Io (luna) : Diferéncia entre lei versions

Contengut suprimit Contengut apondut
Linha 54 :
 
=== Recèrca ambé lei telescòpis terrèstres ===
 
Lei telescòpis terrèstres foguèron lo mejan unic d'observar e d'estudiar Io fins ais annadas 1970. En causa de la distància, lei descubèrtas sus la natura de la planeta o sus sa superficia demorèron limitats avans lo desvolopament dei telescòpis pus modèrns e de l'observacion dins d'autrei raionament que la lutz visibla. Pasmens, maugrat aquela manca de detalhs, leis observacions d'Io — e dei tres autres satellits galileans — aguèron mai d'un interés.
 
Ansin, dins lo corrent dau sègle XVII, Io èra solament un disc lusent dins lei telescòpis. Pasmens, sa posicion e son movement a l'entorn de Jupitèr foguèt utilizat per lei marins per establir la longitud<ref>O'Connor, J. J.; Robertson, E. F., ''« Longitude and the Académie Royale »'', University of St. Andrews, 1997.</ref> e per lei scientifics per validar lei lèis de Kepler o determinar la velocitat de la lutz. A partir dau sègle XIX, lei progrès tecnics permetèron de veire lei caracteristicas principalas de la superfica e de descubrir l'existéncia de variacions de la luminositat entr lei regions polaras e equatorialas que foguèron atribuit a de variacions d'albedo. Per la seguida, la diferéncia de color entre aquelei regions foguèt confirmada<ref>Minton, R. B., ''« The Red Polar Caps of Io »'', Communications of the Lunar and Planetary Laboratory, vol. 10, 1973, p. 35–39.</ref>.
 
Au sègle XX, leis observacions permetèron de descubrir la natura inabituala de la superficia d'Io e una partida de sa composicion, en particular l'absència d'aiga<ref>Lee, T., « Spectral Albedos of the Galilean Satellites », Communications of the Lunar and Planetary Laboratory, vol. 9, no 3, 1972, p. 179–180.</ref> e la predominança de compausats fachs de sòdi o de sofre<ref>Fanale, F. P. et al., ''« Io: A Surface Evaporite Deposit? »'', Science, vol. 186, no 4167, 1974, p. 922–925.</ref>. Enfin, foguèt descubèrt l'influéncia d'Io sus la magnetosfèra de Jupitèr<ref>Bigg, E. K., ''« Influence of the Satellite Io on Jupiter's Decametric Emission »'', Nature, vol. 203, 1964, p. 1008–1010.</ref>.
 
=== Exploracion espaciala ===