemple, en [[1216]] e [[1226]], la vila d'[[Avinhon]], onte la preséncia d'eretics èra nulla, sostenguèt la causa dei còmtes de Tolosa amb acarnament. Lo racònte de la guèrra per lei dos autors catolics de la [[Cançon de la Crosada]] mostra tanben aquela condamnacion deis atrocitats crosadas per la màger part dei populacions occitanas.

=== Lei possessions TrencavelTrencavèl ===

[[Fichièr:Territòris dau vescòmte Trencavel 2.png|thumb|right|Territòris TrencavelTrencavèl coma vassau de Tolosa (verd) e vassau d'Aragon (jaune).]]

Lei possessions TrencavelTrencavèl son dirigidas per [[Ramon Rogièr TrencavelTrencavèl]], nebòt de Raimon VI, qu'es lo cap d'un estat compausat de fèus dependent dau còmte de Tolosa e dau còmte de Barcelona, títol tengut per lo rèi d'Aragon. [[Ramon Rogièr TrencavelTrencavèl]] èra lo vassau d'Aragon per la vescomtat de Carcassona e aqueu de Tolosa per lei vescomtats de Besièrs e d'Albi e la senhoriá de Rasés. Dins lei fachs, aprofichant lei conflictes entre Aragon e Tolosa, lei possessions TrencavelTrencavèl tènon una autonòmia granda e la patz negociada per Raimon VI ambé Pèire II a pas menaçat aquela posicion.

Au nivèu religiós, es, ambé [[Ramon Rogièr de Fois]], lo senhor occitan pus compromés ambé lo catarisme car, se demorèt catolic, una partida granda de sei vassaus o de seis oficièts principaus èran catars. Son paire èra estat ja excomunicat en [[1178]] en causa de la persecucion de l'evesque d'Albi. Au nivèu politic, certanei vilas coma Besièrs tenián d'autonòmias importantas e èran fòrça desirosas de gardar lei sieunas institucions. L'arribada dei Crosats va donc prefondament turtar lei valors aquela societat e un nombre grand d'advèrsaris de la Crosada o de chivaliers faidits venguèron donc dei territòris TrencavelTrencavèl.

Per sei drechs senhoriaus dins lo sud-èst de França modèrna, lo rèi d'Anglatèrra aviá tanben d'interés de tenir còntra la Crosada. Lo còmte de Tolosa èra son vassau teoric per quauquei fèus e de ligams existián entre lei senhors tolosencs e lei senhors gascons. Au nivèu religiós, l'eresia catara èra quasi inexistenta dins lei territòris relevent dau rèi d'Anglatèrra. Ansin, lei regions gasconas seránseràn utilizadas per lei dos camps, mai magerament per lo camp occitan, per recrutar de renfòrç. Per lo rèsta, Anglatèrra èra ja pron ocupada per sei relacions conflictualas ambé lo rèi de França e la neutralitat foguèt generalament l'actitud de son govèrn.

Lo premier ponch aguèt un succès limitat en causa de la corrupcion fòrça importanta dau clergat occitan. Lo segond aguèt tanben un succès limitat en causa de la resisténcia d'unei prelats locaus, fòrça corromputs, a l'idèa d'abandonar sei cargas. Enfin, l'organizacion d'un Crosada se turtèt pendent dètz annadas a l'oposicion dau rèi de França que refusèt d'autorizar una intervencion dirècta de la Glèisa Catolica dins leis afaires intèrns de son reiaume, i comprés dins de regions qu'èran independentas dins lei fachs. L'assassinat dau legat [[Pèire de Castelnòu]] permetèt de cambiar aquela situacion e d'accusaracusar lo còmte de Tolosa mememème se lei pròvas èran inexistentas. Aquò aumentèt la pression per l'organizacion d'una Crosada e Felip August deguèt finalament acceptar en fàcia de la volontat de sa noblesa de formar una expedicion.

L'estudi d'aquelei documents mostran que lo catarisme èra un movement crestian [[dualisme|dualista]] basat sus lei tèxts sacrats religiós acceptats per lo Crestianisme e sur certanei liures apòcrifs. En oposicion a la Glèisa Catolica, lei catars destriavan doas formas de creacions : la vertadièra, es a dire aquela dei causas que son realament, aquela de Dieu, de l'esperit blos ; la segonda èra aquela dei causas qu'an pas d'existéncia vertadièra, que i èra inclús lo monde vesedor, apariat au nonrés. Per elei, lo monde fisic èra doncas vodat au patiment, a la violéncia e au mau. Per arribar a aquela conclusion, la teologia catara part dau principi que Dieu, qu'es un èstre perfèct, a pas poscut crear d'èstre capable de pecar, çoçò sueque seriàseriá una pròva d'imperfeccion. De mai, per la mema rason, Dieu a tanben pas poscut concebre un [[liure arbitri]] considerat coma la possibilitat de pecar d'un biais volontari. Es donc que sa creacion a pas poscut empachar l'emergéncia de condicions favorablas au mau. La perfeccion de Dieu lo rendent innocent de l'existéncia e de la formacion dau mau, es donc que lo principi d'aqueu darrier existís d'un biais independent.

