Castèth de Pau : Diferéncia entre lei versions

Contengut suprimit Contengut apondut
Cap resum de modificació
Cap resum de modificació
Linha 4 :
La castèth que ho en purmèr ua encinta de paus qui balhèn lo son nom a la futura vila. [[Gaston IV de Bearn]] qu'i horní tres tors. [[Gaston Fèbus]] que bastí ua tor sulementària de bricas (materiau qu'empleguè tanben a [[Montanèr]] entà bastir en hasent viste) en tot gravar la soa signatura sus ua pèira ostendent la soas armas de Fois-Bearn e la mencion : "Febus me fe" (on "fe" qu'ei lo perhèit hòrt de "har", uei escrivut "he" o "hasó"). Fèbus que deishè ua hortalessa qui la Reneishença ne conservó l'estructura e las parets mes en las traucar de frinèstas en en tot l'ondrar. [[Imatge:FebusMeFePau.jpg|200px|thumb|Portau ostedent las armas de Gaston Fèbus e la marca ''Febus me fe''.]][[Imatge:BrèçEnricIII.jpg|left|200px|thumb|Brèç deu Noste Enric, hèit dens ua carapaça de tortuga]]
 
[[Enric II de Labrit]] e la soa molhèr [[Margalida de Navarra]] (sòr deu rei de França [[Francés Ièr]]) qu'i avón la loa cort. La loa hilha, [[Joana de labrit]], b'i avó Enric III de Navarra e IV de França ; aquesta neishença que ho immortalizada dab un espiat romantic dens ua seria de tablèus deu pintre Eudèni Dévéria, qui lo castèth ne possedeish un ensaj (duas versions acabadas que's toban ua au Musèu de las Bèras Arts de Pau e l'aute au Musèu Fabre de Montpelhièr. Lo musèu deu castèth que conserva lo son famós brèç : ua carapaça de tortuga qui aurè [[Image:Pau Chateau-Cour.JPG|100px150px|right|thumb|Cort interior deu castèth]] miraclosment suberviscut a la [[Revolucion francesa|Revolucion]]. Après la mort deu Noste Enric, lo castèth non ho pas mei la demòra deus sobirans de [[Navarra]] puish qu'aqueths, reis de França tanben, que s'estavan a [[París]]. [[Loís XIII]], a l'escadença deu son viatge de "pacificacion" en Bearn que i signè l'[[Edicte d'Integracion]] qui ligava Bearn a França dens lo respecte oficiau deus son [[Fòrs de Bearn|Fòrs]]. [[Imatge:Pau gave chateau2.jpg|300px250px|left|thumb|Castèth de pau e [[Parlament de Navarra]] vists desempuish lo [[gave de Pau]]]]
 
A la [[Restauracion]] lo castèth qu'èra plan roeinat quan, en recèrca de tornar aus arradits de la soa dinastia, lo rei [[Loís Felip Ièr]] e'u restaurè. Quauques annadas après, en [[1848]], [[Abd El-Kader]], presoèr de França que ho arcuelhut au castèth. Uei lo dia qu'ei un musèu nacionau de França e un simbèu, dab lo [[Parlament de Navarra]] bastit au son costat, de l'independència e de la libertat bearnesa d'autes còps.