Nigèr (fluvi) : Diferéncia entre lei versions

Contengut suprimit Contengut apondut
EmausBot (discussion | contribucions)
m r2.7.3) (Robòt Modificar: eu:Niger (ibaia)
Xqbot (discussion | contribucions)
m r2.7.3) (Robòt Apondre: jv:Kali Niger; changement de type cosmétique
Linha 18 :
 
== Etimologia ==
[[ImatgeFichièr:Afrika Map 1660.JPG|thumb|left|Mapa d'Africa gravada e empresada a Amsterdam, 1660.]]
L'etimologia del nom del flume es incertana. Sus las ancianas mapas europèas, lo nom se balhèt al braç mejan del flume al Mali actual. Sus la mapa olandesa de 1660, a costat, Nigèr apareis coma identic al flume de [[Senegal (flume)|Senegal]] (''rio senega'') que lo prolonga aprèp [[Tomboctó]] prenent alara lo nom de ''fluvius niger''. Aquela mapa mòstra que los Europèus coneissián l'existéncia d'un grand flume a l'interior de las tèrras, mas ne coneissián pas clarament la font (sus la mapa, d'aperaquí dins la [[Grands Lacs (Africa)|region dels Grands Lacs]]) e tanpauc lo dèlta (confondut amb aquel del flume de Senegal). Dins lo golf de Benin, lo flume que s'escampa es pas identificat pel cartograf.
 
Linha 45 :
Dins lo libre V de ''[[L'Istòria naturala]]'', [[Plini lo Vièlh]] menciona mai d'un còp aquel flume <ref>[http://remacle.org/bloodwolf/erudits/plineancien/livre5.htm]</ref> : {{cita|lo flume Nigris separa Africa e [[Etiopia]]}}. {{cita|Dins l'interior d'Africa, del costat de miègjorn, en dessús dels Getules, e aprèp aver traversat de desèrts, se tròba primièr los Libiegipcians, puèi los Leucetiopians; pus lèu, de nacions etiopianas: los Nigritas, atal nomenats d'un flume qu'avèm parlat.}} Aquela mencion corrobòra l'ipotèsi sus l'etimologia del nom: lo pòble african pren, per l'autor latin son nom del flume e non l'invèrs. {{cita|Nigris a la meteissa natura que [[Nil]]; produsís de [[canavèra]], de [[Cyperus papyrus|papirus]] e los meteisses animals ; l'[[aigat]] se fa a la meteissa epòca; a sa font entre los Etiopians Tareleans e los Oecalics.}} Ailàs pels geografs futurs, Plini ensenha pas suls dos pòbles. La font de Nigèr demorava doncas un mistèri imprecís. Pus lèu, Plini supausa que [[Nil]] e Nigèr son religats: {{cita|[Nil] se fugís encara un còp dins los desèrts de vint jornadas de marcha, fins al confinh d'Etiopia; e quand reconeis derecap la preséncia de l'Òme, se lança, sens dobte gisclant d'aquela font que nomenèron Nigris. Aquí, separant Africa d'Etiopia, las ribas ne son pobladas, sinon d'Òmes, almens de bèstias e de mostres : creant de forèsts dins son cors, travèrsa per la mitat Etiopia, jos lo nom d'Astapus, mot que, dins la lenga d'aqueles pòbles, significa una aiga sortissent de las tenèbras.}}
 
[[ImatgeFichièr:Africamap1812.jpg|thumb|En [[1812]], Nigèr es encara creditat d'un cors èst-oèst e son embocadura es situada {{cita|endacòm}} en Sierra Leone.]]
Al mitan del sègle XIV, lo viatjaire e geograf arabi, [[Ibn Battûta]], traversèt lo [[Sahara]], longa Nigèr que crei, el meteis, èsser Nil, per aténher [[Gao]], e l'[[emperaire de Mali]]. Remonta lo flume fins a Tomboctó que daissa en traversant lo desèrt vèrs son Marròc nadal — tempta pas, ailàs per la precision geografica, de lo remontar fins a Egipte.
 
Linha 59 :
 
=== Bacin idrografic ===
[[ImatgeFichièr:Niger river mapfr.png|thumb|right|320px|Lo bacin del flume de Nigèr]]
A sa font prèp dels [[monts de Loma]], a la frontièra de [[Sierra Leone]] e de [[Guinèa]]. Pren una direccion nòrd-èst, traversant Guinèa e lo sud de [[Mali]], passa a [[Bamako]], [[Tomboctó]] e [[Gao]].
 
Linha 71 :
 
=== Afluents ===
[[ImatgeFichièr:Pêcheur_Bozo.JPG|thumb|Pescaire Bozo sul flume de Nigèr prèp de Gao, Mali.]]
 
Lo cors del flume se pòt dividir en quatre seccions:
Linha 161 :
[[it:Niger (fiume)]]
[[ja:ニジェール川]]
[[jv:Kali Niger]]
[[ka:ნიგერი (მდინარე)]]
[[kk:Нигер (өзен)]]