La posicion, la poissança e lo nom d'aqueu principi marrit foguèron jamai totalament definits per lo catarisme occitan. Èra de còps dich ''« Principi Marrit »'', Demiürg, Enemic, Satan... etc. De mai, lo poder dau principi marrit demorèt tanben gaire clar : opausat a Dieu, a costat de Dieu, d'una poissança egala o leugierament pus febla ? Aquò es probablament lo fach que l'afirmacion dualista dau catarisme foguèt pas completada car per una partida granda dei fidèus, lo Dieu bon es tanben lo Dieu unic e vertadier mentre que l'abséncia de nom clar per lo principi malefic empachèt l'emergéncia de sa divinitat. En revènge, au sen deis elèits e autoritats religiosas dau catarisme, lei posicions dualistas foguèron pauc a pauc afirmadas durant la segonda mitat dau sègle XII. Pasmens, mememème se lo dualisme es pas totalament afirmat per la màger part dei catars, aqueu dogme es en oposicion totala au dogme catolic de l'unicitat de Dieu. D'efèct, se la Glèisa Catolica utiliza tanben sovent l'oposicion entre lo Ben e lo Mau, sei concèptes an per limit la poissança totala de Dieu e lo Mau es solament causat per l'utilizacion marrida de la libertat donada per Dieu a sei creaturas. La rompedura dogmatica entre catarisme e catolicisme es donc majora e non conciliabla.

D'efèct, la predicacion bogomilista permetetètpermetèt d'espandre aquela religion dins lo rèsta dei Balcans e dins una partida de l'[[Empèri Bizantin]] ai sègles XI-XII. Pasmens, après aqueu succès, lei traças d'una òbra de predicacion importanta existisson pas. En revènge, es possible de seguir lei procès eclesiastics còntra d'eretics dualistas durant aqueu periòde :

* dins leis annadas 1140, una communautatcomunautat d'eretics dualistas ben organizadas e pròcha dei rites catars existiá en Champanha.

Dins aquò, l'extension maximala dau catarisme regardèt un sector limitat d'Occitània. Son airau d'influéncia principau es una zona centrada sus [[Lauragués]] e limitat per [[Tolosa]], lo Comtat de Fois, la region d'Albi e aquela de Carcassona. Dins aquelei territòris, la proporcion de catars, batejats (perfècts) o fidèus simples, èra importanta e podiá de còps agantar 50% localament de la populacion. Lo rèsta demorèt catolic mostrant que lo catarisme venguèt rarament la religion majoritària meme dins lei sectors pus favorables a son desvolopament. Totei lei classas socialas son regardadas per lo fenomèn e lei conversions de membres de la noblesa son ben documentadas. Per exemple, lei funeralhas dau chivalier Ramon de Sant-Pòl en [[1203]] reüniguèron una partida granda de la populacion dau vilatge de [[Sant Pau del Cabdal Jòus]] e un nombre important de chivaliers. Lo cas pus impressionant es aqueu de la familha de [[Ramon Rogièr de Fois]] que sa frema e sa sòrre venguèron cataras. En fòra de [[Lauragués]] e de sei regions vesinas, lo catarisme representava de minoritats religiosas dins lo rèsta dau sud e dau centre d'[[Occitània]]. La repression crosada e catolica mostrèt l'existéncia de communautatscomunautats a Besièrs, dins tot lo Lengadòc e dins lo relarg d'Agen.

Avans la Crosada, l'organizacion de la Glèisa Catara èra publica. L'unitat de basa èra lo pareu de perfècts car, coma leis Apòstols, lei perfècts devián jamai èstre solets. Cada perfèct aviá donc un sòci e cada perfècta aviá una sòcia. Aquelei pareus se gropan per formar de communautatscomunautats pichonas vivent segon la reglarègla catara basada sus la Bibliá. Generalament, aquelei communautatscomunautats trabalhan dins un obrador comunautari e un nombre important de catars practican l'artesanat. Aqueleis obradors èran tanben un luòc de socializacion per lei catars e venguèron un otís de predicacion important en fàcia de l'opuléncia dau clergat aut de la Glèisa Catolica. Leis obradors son dirigits per un ancian e uneis obradors son gropas sota l'autoritat d'un diacre. Lo ròtle dau diacre es d'assegurar lo contraròtle de sei fidèus, la liason ambé la ierarquia auta de la Glèisa Catara e lo debanament cada mes de la ceremonia de l'[[aparelhament]]. Aquela darriera èra una ceremonia de confession mutuala. Enfin, au dessús dei diacres, se troba l'evesque catar de la region que teniá dos assistents dichs [[fiu major]] e [[fiu menor]]. A la mòrt de l'evesque, lo premier lo remplaçava, lo segond veniá fiu major e un fiu menor novèu èra chausit entre lei diacres.

Aquela organizacion èra relativament pròcha de la populacion e permet d'explicar lo succès dau catarisme en Occitània. En [[1209]], existiá quatre evescats catars e un cinquen foguèt creat en [[1226]]. Ansin, lei princes occitans de la region podián pas luchar — a condicion de supausar una volontat de lo faire — contre lo catarisme sensa considerar lo risc d'una revòuta majora de l'aristocràcia e de la populacion convertidas a l'eresia. Un sentiment de tolerància, ja existent en causa de la preséncia d'unei minoritats jusievas dins la region, se desvolopèt donc per lo catarisme que mai d'un exemple permet d'illustrar. Ansin, a la prima de [[1165]], un collòqui foguèt organizat a [[Collòqui de Lombèrs|Lombèrs]] entre de caps catolics e una delegacion catara en preséncia de Ramon TrencavelTrencavèl, de la comtessa de Tolosa e dau vescòmte de Lautrec. Se lei conclusions dau collòqui condamnèron — per lo principi — lo catarisme, la delagacion de perfècts poguèt venir e partir liurament sensa dificultat de la part deis autoritats.

