|
<!-- Article redigit en lengadocian -->
La '''toxicologia''' (dedel [[grèc]] ''toxicon"'', [[poison]] que cobrissiacobrissiá las sagetas[[sageta]]s, e "''logos"'', estudi, sciéncia) es la [[sciéncia]] qu'estudia las substàncias toxicas (o poisons), lor etiologia (origina), las circonstàncias de lor contacte amb l'organisme, los efièches sus aquel darrièr (organs ciblas) e sus l'environament (ecotoxicoloca), los mejans d'o descobrir e combatre (vias d'eliminacion, antidòts).
Tracta dels efièches de l'exposicion a de toxics, quina que siá la via d'intrada dins l'organisme (inalacion, contacte, ingestion...), e qu'aiçestaaicesta siá sonque ''potenciala'' e asimptomatica (se parla alara de toxinas), o responsableresponsabla de signes clinics associats ([[sindròme]]) que desvelan una intoxicacion vertadièra .
L'intoxicacion es un processus dinamic e la toxicologia espitalièra es sovent una procedura d'urgéncia, dins una tòca a l'encòp de [[diagnostic]] (etiologia toxica o autre), d'analisaanalisi (interpretacion dels resultats de la [[biologia]]) e terapeutica (tractament simptomaticasimptomatic, reanimacion).
L'etiologia de las intoxicacions e intoxinacions es fòrça cambiadissa : [[pollucion]] [[Atmosfèra (Tèrra)|atmosferica]], exposicion professionala, intoxicacion alimentaria[[aliment]]ària, intoxicacion medicamentosa[[medicament]]osa, enverinacion o empoisonament.
Las ciblas son tanben variablas : los neurotoxics afectanafèctan lo [[cervèl]] o lo sistèma nervósnerviós, d'autres produches affectanafèctan puslèu unes organs (glandas[[glanda]]s, paumons[[paumon]]s, [[fetge]], [[ren]]..)
Las toxinas pòdon èsser d'origina animala (veren d'enverimacion ofidiena[[sèrp|ofidiana]] per la [[vipèra]] aspic, per exemple), vegetala (empoisonament per la Belladona o ''Atropis belladonna''), fongica (campairòls[[campairòl]]s verenós, coma l'[[amanita faloïdafalloïda]], per exemple) o quimica (intoxicacion per los metals pesucs, per exemple).
Dins sa partida experimentala e reglamentària, la toxicologia estudia e analisa experimentalament la toxicitat dels produches (medicaments umans o veterinaris, produches fitosanitaris...) abans lor comercialisacioncomercializacion.
L'intoxicacion depènddepend sovent d'efièches de lindals, e la toxicologia fa doncas sovent referéncia a de nocions de dòsis[[dòsi]]s :
* la " Dòsi Jornadièra Admissibla " (DJA) (pels residus de [[pesticida]]s)
La* la " Dòsi Jornadièra AdmissiblaTolerabla " (DJADJT), o DSTP (pelsdòsi residussetmanièra detolerabla [[pesticida]]sprovisòria) o (pels metals pesucs)
La* la " DòsisDòsi LimitaLimit Annala " (DLA) (pels radionucleïds). ▼La " Dòsi Jornadièra Tolerabla " (DJT), o DSTP (Dòsis setmanièra tolerabla provisòria) o (pels metals pesucs)
▲La " Dòsis Limita Annala " (DLA) (pels radionucleïds).
==Vejatz tanben==
| 