Periòde de rotacion : Diferéncia entre lei versions

Contengut suprimit Contengut apondut
MystBot (discussion | contribucions)
m r2.7.1) (Robòt Apondre: lb:Rotatiounsperiod
Xqbot (discussion | contribucions)
m r2.7.3) (Robòt Apondre: hy:Պտույտի պարբերություն; changement de type cosmétique
Linha 2 :
En [[astronomia]], lo '''periòde de rotacion''' es lo temps qu'un còrs celèst met per complir una revolucion subre el meteis (al torn de son pròpri [[axe]]). Pels objèctes solids, coma las [[planeta]]s rocosas e los [[asteroïde]]s, lo periòde de rotacion a una valor unica. Mas pels còrses gasoses o fluids coma las [[estela]]s e las [[planeta]]s gigantas gasosas lo periòde de rotacion vària entre l'[[eqüator terrèstre]] e los [[pòl]]s. Aqueste fenomèn s'apèla ''rotacion diferenciala''. Tipicament, lo periòde de rotacion per una giganta gasosa (per exemple, [[Jupitèr (planeta)|Jupitèr]]) es lo periòde de rotacion intèrne, determinat per la rotacion de son camp magnetic. Ça que la, la primièra referéncia presa per l'òme foguèt lo [[Solelh]], que son movement aparent, originat dins la rotacion de la [[Tèrra]], determina lo [[jorn]] e la [[nuèch]], en donant l'impression que lo [[cèl]] vira al torn de la planeta. Lo mot de ''jorn'' s'utiliza colloquialament per designar aqueste fenomèn, apelat ''jorn solar'' en astronomia, que correspond al temps solar. L'[[axe]] terrèstre forma un angle de 23,5 grases amb la normala a l'[[ecliptica]], fenomèn apelat ''obliqüitat de l'ecliptica''. Aquesta inclinason produtz los meses longs de [[lutz]] e d'escuresina dins las regions [[pòl|polaras]], al delà d'èsser la causa de las sasons de l'an degut al cambiament de l'angle de la radiacion solara.
 
== Periòdes de rotacion del Solelh e de las planetas del [[Sistèma Solar]] ==
Çai jos son los periòdes de rotacion d'aqueles astres, al torn de lors axes. Lo periòde de las planetas es ligat a las [[estela]]s fixas (e non pas al [[Solelh]]). Per aquò, s'apèla ''periòde sideral de rotacion'' o ''jorn sideral'', qu'es un pauc mai cort que lo jorn solar. Per exemple, lo de la [[Tèrra]] es de 23 [[Ora|h]] 56 [[Minuta|min]] 4 [[Segonda|s]] (e non pas de 24 h 0 min 0 s).
 
Linha 14 :
|-
||[[Vènus (planeta)|Vènus]]
||−243−243,0185 d
|-
||[[Tèrra]]
Linha 32 :
|-
||[[Uranus (planeta)|Uranus]]
||−0−0,718 333 333 d (17 h 14 min 24 s)
|-
||[[Neptun (planeta)|Neptun]]
Linha 38 :
|-
||[[Pluton (planeta nana)]]
||−6−6,387 d (6 d 9 h 17,6 min)
|}
'''Nota''': los periòdes negatius indican que lo sens de rotacion es contrari al de la [[Tèrra]].
 
== Vejatz tanben ==
 
* [[Nutacion]]
* [[Precession]]
* [[Translacion de la Tèrra]]
* [[Trepidacion]]
 
[[Categoria:Mecanica]]
Linha 63 :
[[hi:घूर्णन काल]]
[[hr:Period rotacije]]
[[hy:Պտույտի պարբերություն]]
[[id:Periode rotasi]]
[[it:Periodo di rotazione]]