En fàcia dau desvolopament de l'eresia catara, una reaccion deis autoritats localas e de la papautat èran inevitablas. Pasmens, en causa de la conversion au catarisme d'una partida de la noblesa occitana, lei senhors e leis evesques locaus foguèron rapidàmentrapidament desbordats e a partir dau sègle XI, seis iniciativas venguèron raras. Vèrs la fin dau sègle XII, es donc la papautat e lei concilis europèus majors coma aqueu de Latran que va se preocupar sensa succès de la repression de l'eresia.

En abriu de 1198 puei tornarmai en [[1199]], lo papa mandèt son conselhier e confessor Rainier e un monge dich Gui per organizar la lucha còntra leis eretics e sei protectors ambé lo sostèn dei senhors locaus. Tre lo començament, l'apèu dau papa desvolopèt dos concèptes centraus de la Crosada deis Albigés. Lo premier èra la confiscacion dei bens deis eretics e de sei protectors. Lo segond èra lo drech de la papautat d'iniciar una Crosada sensa lo sostèn deis autoritats dau país. Pasmens, aqueu premier assai s'acabèt per una revirada rapida en fàcia de l'oposicion de l'aristocràcia occitana e l'indiferéncia de la màger part dau clergat superior qu'èra normalament la relevarelèva de la volontat papala a l'escala regionala.

L'indiferéncia d'aqueu clergat èra causada per sa corrupcion granda dei preocupacions politicas e financieras de sei caps. Ansin, leis evesques de Carcassona, de Narbona, de Besièrs, de Vence, de Vivièrs, de Tolosa èran pauc segurs. Dins certanei cas, lor conducha èra vertadierament escandalosa. Per exemple, l'evesque de Tolosa Ramon de Rabastens utilizèt la corrupcion per venir lo cap d'un evescat, ja roïnat per son predessorpredecessor, e aprofichèt lei revenguts de sa posicion per una guèrra privada. De son caire, l'evesque de Narbona, cap de la màger part deis evescats occitans, cumulava lei beneficis, demandava un pagament per confirmar leis eleccions eclesiasticas de son diocèsi, teniá un grop de mercenaris personaus e èra regularament a la caça o ambé sei mestressas. Lo papa ordonèt sa deposicion en [[1203]] que l'evesque refusèt. En [[1205]], capitèt d'obtenir un relambi per corregir sa conducha que se melhorèt finalament pas. En 1207, una deposicion novèla aguèt pas plus de succès.

Se lo cas de l'evesque de Narbona es un cas extrèm, la corrupcion granda dau clergat occitan èra generalizada. Èra un avantatge major per la propagacion dau catarisme. D'efèct, entre l'opuléncia d'un clergat desinteressat dau sòrt de sei fidèus e de perfècts vivent de sei mans dins d'obradors relativament paures, la populacion èra necessàriament pus favoblasfavorablas ais eretics. Lo fast dei missions papalas èra tanben raprochat per leis abitants d'aquela corrupcion. Pasmens, en causa de l'absènciaabséncia de volontat d'intervenir de la part dei senhors occitans, la papautat a pas d'autra solucion. Lei mandadors cargats de suscitar una reaccion còntra l'eresia van donc se succedir.

Après la revirada dei legats Pèire de Castelnòu e Raols Fòntfreja, lei monges [[Diego d'Osma]] e lo futur [[Domenge de Guzmán|Sant Domenge]] foguèron mandats per lo papa per crestianizar la region Osma. En camin, faguèron una pausa a Montpelhièr onte poguèron discutir ambé lei dos legats. Constatant l'error de l'opulància dei legats e de sei discors menaçants, prepausèron de donar una forma novèla a la predicacion còntra lo catarisme. Partiguèron donc coma de mendicants ambé lei legats dins lei vilatges de la region. Innocent III aprovèt aqueu metòde e un monastèri foguèt bastit a PamièrsPàmias en [[1207]]. Se desvolopèt pauc a pauc e la predicacion dominicana obtenguèt de resultats.

A la prima de [[1207]], la menaça èra venguda tant importanta que lei caps catars provoquèron un collòqui de doas [[setmana]]s a [[Montreal (Aude)|Montreal]]. Leis arbitris refusèron de designar un venceire au debat mai lei membres de la predicacion s'enardiguèron. Aprofichant l'arribada de monges suplementaris, se devesiguèron en grops pus pichons per visitar un nombre pus important de vilatges. L'accion dei legats èran tanben pus malaisada de susvelhar. Ansin, en abriu de 1207, Pèire de Castelnòu arribèt en dessobte a Tolosa e prononcièt l'excommunicacionexcomunicacion de Ramon VI de Tolosa e l'interdich sus sei territòris. Aquò èra liat a l'estrategia d'escalada chausida per lo papa Innocenci III. D'efèct, aqueu darrier confirmèt la senténcia lo 29 de mai. Lei repròches de la papautat còntra Ramon VI èran nombrós. Lei principaus èran :

