Bauma de Las Caus : Diferéncia entre lei versions

[[Fichièr:Lascaux painting.jpg|right|200px|thumb|Las frescas de la Bauma de Las Caus atèstanatestan que los [[Bovinae|bovins]] son presents dempuei longtemps a l'oest dau [[Massís Centrau]]]]

[[Fichièr:Lampe a graisse - Lascaux.jpg|right|200px|thumb|'Na lampa (cremador) de graissa de Las Caus en [[gres]] [[Ròsaròsa (color)|ròsa]]. [[Solutrean]] o [[Magdalenian]] ancianAncian]]

Se dubrís a [[Montinhac (Perigòrd)|Montinhac]], en [[Perigòrd]], en riba mança de [[Vesera]], dins un còu [[calcari]] au niveu de l'estança coniaciana ([[Cretacèu|Cretaceu]] Superior). Contràriament a de nombrosas autras [[bauma]]s de la [[Valval de Vesera|Vauvau de Vesera]], Las Caus es relativament "secha". En fach, un jaç de marla impermeabla l'isola de tota infiltracion d'[[aiga]], empachant tota novela formacion de concrecion de calcita.

Fuguet descuberta lo [[12 de setembre]] de [[1940]] per quatre adolescents a la recercha dau [[chen]] d'un d'entre eus desparegut dins un trauc estrech revelat per la chasuda d'un pin fulminat (per un [[esluci]]): Marcèl Ravidat, Jacme Marsal, Jòrdi Agniel e Simon Coencas avertiguèren rapidament lor ancian professor, Leon La Val. Lo preïstorian Henri Breuil, refugiat dins la region per fugir l'ocupacion [[Tresen Reich|nazi]], fuguet lo prumier especialista a visitar Las Caus, lo [[21 de setembre]] de 1940, en companhiá de Jean Bouyssonnie, e d'André Cheynier, seguits leu de [[Denis Peironin]] e de Henri Begouën. H. Breuil fuguet tanben lo prumier a l'autentificar, la descriure e l'estudiar. Entreprenguet los prumiers relevats dempuei la fin de 1940 e i passet mantuna [[setmana]] per estudiar las òbras qu'atribuís au [[Peiregordian]].

Apres mantun an passat en [[Espanha]], [[Portugal]] e [[Sud-Africa]], tornet en 1949 e entreprenguet daus registres emb Séverin Blanc e Maurici Bourgon au pè de la scènascena dau potz ente esperava trobar 'na sepultura. I descubriguet de puntas de sageta de [[bana]] de [[rangier]] decoradas.

La [[bauma]] es classificada coma monument istoric dempuei lo [[27 de decembre]] de [[1940]], la mesma annada de sa descuberta. Dempuei [[octòbre]] de [[1979]], fai partida dau [[Patrimòni Mondial de l'Umanitat|Patrimòni Mondiau de l'Umanitat]] de l'[[UNESCO]] en associacion emb d'autres sites e baumas ornadas de [[Perigòrd]] sos lo nom de {{Cita|Sites preïstorics e baumas ornadas de la [[Valval de Vesera|Vauvau de Vesera]]}}.

En 1948, l'accès a la [[bauma]] fuguet preparat a fin de permetre de las visitas [[Torismetorisme|toristicas]], mas aquelas'quilhas se multipliquèren rapidament e metèren en perilh la conservacion de las pinturas parietalas. Daus trabalhs importants d'excavacion que modifiquèrenmodificant lo niveu e la natura daus sòus i fuguèren fachs, e un esclairatge electric, un eschalier per accedir aisadament a la salaSala daus Taures, e 'na pesuga pòrta de [[bronze]] a l'entrada i fuguèren installats.

La [[Bauma]] de Las Caus es relativament pichona: l'ensemble de las galariás excedís pas {{unitat|250|m}} de long per 'na desnivelacion d'aperaquí {{unitat|30|m}}. La partida decorada correspond a un malhum superior, lo malhum inferior essent dificilamentde penetrablemau peraccedir amor de la preséncia de [[dioxid de carbòni]].

L'entrada actuala correspond a l'entrada preïstorica, e mai ses'es fuguetestada equipada d'un sistèmasistema de sedaç.

* la prumiera sala es la {{Cita|Sala daus Taures}} o {{Cita|Rotonda}}, lonja de 17 m per 6 m de larja e 7 m de naut ;

* se prolonja per lo {{Cita|Diverticul axiau}}, 'na galariá pus estrecha d'aperaquí la mesma longor ;

* dempuei la salaSala daus Taures, a drecha dau Diverticul axiau, s'accedís au {{Cita|Passatge}}, 'na galariá de 'na quinzena de metres ;

* dins lo prolonjament dau Passatge se dubrís la {{Cita|Nau}}, un corredor pus elevat de 'na vintena de metres ;

* la Nau se contunha per 'na part non decorada, las parets s'i prestant pas, puei per lo {{Cita|Diverticul daus Felins}} (o {{Cita|Cabinet daus Felins}}), un corredor estrech de 'na vintena de metres ;

* l'{{Cita|[[Absida]]}} es 'na sala redonda que se dubrís vers l'oest a la joncion entre lo Passatge e la Nau ;

== LigamsLiams externes ==