Ispània : Diferéncia entre lei versions

Contengut suprimit Contengut apondut
Jiròni (discussion | contribucions)
Jiròni (discussion | contribucions)
Linha 29 :
=== La conquista romana ===
{{Article detalhat|Conquista romana d'Ispània}}
[[Fichièr:Conquista Hispania.svg|thumb|Mapa de las conquèstesconquistes romanas d'Ispània]]
Aprèp [[-205|205 AbC]] quand los cartagineses ja avián estat expulsats d'Ispània los romans perseguiguèron lor conquista. D'en primièr foguèt formada una unica província (Ispània) governada per de [[pretor]]s, per un temps un e per autre dos; doas legions estacionavan en permanéncia dins la província; los legionaris prenguèron esposas del luòc e quad las legions foguèron dissolgudas demorèron en Ispània. Mai tard venguèron doas províncias ([[Hispania Citerior|Citerior]] e [[Hispania Ulterior|Ulterior]]) e amb l'empèri tardier tres, quatre, cinc e sièis.
 
Linha 40 :
Las tèrras ispànicas èran utilizadas per emplir los magazins romans de lana, [[òli]] e [[vin]]. Èra una de las encausas de lutas entre [[Juli Cesar]] e [[Cnaeus Pompeius Magnus|Pompèu]], qu'acabèt en [[Segonda Guèrra civila romana|guèrra civila]].
 
La [[Guèrras cantabres|conquèstaconquista dels cantabres]] e [[asturs]] fogut òbra d'[[August]] e s'acabèt en [[-19|19 AbC]].
 
La romanizacion foguèt gareben aviada. Los latifundis s'imposèron al camp e profeitèron de las ciutats ja existentas per crear un malhun urban estable, complemtat per de nòus centres. Jos August foguèt fondada qualques colonias coma ''Cesaragusta'' ([[Saragossa]]), ''Emerita Augusta'' ([[Mérida (Espanha)|Mérida]]), ''Pax Julia'' ([[Beja]]), ''Pax Augusta'' ([[Badajoz]]), ''[[Legió VII Gemina]]'' ([[Leon (vila)|Leon]]), e mai. Bastiguèron fòrça vias (la primièra en [[-124|124 AbC]]). Al sègle I los [[turdetans]] èran tant romanizats qu'avien oblidat la lor pròpia lenga; fòrça obtenguèron la ciutadanetat latina e d'uns la romana. Qualques ispans se distinguèron per des competéncias divèrsas coma lo poèta [[Lucan]], los dos [[Sèneca]], [[Columella]], [[Pomponi Mela]], [[Quintilian]], [[Marc Valeri Marcial]], e lai.