En fàcia de l'oposicion de Felip August, Innocenci III decidiguèt de se passar de l'ajuda reiala e de cridar dirèctament la noblesa europèa. De legats foguèron mandats per predicar la Crosada en França. Obtenguèron rapidàmentrapidament de succès e mai d'un noblenòble èran volontaris per formar l'expedicion. Pasmens, la màger part d'entre elei volián tanben obtenir l'autorizacion de partença dau rèi qu'èra lor senhor. Innocenci III mandèt donc sei legats a París per obtenir au mens sa caucion. La volontat de certanei membres de l'aristocràcia francesa auta d'anar au combat sostenguèron lei legats. Mau capitèron d'obtenir lo sostèn oficiau de la Corona francesa e la Crosada èra pas sota la direccion francesa. En revènge, Felip August finiguèt per donar l'autorizacion a sei chivaliers de jónher la Crosada permetent son entraïnament après dètz annadas d'esfòrç de la papautat per organizar una expedicion militara còntra l'eresia catara.

Au començament de la [[Crosada]], lei principats [[Occitània|occitans]] èran devesits e foguèron pas capables de formar una aliança comuna per s'aparar còntra l'invasion. La [[diplomacia]] [[papa]]la e lei rivalitats ancianas entre senhors [[Occitània|occitans]] aguèron un ròtle dins la formacion d'aquela situacion. D'efèct, de negociacions que se debanèron en [[1208]] entre [[Ramon VI de Tolosa|Ramon VI]] e [[Ramon Rogièr TrencavelTrencavèl]] permetèron pas d'establir un aliança. Pasmens, la formacion d'aquela aliança èra pas la solucion unica de [[Ramon VI de Tolosa|Ramon VI]] car lo [[papa]] li aviá donat un relambi per acceptar sei demandas, annular l'[[excomunicacion]] e empachar la [[Crosada]] d'atacar sei territòris.

En fach, lei dos camps assaièron de s'enganar a Sant Geli. Per [[Ramon VI de Tolosa|Ramon VI]], l'estatut de crosat li permetiá de protegir seis estats còntra la [[Crosada]] e pensava poder empachar la [[Glèisa Catolica Romana|Glèisa]] d'intervenir dins seis afaires intèrns per la seguida. Per la [[Glèisa Catolica Romana|Glèisa]], Ramon VI èra neutralizat, ço que permetiá de reglar pus aisament lo cas deis estats TrencavelTrencavèl. Se Ramon VI èra pas fidèu a sei juraments, l'eliminacion de TrencavelTrencavèl l'empachariá de trobar d'aliats dins la region. Ansin, fin finala, la Crosada se dirigiguèt còntra leis estats de [[Ramon Rogièr TrencavelTrencavèl]] que deguèt faciar solet l'invasion crosada.

La Crosada acomencèt la guèrra per una campanha còntra la region d'Agen. Pasmens, coma lo país èra fèu de Ramon VI, lei Crosats se retirèron après quauquei succès iniciaus. Lei combats vertadiers acomencèron a l'èst còntra leis estats TrencavelTrencavèl. Lo 2 de julhèt, Ramon VI jonhèt la Crosada segon leis acòrds de Sant Geli mai son armada participará pas ai combats. Ramon Rogièr se presentèt tanben au camp crosat per faire sa somission ai legats mai Arnaud Amalric refusèt de lo recebre. TrencavelTrencavèl deguèt rintrar dins seis estats e preparar sa defensa.

Son plan èra de concentrar sei fòrças a [[Carcassona]]. Per aquò, ordonèt a [[Besièrs]] de resistir en esperant son retorn rapid ambé de renfòrç. Lo 21 de julhèt de [[1209]], lei Crosats arribèron a l'entorn de Besièrs. La vila refusèt l'ultimatum d'Arnaud Amalric demandant lo deliurament de dos centenaus de catars que la lista èra l'òbra de l'evesque de la vila que s'èra escapat. Lei motivacions de la ciutat èran lo refús d'abandonar lei privilègis de seis institucions e lo respèct de sa fidelitat a Ramon Rogièr TrencavelTrencavèl. D'efèct, Besièrs teniá de fortificacions e de resèrvas de manjar importantas per resistir a un sètge. Pasmens, tre lo 22 de julhèt, una temptativa de sortida còntra lei Crosats s'acabèt per un desastre e permetèt ai Crosats d'intrar dins la vila que sa populacion foguèt massacrada.

Aquela estrategia de terror capitèt. La presa aisada de Besièrs e son anientament permetèron ai Crosats d'obtenir la rediccion d'unei vilas dei domenis TrencavelTrencavèl sensa combat. Tre lo 1{{èr}} d'aost, lei Crosats poguèron enceuclar e acomençar lo sètge de Carcassona. S'aquela vila teniá pas encara son sistèma de fortificacion contemporanèu, la ciutat de Ramon Rogièr TrencavelTrencavèl demorèt una fortalesa malaisada d'atacar dirèctament. Lei Crosats preferiguèron donc ocupar la riba d'[[Aude (riu)|Aude]] per privar la vila e seis abitants d'[[aiga]]. En causa de la calor de l'[[estiu]], la situacion deis abitants venguèt rapidàment marrida e Ramon Rogièr TrencavelTrencavèl acceptèt de negociar<ref name="Cathar Castles p. 42">Marcus Cowper, ''Cathar Castles: Fortresses of the Albigensian Crusade 1209-1300'', Edicions Osprey Publishing (2012), p. 42.</ref>. Lo debanament d'aquelei negociacions es mau coneguda (rediccion oficiala, captura sospresa de TrencavelTrencavèl dins lo camp crosat ?). Dins totei lei cas, lo 15, lei Crosats poguèron intrar dins Carcassona e TrencavelTrencavèl venguèt presonier. Una partida granda de la populacion carcassonesa foguèt fòrabandida e la vila venguèt la basa principala dei Crosats fins a sa reconquista per lei senhors occitans en [[1224]].

