Joan Enric de Fondevila : Diferéncia entre lei versions

Contengut suprimit Contengut apondut
Cap resum de modificació
Linha 1 :
'''Jan Enric de Fondevila''' (de cap a [[1633]] - lo [[22 d'octobre]] de [[1705]]), escrivan [[bearn]]és de lenga [[occitan]]a, autor de [[teatre]] deu [[sègle XVIIau]]. Qu'ei conegut per ''La pastorala de paisan qui cèrca mestièr a son hilh shens ne trobar a son grat'' e per lo ''Calvinisme de Bearn Divisat en siex ecloges''.
 
Fondevila qu'èra lo hilh de Jan de Fondevila, un [[pastor]] [[apostasiat]] en [[1623]] e convertit au catolicisme (çò qui'u autrejè ua renta, puish qu'èra chic arron de [[l'Edicte d'integracion]]). Jan Enric qu'avèva ua sòr e un hrair curat. Mgr Jan-Enric de Saletas, evèsque de [[Lescar]] que ho lo son pairin. [[Avocat]] (aquesta qu'ei un deus mestièr jutjat e regetat dens la ''Pastorala deu Paisan''), qu'ei sepelit dens la glèisa de Lescar.
 
''La Navèra Pastorala '', òbra dramatica bearnèsa, que li ei autrejada shens n'estar sancerament segur.
 
== ''La Pastorala deu Paisan'' ==
 
Lo títol sancer (''La pastorala de paisan qui cèrca mestièr a son hilh shens ne trobar a son grat'') que da un bon resumit d'aquesta òbra qui's trufa en alexandrins deus mestièrs de "doctor" (avocat), "medecin" , apoticaire e "mèste d'armas". Cada còp lo paisan, après aver escotat a presentar la loas profession peu mètge, l'avocat, l'apoticaire e lo militar que concludeish que son emplècs de chic d'interest. Lo son jutjament que bremban las comedias francèsa deu medish temps com, per exemple, en parlant deus mètges e ce hè :
 
 
''Jo'm cranhi que vosauts hètz tot a la bambòla,''
''I que hèra sovent que v'i gausatz pecar,''
''Car jo vei que los maus a tastas vatz cercar ;''
''Tocant tantòst lo pols, tantòst la tèsta ;''
''E si deu mau lavetz vosauts pecatz la quèsta,''
''I qu'au lòc d'un mau hred que prengatz un mau caut,''
''Vosautes francaments tractaratz l'un per l'aute.''
 
Qu'ei interesant de destacar tanben qu'a maugrat de la rigor e de la riquessa de la lenga bearnesa de Fondevila, l'òbra qu'ei diglossica e que lo mètge que franchimandeja au paisan. L'occitan que conserva donc lo bèth ròtle, quitament se demora sociaument acantonat.
 
 
[[Categoria:escrivan occitan|Fondevila, Jan Enric de]]
[[Categoria:escrivan gascon|Fondevila, Jan Enric de]]
[[Categoria:escrivan bearnés|Fondevila, Jan Enric de]]
[[Categoria:decès en 1705]]