Dioclecian : Diferéncia entre lei versions

Contengut suprimit Contengut apondut
MerlIwBot (discussion | contribucions)
m Robòt Apondre: ca:Dioclecià
Xqbot (discussion | contribucions)
m r2.7.3) (Robòt Apondre: jv:Diokletianus; changement de type cosmétique
Linha 16 :
La seuna posicion estabilizada, una proessa notabla aprèp de cinquanta ans d'inestabilitat intèrna que contribuiguèt l'esfondrament de l'empèri Roman (periòde que se nomena la [[Crisi del Tresen Sègle]]), comencèt a far de reformas, que lo sistèma de govèrn imperial empachava. Comencèt un nombre de reformas per evitar un retorn al desòrdre de las generacions anterioras e per manténir la viabilitat de l'Empèri. Aquelas consistián a separar l'Empèri en dos per lo far mai gerible, crear un sistèma nòu de succession imperiala, governar coma autocrata e rebutèt tot lo rèsta de republicanisme e estibliguèt de reformas economicas per far front al problèma de la [[inflacion|iperinflacion]].
 
La dignitat d'emperaire èra d'en primièr un pòste [[dictator|dictatorial]]ial prudentament amagat jol [[monarquia constitucionala|monarca constitucional]]. Alara que teniá la seuna legitimitat d'una varietat complèxa de títols e de practicas republicanas, fasent de l'Emperaire lo ''Princeps'' ("Primièr entre los egals", e d'aquí lo "Principat"), obtenguèt una granda partida del seu poder vertadièr del domèni sus las [[legion romana|legions]] e la Gàrdia Pretoriana. Aquò traduit lo mai important de totes los títols imperials, [[Emperator]] (Comandant Suprem). Aqueles disposicions, pasmens que mal comòdas a vegadas e seguidas de prèp per qualques emperaires mas pas per d'autres, funcionèron pendent los primièrs dos sègles d'existéncia de l'empèri. Mas, començant amb lo reialme de [[Septimi Sever]], los governants comencèron a se ne desempachar e a ignorar fòrça de las convencions republicanas, regnant mai coma dictators que coma monarcas constitucionals. Aquel processus soscavava los fondaments e la legitimitat del pòste. Dioclecian comprenguèt que lo títol deviá se basar sus quicòm mai simple qu'es la fòrça militara, per èsser mai reconegut e estable. Alara ensajèt de bastir un fondament novèl per la legitimitat imperiala bast sus la religion estatala, lo quita monarca essent semidivin e sacerdòta suprèma. L'ancian títol republican de ''[[Pontifex Maximus]]'', comencèt alara a prene una nòva importància.
 
Dioclecian causissèt un títol nòu per el meteis e se faguèt nomenar ''Dominus et deus'' ("Senhor e [[Dieu]]", e atal comencèt lo periòde del "Dominat"). Teniá sèti, de fach, dins un tròn. Se fasiá pas véser en public, e s'exigissiá una audiéncia per li parlar, teniá de cerimonias elaborades qu'obligava lo participant a se prosternar e qu'enebissiá que se mire l'emperaire, e que permetiá pas que besar lo bòrd de las seunas raubas. D'aquel biais creava una dignitat amunhada, misteriosa, [[teocracia|teocratica]] e autocratica.
Linha 68 :
== Ligams extèrnes ==
{{Commons|Diocletian|Dioclecian}}
* {{es}} [http://www.uv.es/~ivorra/Historia/Imperio_Romano/SigloIIIc.htm Dioclecian dins un portal d'istòria de Roma de la Universitat de Valéncia]
* {{en}}[http://www.roman-emperors.org/dioclet.htm Tèxte sus Dioclecian de Ralph W. Mathisen, University of South Carolina]
* {{ca}}[http://www.newadvent.org/cathen/05007b.htm Dioclecian de la ''Catholic Encyclopaedia'']
* {{en}}[http://w3.mrki.info/split/diokl.html Palais de Dioclecian a Split]
 
[[Categoria:Emperaire roman]]
Linha 109 :
[[it:Diocleziano]]
[[ja:ディオクレティアヌス]]
[[jv:Diokletianus]]
[[ka:დიოკლეტიანე]]
[[ko:디오클레티아누스]]