===== La confiscacion dei possessions TrencavelTrencavèl e sei consequéncias =====

Après la presa de Carcassona e la captura de [[Ramon Rogièr TrencavelTrencavèl]], se debanèt un eveniment que va prefondament cambiar la significacion e leis objectius de la Crosada : la confiscacion dei territòris TrencavelTrencavèl au profiech de Simon de Montfòrt. Aquel acte èra autorizat per lo drech canonic mai non per lo drech feodau. Va donc crear una situacion juridica complèxa que va venir la fònt de mai d'una revendicacion senhoriala e aumentar l'intensitat e la zona dei combats.

D'efèct, segon l'apèu papau a la Crosada, lei bens deis eretics e dei protectors d'eretics devián èsser confiscats e donats ai conquistaires crosats. Pasmens, dins lo drech feodau, aqueu drech èra solament entre lei mans dau senhor superior d'un [[fèu]]. Dins la situacion presenta, èran lei rèis d'Aragon o de França segon la zona considerada. Nomar un senhor novèu de la part dau legat papau podiá donc entraïnar una reaccion ostila d'aquelei darriers. De mai, dins lo cas que lei senhors vassaus legitims de TrencavelTrencavèl refusèsson de reconoisser lo senhor novèu coma senhor legitim, venián automaticament de rebèls segon lo drech feodau. Faliá tanben considerar que lo senhor novèu seriá tanben en carga de la lucha còntra lo catarisme. Òr, lei ligams dei familhas noblas ambé l'eresia èran tanben una dificultat suplementària e un factor de conflicte. D'efèct, certanei senhors occitans èran capables d'acceptar un senhor novèu mai pas d'atacar de membres de lor familha, que foguèsson fidèus de l'eresia o non. Acceptar la senhoriá dei regions confiscadas èran donc acceptar de venir lo cap d'una region fòrça ostila e de faciar l'ostilitat dei rèis francés e aragonés.

Lei senhors francés principaus (Borgonha, Nivèrns... etc) refusèron donc de venir lo senhor dei possessions TrencavelTrencavèl. Lo cas de la vescomtat de Carcassona èra un problema fòrça malaisat car la senhoriá èra sota la sobeiranetat — teorica — dau [[reiaume d'Aragon]] e la nominacion d'un senhor vassau dau rèi de França èra automaticament una fònt de conflicte ambé Pèire II. Lo senhor qu'acceptèt l'ofèrta dau legat [[Arnaud Amalric]] foguèt donc un baron de la region parisenca dich [[Simon IV de Montfòrt]] qu'èra un senhor pichon, un cap militar experimentat e qu'aviá ren de pèrdre dins l'aventura. Obtenguèt lo sostèn financièr de la Glèisa per contuniar la Crosada car, sensa sospresas, lei vassaus TrencavelTrencavèl refusèron de lo reconoisser. Ansin, la Crosada venguèt un conflicte feodau. Cada senhor luchant per aumentar la talha de sei domenis o, au mens, lei protegir, lei consideracions religiosas venguèron annèxas o pretèxtes de guèrra.

La premiera operacion de Montfòrt còntra lei senhors rebèls a son autoritat novèla foguèt dirigida còntra lei [[Campanha de Cabaret (1210)|castèus de Las Tors]]. S'acabèt per una revirada en causa dei defensas naturalas importantas de la region e de la manca de tropas. Après l'estiu, una partida de zonas ocupadas se revòutèt e lei Crosats duguèron faciar un sètge malaisat a [[Sètge de Puègserguièr|Puègserguièr]] mentre que la garnison de [[Sètge de Miramont|Miramont]] èra massacrada. Durant aqueu periòde, se fau notar la mòrt de Ramon Rogièr TrencavelTrencavèl lo 10 de novembre de 1209. Aquò èra una novèla bòna per Montfòrt car l'eiretier TrencavelTrencavèl èra un enfant e donc pas encara una menaça dirècta còntra son rèine.

En fàcia d'aquelei dificultats, Montfòrt deguèt esperar la prima de 1210 per obtenir lo renfòrç dei senhors venguts faire lor servici d'ost. D'efèct, durant tot la guèrra, lo nom de Crosada donat a l'expedicion permetèt d'atirar un nombre important de tropas desirosas d'obtenir leis indulgéncias papalas promesas per la lucha còntra l'eresia. Meme se lei combats de l'annada èra pas destinat a la destruccion dau catarisme, aquò permetèt totjorn ai partisans de Montfòrt d'obtenir de renfòrç regulars. Una ofensiva, dicha « Guèrra dei Castèus », poguèt donc èstre organizat còntra lei vassaus pus poderós de TrencavelTrencavèl qu'èran replegats dins sei castèus e totjorn fidèus au « senhor naturau » de la region. Lei sètges foguèron malaisats mai s'acabèron per de victòrias que permetèron de neutralizar de senhors poderós e de cremar quauquei desenaus o centenaus de catars<ref>François Guizot, ''Pierre de Vaux-Cernay. Histoire de l'hérésie des Albigeois'', Edicions J.-L.-J. Brière (1824), p. 98.</ref><ref>Marcus Cowper, ''Cathar Castles: Fortresses of the Albigensian Crusade 1209-1300'', Edicions Osprey Publishing (2012), p. 44.</ref>.

