Federalisme : Diferéncia entre lei versions
Contengut suprimit Contengut apondut
m a renomenat Estat federau en Federalisme |
m +interwiki |
||
Linha 1 :
Lo '''federalisme''' supausa un sistèma de [[govèrnament]] de dos degràs. La federacion es formada de divèrs estats o províncias que gausisson d'una autonomia que lor permet de reglar coma entendon de questions coma lo dreit civil, l'[[educacion]], la santat publica.
Lis estats federats aun mai o mens d'autonomia segon li país : atau,
al [[Canadà]] - estat federau despuèi [[1867]] -, las detz províncias aun pas que li dreits que lor son expressament reconeguts per la Constitucion federala; quand ditz pas res, la competéncia reven a la federacion. Is [[Estats Units]], al contrari, li cinquanta estats aun toti li poders sonca li que son nomadament atribuits per la Constitucion a l'estat federau.
Lis estats membres aun sovent d'institucions similaras a las de
Linha 28 ⟶ 20:
de la constitucion dinc lei relacions entre la federacion e lis estats.
I a d'estats federaus sobre toti li continents ([[Alemanha]], [[Belgica]], [[Mexic]], [[Cameron]], [[Índia]]). Mas un es ben particular: la [[Soïssa|Confederacion elvetica]], reire-confederacion devenguda federacion.
Li cantons aun una larja autonomia. Amai, lo federalisme soïsse,
Linha 36 ⟶ 26:
o mieja dirècta.
Dinc li cantons, i a un quite dreit de revocacion populara dis elegits:
atau, lo parlament cantonau pòt èsser dissolgut per votacion a la demanda de 12 000 ciutadans a Bèrna e 5 000 a Lucèrna, e lo govèrn federau pòt èsser destituit per lo pòble a la demanda de quauques milierats de personas dinc quatre cantons. Aquessi dreits, pasmens, son quasiment pas jamai utilisats.
Darrièra particularitat del regim soïsse: mentre que l'Assemblada
federala noma e revòca li membres del Conselh federau, organe executiu, aqueste pòt pas dissòudre l'Assemblada. Aquò es un regim d'assemblada onde lo Parlament es mèstre de la situacion.
Un aute tipe de federalisme apareguèt ambe la refòrma constitucionala
en [[Belgica]], en ginier de [[1989
compartiment dei competéncias e dei ressorgas d'un reire estat centralisat.
L'Estat federau s'opausa a la confederacion d'estats onde li
membres aun pas nosat entre guessi que de ligams plan tèunes (a
Linha 59 ⟶ 42:
[[Categoria:Drech]]
[[ar:فيدرالية]]
[[de:Föderalismus]]
[[en:Federalism]]
[[es:Federalismo]]
[[fr:Fédéralisme]]
[[gl:Federalismo]]
[[it:Federalismo]]
[[ja:連邦主義]]
[[ko:연방제]]
[[nl:Federalisme]]
[[pl:Federalizm]]
[[pt:Federalismo]]
[[fi:Federalismi]]
[[sv:Federalism]]
[[uk:Федералізм]]
| |||