Wikipèdia

Frederic Mistral : Diferéncia entre lei versions

Navigar dins l'istoric
← Cambiament precedentDiferéncia seguenta →
Contengut suprimit Contengut apondut
VisualWikitext
Joao Xavier (discussion | contribucions)
12 906 modifications
mCap resum de modificació
Capsot (discussion | contribucions)
15 035 modifications
Linha 32 :
Frederic Mistral nasquèt en [[1830]] dins una familha de proprietaris agricòlas amonedada que viviá au Mas dau Jutge, a [[Malhana]]. Son paire Francés Mistral, sortit d'una vièlha familha de [[Sant Romieg de Provença|Sant Romieg]] i possedissiá fòrça tèrras e quand faguèt sei 57 ans se maridèt amb Adelaïda Polinet, filha dau cònsol de Malhana, que venguèt sa segonda femna e que seriá la futura maire de Frederic.
 
Frederic anèt pas a l'escòla avans nòu ans e s'impregnèt de contunh perde l'occitan que se parlava per la campanha. Lei sieus estudis foguèron malaisats au començament que quauqueis escolans se trufavan de son accent e de son biais pagés, pasmens s'interessèt puei ais estudis, mai que mai a la poesia e s'assagèt a la traduccion en provençau d'una eglòga de [[Virgili]].
 
Anèt al Licèu Dupuy a [[Avinhon]] onte [[Josèp Romanilha]] èra mèste d'estudis; Romanilha agiriá puei coma una mena de mentor e d'amic en l'encoratjant a escriure e a estudiar l'occitan.
Linha 38 :
En 1847 recebèt lo Bachelierat a [[Nimes]] e tornèt a Malhana. Entamenèt un poèma de quatre cants que se sonava ''<nowiki>Lei Meissons <Li Meissoun></nowiki>'' que se publiquèt pas alora (mai que foguèt représ pus tard dins ''Leis Isclas d'Aur <Lis Isclo d'Or>''). Escriguèt tanben al mesme temps quauquei poèmas republicans en francés.
 
Faguèt puei d'estudis de drech a [[Ais de Provença]] (de 1848 a 1851) avans de s'avodar completament a l'escritura e a la lenga d'òc. Lei sieunei primierei poesias publicadas apareguèron en 1852 dins un recuelh de poèmas, ''<nowiki>Lei Provençalas <Li Prouvençalo></nowiki>'', editat per Romanilha. En aqueu temps seis opinions politicas èran favorablas ai republicans mas amb lo pas dau temps vendrián mai moderadas e mai contràrias a son ideologia iniciala.
 
AEn 1855, a la mòrt de sondel paire, s'installèt amb sa maire adins lo centre de Malhana.
 
=== La creacion del felibritge ===
CreètEn 1854, per tau de donar de vam ai letras occitanas creèt lo [[Felibritge]] (en grafia mistralenca: ''Felibrige'') en 1854 a [[Fòntsegunha]] amb d'autrei poètas occitans: [[Teodòr Aubanèu]], Josèp Romanilha, [[Ansèume Matieu]], [[Pau Giera]], [[Anfós Tavan]] e [[Joan Brunet]]. L'espelida de ''Mirèlha <Mirèio>'' en 1859 consacrètconsagrèt Mistral coma un dei poètas màgers de la renaissença de la lenga d'òc, amb un ressòn que passèt lei frontieras dau país, e se ganhèt ansin leis elògis dau poèta francés [[Alphonse de Lamartine]]. L'escrivan, dei mai apreciats dins leis autas esfèras parisencas, faguèt una promocion intensa de l'autor de Malhana que se vegèt lèu convidat a venir a París.
[[Fichièr:Raymond Poincaré & Frédéric Mistral 1913.jpg|left|thumb|150px|Visita del President Poincaré al felibre de Malhana]]
 
=== L'epòca gloriosa de Mistral ===
Dins la capitala francesa lo recebèron amb estrambòrd e venguèt un dei personatges pus presats dei cercles literaris. Lo sieu cap d'òbra venguèt una opèra, mesa en musica per Gounod e la primiera representacion se faguèt a [[París]] en 1864. Tornèt puei en Occitània per i escriure ''Calendau'' que se publiquèt a [[Avinhon]] dos ans puei. Aquela òbra suscitèt de controvèrsias que quauquei critics, coma per exemple lo jornalista [[Eugèni Garcin]], acusèron Mistral de crear de discòrdias entre ''lo nòrd e lo sud de França''.
 
Aculhiguèt en 1865 lo poèta catalan exiliat [[Víctor Balaguer]], exiliat en Provença per encausa de sa participacion a la conspiracion del [[general Prim]], que pus tard lo deviá mercejar d'aquel acuelh en li fasent present d'una copa d'argent, origina de l'imne provençau ''[[Copa Santa]]'', escrich per lo quite Mistral.
FondètMai tard fondèt lo ''[[Musèu Arlatenc]] (<Museon Arlaten>)'' an [[Arle]] (que s'inaugurèt en [[1899]]), aconselhat per l'etnograf de tria lo [[Emili Marinhan|doctor Marinhan]], amb la tòca de bastir un musèu que podriá preservar lei tradicions provençalas e gràcias a l'argent que li portèt lo Prèmi Nobel de Literatura, posquèt crompar lo palais actuau per l'assostar.
 
Lo prestigi de Mistral cresquèt mai e mai fins a tau ponch qu'en octobre de 1913 lo president [[Poincaré]] venguèt visitar Mistral. Arribat amb lo tren, s'arrestèt en gara de Graveson e aqueu 14 d'octobre convidèt lo poeta e escrivan occitan a dinnar amb eu dins lo vagon deudau president.
Deviá morir l'an seguent, lo 25 de març de 1914 a Malhana.
 
Recuperada de « https://oc.wikipedia.org/wiki/Frederic_Mistral »