Lo premier foguèt aqueu de [[Sètge de Menèrba|Menèrba]] que se debanèt dau 15 au 22 de julhèt de 1210. Lo segond foguèt lo [[sètge de Tèrmes]] que se debanèt dau 1{{èr}} d'aost au 23 de novembre. Aquelei succès entraïnèron la rediccion sensa combat d'unei senhors occitans coma Pèire Rogièr de Ventajor o de vilas coma [[Castras]]. Una partida granda dei possessions TrencavelTrencavèl èra donc conquistada quand lo començament de l'ivèrn entraïnèt la fin de la Crosada.

Pasmens, trobar de pretèxtes per entraïnar una guèrra còntra Ramon VI èra aisat. D'en premier, lei juraments de Sant Geli èran estats pas respectats. De mai, es verai que lo còmte e la populacion tolosenca protegissián totjorn leis eretics de la vila, causa sufisenta per atacar e confiscar lei domenis TrencavelTrencavèl. Per lei legats, la dificultat vertadiera èra de crear una situacion juridica e diplomatica pron complèxa per empachar la diplomàcia tolosenca d'arrestar lo conflicte.

Aquela tièra de desfachas tolosencas entraïnèt mai d'una capitulacion suplementària. A la fin de l'annada, Ramon VI ocupava encara solament dos vilas importantas de seis estats : Tolosa e Montauban. Anant alora en direccion dau sud, Montfòrt ocupèt PamièsPàmias, Autariba e Sabardu per empachar lei liasons entre Fois e Tolosa. Ansin, a la fin de l'annada 1212, la posicion militara dei Tolosencs èra venguda fòrça marrida e Ramon VI deguèt trobar d'aliats novèus per cambiar l'equilibri dei fòrças a son avantatge.

* lei possessions TrencavelTrencavèl èran teoricament vassalas d'Aragon. Òr, coma Montfòrt èra tanben vassau de Felip August, lo risc èra important de veire lo passatge definitiu de la vescomtat de Carcassona de l'influéncia aragonesa a l'influéncia francesa.

Dins aqueu plan, Ramon VI acceptèt de reconoisser pecats a abdiquèt au profiech de son fiu Ramon VII. Coma aqueu darrier èra encara minor, Pèire II venguèt lo cap provisòri dau Comtat de Tolosa. Dins lo cas que Ramon VII foguèsse jutjat pas digne de venir còmte, sei territòris demorarián sota lo contraròtle de Pèire II. D'autra part, coma d'ara endavant, Tolosa e Carcassona èran vassaus d'Aragon, Pèire II ordonèt a Simon de Montfòrt d'arrestar seis atacas e de gardar solament la possession deis estats TrencavelTrencavèl. Per legitimar aquel òrdre, Innoncenci III acceptèt de prononciar la fin de la Crosada en genier de 1213 e d'ordonar a Montfòrt de rendre lei vilas tolosencas ocupadas. Au nivèu territòriau, aqueu plan entraïnèt la formacion d'un estat feodau grand, de còps dich Imperi Pirenenc per lei Catalans, gropant lei possessions tolosencas ai fèus dirècts e indirècts dau Reiaume d'Aragon.

Lo concili de Latran e la mòrt dau papa Innocenci III en julhèt de [[1216]] marquèron la fin de la premiera partida de la Crosada deis Albigés. Lo venceire n'èra Simon de Montfòrt qu'èra reconegut per la Glèisa senhor dei possessions de Ramon Rogièr TrencavelTrencavèl e de Ramon VI de Tolosa. Pasmens, lei decisions de Latran foguèron pas acceptadas per la màger part dei populacions localas ni ben segur per Ramon VI e son fiu Ramon VII. Dempuei lo Marquesat de Provença e lo Comtat de Fois, van organizar una revòuta generalizada dei possessions novèlas de Simon IV de Montfòrt. La mòrt d'aqueu darrier au sètge de Tolosa foguèt un còp decisiu mandada a la Crosada que sei caps foguèron plus capables de resistir ai revòutas localas e ais ofensivas dei senhors occitans menadas per lei còmtes de Tolosa e de Fois. Ansin, en [[1224]], totei lei territòris ocupats per lei Crosats dempuei 1209 foguèron reconquists e lei Montfòrt expulsats de la region.

