Guèrra Freja : Diferéncia entre lei versions

Contengut suprimit Contengut apondut
Denniss (discussion | contribucions)
Linha 410 :
=== La fin de la Guèrra Freja dins lo Tèrç Monde ===
 
Lo retirament de l'[[URSS|Union Sovietica]] d'[[Euròpa]] Orientala e son afondrament finau en [[1991]] aguèron de consequéncias dins lo Tèrç Monde onte divèrsei conflictes causats per la logica dei blòts se debanava dempuei leis annadas 1960 e 1970. D'efèct, la disparicion dau blòt sovietic empachava l'arribada au poder dei guerilhas[[guerilha]]s comunistas o, dins lo cas d'una victòria dei guerilhas, empachava la creacion d'un regime comunista en causa de la manca dau sostèn dau blòt disparegut. Limitava tanben lo sostèn [[Estats Units d'America|estatsunidenc]] ai dictaturadictaturas anticomunistaanticomunistas que deguèron pauc a pauc se [[democracia|democratizar]]. Ansin, la fin dau decenni 1980 e lo començament dau decenni 1990 veguèron lo reglament de divèrsei crisis o, au mens, l'adopcion de mesuras que foguèron de progrès vertadiers per trobar un acòrd. Lei principaus foguèron :
* la fin de la [[Segonda Guèrra Civila Cambotjana]] entre [[Vietnam]], sostengut per lei [[URSS|Sovietics]], e lei Khmers Roges, sostenguts per lei [[Republica Populara de China|Chinés]], après un acòrd signat lo 17 de julhet de [[1991]].
* la disparicion de la dictatura de [[Mengistu Haile Mariam|Mengitsu]] en [[Etiopia]] en mai de 1991 que sa consequéncia foguèt l'independéncia d'[[Eritrèa]] en [[1993]].
* la dissolucion de l'''[[apartheid]]'' de [[Sud-Africa]]. En 1987-1988, la resisténcia cubana a [[Batalha de Cuito Cuanavale|Cuito Cuanavale]] aviá ja mostrat la demenicion de la dominacion militara de [[Pretoria]]. Pasmens, lo còp decisiu foguèt la disparicion de l'URSS car entraïnèt una demenicion de l'ajuda [[USA|estatsunidenca àà e lo regime foguèt obligit de se reformar puei de se dissòuvre en causa dau blocus economic vengut eficaç. De [[1990]] a [[1994]], una tièra de reformas entraïnèt l'abolicion dei lèis d'[[apartheid]] e en [[1994]], [[Nelson Mandela]] foguèt elegit president de la [[republica]]. Dins lo corrent d'aqueu procès, [[Namibia]] venguèt independenta.
* dins la peninsula de [[Corèa]], un acòrd foguèt trobat per permetre l'intrada dei dos país a l'[[ONU]]. Pasmens, aqueu melhorament foguèt solament provisòri e, au començament dau decenni 2010, lei tensions de la Guèrra Freja existián totjorn entre lei dos estats.
 
== Nòtas e referéncias ==