Sota la direccion de Gui de Montfòrt, puei de Simon revengut rapidàment de Normàndia<ref>Durant lo rèine de Felipe August, la Cort de França èra encara itineranta e París èra solament son etapa pus frequenta.</ref>, lei Francés deguèron atacar lei posicions provençalas a l'entorn de la ciutat. Lo combat dirèct entre lei doas armadas s'acabèt per de pèrdas importantas mai cada camp capitèt de tenir sei posicions<ref>Michel Roquebert, ''Le Lys et la croix 1216-1229'', Edicions Perrin (2007), pp. 43-45.</ref>. Lei Francés deguèron donc acomençar lo sètge de Bèucaire mai la novèla de la presa de la vila aviá renfòrçat l'ostilitat deis abitants de la region còntra lei Crosats. L'avitalhament de Montfòrt foguèt donc rapidàment menaçat. En revènge, lei Provençaus dau futur Ramon VII èran avitalhats per de naviris passant Ròse sensa dificultat car lei Crosats avián ges de flòta per l'interrompre. De mai, unei caps occitans de la region de Tolosa o dei territòris TrencavelTrencavèl, coma Guilhèm de Menèrba, e de renfòrç de vilas provençalas importantas (Arle, Marselha...) jonhèron la revòuta<ref>Michel Roquebert, ''Le Lys et la croix 1216-1229'', Edicions Perrin (2007), pp. 46-48.</ref>. Lo castèu de Bèucaire foguèt donc pauc a pauc menaçat d'un assaut dirèct e de negociacions acomencèron entre lei dos camps : la garnison poguèt quitar desliurament la vila que son contraròtle foguèt abandonat au futur còmte de Tolosa. Aquò representava la premiera desfacha importanta de Simon de Montfòrt dempuei lei campanhas de 1211-1212 e li causèt de pèrdas financieras e umanas importantas.

Leis annadas 1220-1224 veguèron l'acabament de la reconquista occitana dei territòris conquists per lei Montfòrt. Lo debanament precís deis eveniments es mau conegut per lei darriereis annadas d'aqueu periòde. Pasmens, son eissida foguèt la capitulacion d'Amalric de Montfòrt que deguèt finalament abondonar lo sud de França per rintrar dins sei domenis de la region parisenca. En fàcia, lei senhors occitans, compres lo fiu de Ramon Rogièr TrencavelTrencavèl poguèron ocupar tornarmai sei fèus e totei lei succès crosats foguèron annulats fins a l'intervencion dau rèi de França.

Per empachar aquelei progrès, lo papa e sei legats assaièron d'obtenir l'ajuda de Felip August e multipliquèron leis excomunicacions còntra lei vilas revòutadas<ref>Michel Roquebert, ''Le lys et la croix, 1216-1229'', Edicions Perrin (2007), pp. 250-251.</ref>. Dins lo premier cas, Felip refusèt totjorn d'ajudar la Crosada. Dins lo segond, lei mesuras presas foguèron tanben gaire eficaças e magerament motivadas per la desirança de protegir lei fèus e lei possessions de la Glèisa. Au nivèu diplomatic, Amalric de Montfòrt prepausèt a Felip August de li donar sei drechs sus lei territòris TrencavelTrencavèl e tolosencs mentre que Ramon VI e son fiu prepausèsson de reconóisser la senhoriá dau rèi francés. Dins lei dos cas, lei solucions èran fònts de problemas per Felip August que refusèt lei doas ofèrtas. Preferiguèt reünir un concili per debatre de la question mai sa mòrt lo 14 de julhèt de 1223 arrestèt lo procediment<ref>Michel Roquebert, ''Le lys et la croix, 1216-1229'', Edicions Perrin (2007), pp. 304-304.</ref>.

La guèrra contunièt donc e, en [[1223]], Amalric de Montfòrt e sei partisans èran blocats dins la region de Carcassona. Una temptativa de negociacions ambé Tolosa mau capitèt<ref>Michel Roquebert, ''Le lys et la croix, 1216-1229'', Edicions Perrin (2007), pp. 280-283.</ref>. L'autona veguèt lo retorn d'exil de Ramon TrencavelTrencavèl, fiu e eiretier dau vencut de [[1209]], que son arribada provoquèt l'insureccion dei domenis de son paire<ref>Michel Roquebert, ''Le lys et la croix, 1216-1229'', Edicions Perrin (2007), pp. 308-309.</ref>. Prenguèt Albi, Lombèrs e divèrsei vilas e poguèt jónher Ramon VII e Rogièr Bernat de Fois per lo sètge de Carcassona. Lo 14 de genier de 1224, Amalric e sei darriers fidèus ([[Gui de Montfòrt]], [[Lambert de Thury]]...) deguèron capitular<ref>Michel Roquebert, ''Le lys et la croix, 1216-1229'', Edicions Perrin (2007), pp. 316-318.</ref>. L'endemans, deguèt quitar Occitània ambé seis òmes per sei domenis parisencs marcant la desfacha finala de la Crosada dei Montfòrt.

Après la desfacha de Carcassona, lo papa Honori III decidiguèt de contuniar la Crosada e de demandar l'intervencion dirècta dau rèi de França. Dempuei la mòrt de Felip August, aqueu darrier èra Loís VIII qu'èra un partisan e un sostèn ancian de la Crosada. Aqueu darrier aprofichèt tanben l'occasion per assaiar de conquistar a son profiech lei territòris TrencavelTrencavèl e tolosencs. Un ensems de negociacions ambé lo papa li permetèt donc d'assegurar sei pretencions e de preparar la legitimacion de sa conquista.

Après aqueu succès, lei Crosats poguèron donc contuniar vèrs Tolosa sensa trobar de resisténcia. Besièrs e Carcassona foguèron abandonada per Ramon TrencavelTrencavèl e lei Francés ocupèron lei doas ciutats sensa combat. Pasmens, lo retard causat per lei tres mes de resisténcia d'Avinhon, lei malautiás dins l'armada crosada e lo començament de l'ivèrn entraïnèron l'aplant de l'avançada vèrs la capitala de Ramon VII. Tanben malaut, Loís VIII decidiguèt d'atacar Tolosa a la prima de 1227 mai moriguèt lo 8 de novembre. Son eiretier èra un enfant e la direccion deis afaires occitans foguèt fisada a son cosin [[Humbert V de Beaujeu|Humbert de Beaujeu]] mai la disparicion dau rèi privèt la Crosada de sa legitimat auprès dei populacions occitanas e entraïnèt unei revòutas còntra la preséncia francesa.

* l'annexion dei domenis TrencavelTrencavèl au Domeni Reiau.

L'aumentacion dau Domeni Reiau es la consequéncia principala dau Tractat de París. Lo rèi poguèt annexar lei vescomtats de Nimes, d'Agde, de Carcassona, de Besièrs, de Lodèva e lei senhoriás d'Andusa, d'Alès e de Sauve. Lei domenis TrencavelTrencavèl an disparegut e Ramon VII a perdut la mitat de sei territòris. De mai, lo ligam de vassalitat entre lo rèi de França e lo còmte de Tolosa, qu'èra solament teoric en [[1209]], èra d'ara endavant vengut una realitat. Lei capacitats militaras de Tolosa èran tanben fòrtament limitadas ambé la destruccion d'unei sistèmas de fortificacions coma lei barris de la capitala comtala.

Ansin, maugrat leis esfòrç de Ramon VII per obtenir la revision dau tractat, lo Comtat de Tolosa foguèt dirigit per [[Anfós de Peitieus]] e foguèt annexat au Domeni reiau a sa mòrt sensa eiretier en [[1271]]. Una politica d'integracion d'un nombre important de captaus tolosencs a la direccion de la vila limitèt lo risc de revòutas après la mòrt de Ramon VII e lo Comtat de Tolosa demorèt fidèu au rèi de França durant lei periòdes pus malaisats de la [[Guèrra de Cent Ans]] ([[1337]]-[[1453]]). [[Ramon II TrencavelTrencavèl]] assaièt d'organizar una insureccion generala de sei domenis ancians mai mau capitèt de reconquistar Carcassona e deguèt finalament se sometre dins leis annadas 1240 e abandonar sei revendicacions sota lei fèus de son paire. Enfin, lei posicions ocupadas per lei faidits foguèron pauc a pauc conquists per lei rèis de França. Lei darriers combats de la pacificacion de la region se debanèron a la fin deis annadas 1250. Certanei faidits coma [[Olivièr de Tèrme]] venguèron de companhons dau rèi Loís IX còntra d'autrei faidits puei durant lei Crosadas.

Se lo còmte de Tolosa èra lo feodau pus poderós de la region e l'autor de la revòuta pus importanta en [[1242]], lo rèsta dei faidits occitan demorèt una menaça importanta fins ais annadas 1240 e foguèt capabla d'opausar localament una resisténcia militara granda fins ais annadas 1250. L'eveniment major foguèt la revòuta de Ramon TrencavelTrencavèl en 1240 que capitèt de reprendre la màger part dei possessions de son paire levat de la vila de Carcassona. L'arribada d'un renfòrç important de soudats francés permetèt de replegar leis assalhidors e la guèrra s'acabèt sus una patz negociada. De [[1243]] a [[1244]], lo sètge e la presa de Montsegur entraïnèt la disparicion dau darrier sanctuari catar. Enfin, vèrs [[1255]], lei presas dei castèus de Querbús e de Niòrt marquèron la conquista dei darrierei fortaresas importantas tengudas per de faidits. Una guèrra de partisans contunièt fins a la fin deis annadas 1250.

Per luchar còntra l'eresia, lo tractat de París ordonèt la creacion d'institucions novèlas mesclant autoritats civilas e religiosas. La manifestacion d'aquelei clausas foguèt la creacion de l'Inquisicion que va menar la repression còntra lo catarisme e li causar de pèrdas decisivas dins leis annadas 1230 e 1240. Puei, foguèt capabla d'empachar l'òbra de redreiçament iniciat vèrs [[1310]] per [[Pèire Autier]]. Per aquò, de milièrs de personas foguèron interrogats e de centenaus foguèron condamnats a la preson o, pus rarament, au lenhier. Coma leis eretics avián pas lo drech d'èstre enterrat, la repression regardèt tanben lei cadabres d'individús considerats coma eretics que foguèron cremats. Gaire popular, lo trabalh deis inquisitors deguèt faciar divèrsei dificultats e foguèt regularament blocat per Ramon VII o, de còps, lo clergat occitan locau. Certanei communautatscomunautats e de chivaliers faidits assaièron tanben de resistir. Lo cas pus important foguèt l'assassinat de dos inquisitors a Avinhonet en [[1242]] per un commando de faidits ajudats per leis abitants dau vilatge. De mai, après quauquei decennis de foncionament, l'institucion acomencèt de venir lo centre de poder que será dins lo corrent dei sègles precedents e certanei senhors o caps religiós locaus l'utilizèron per eliminar de rivaus.