Federico Fellini : Diferéncia entre lei versions

| recompensa = '''[[Oscar 1957 del melhor filme de lenga estrangièra]]''' per ''[[La strada]]''<br /> '''[[Oscar 1958 del melhor filme de lenga estrangièra]]''' per ''[[Las Nuèches de Cabiria]]''<br /> '''[[Palma d'aur 1960]]''' al ''[[Festenal de Canas]]'' per ''[[La dolce vita]]'' <br /> '''[[Oscar 1964 del melhor filme de lenga estrangièra]]''' per ''[[Uèch e mièg]]'' <br /> '''[[Oscar 1975 del melhor filme de lenga estrangièra]]''' per ''[[Amarcord]]'' <br /> '''[[Leon d'aur 1985]]''' per ''[[la carrièra]]'' a la ''[[Mòstra de Venècia]]'' <br /> '''[[Oscar d'onor 1993]]''' per ''[[la carrièra]]''... entre molts e molts autres prèmis e guerdons...

}}

 

'''Federico Fellini''' (nascut a [[Rimini]] - [[Emilia Romanha]] - en [[1920]] e defuntat a [[Roma]] en [[1993]]) foguèt un [[cineasta]] (realizator e scenarista) [[Itàlia|italian]].

Dins l'espaci de gaireben 40 ans e un vintenat (''24''...) de filmes, d'a [[Lo sheiq blanc]] en [[1952]] fins a [[La Votz de la luna]] en [[1990]], se creèt un mond rèirepersonal mitat sòmi e mitat realitat (''e recipròcament''...) que ne faguèt lo representant màger e pus universalament conegut e reconegut amai representatiu de la cinematografia italiana.

== La Vida ==

[[Imatge:Rimini Montage.jpg|thumb|350 px|right|... '''''[[Rimini]]'''''... ]]

 

=== Joventut e formacion ===

 

 

Çò ne mòstra e tre d'ora la siá atraccion de cap a l'imaginacion... coma la bastison als quatre cantons de sa cambra d'una istòrias dessenhadas inspiradas pel ''[[Little Nemo]]'' d'en [[Windsor McKay]]... que lai ja se mesclavan imaginari de l'istòria contada e ''realisme somiarèl'' del siu luòc concret de vida (Rimini en aquesta escasença...), melhoras emparas possiblas contra la mediocritat de la societat que lai viviá.

 

=== en Fellini e la ràdio ===

Comença en [[1941]] de trabalhar per l' [[Ente Italiano Audizioni Radiofoniche / EIAR]] que li alandarà las pòrtas encara barradas del mond de l'espectacle roman.Lai presentèt entre [[1942]] e [[1943]] una seria de ''radioscènas'', n'èssent la mai famosa las 24 emissions titoladas ''[[Cico e Pallina]]''.

Lai rescontrarà na [[Giulietta Masina]] que fasiá ela de [[Pallina]] e li ne farà descubrir, amai d'amor (se maridèron tre [[1943]] e demorèron amassa fins a la mòrt d'en Federico, malgrat pericles e estrabuncs, coma dins totes los parelhs del mond...), los camins de Cinecittà e del mitan un chic barrat del cinèma italian.

[[Imatge:Cinecittà - Entrance.jpg|thumb|300 px|right|... ''[[L'entrada de Cinecittà]]''... ]]

[[Imatge:Cinecittà - Teatro 5.jpg|thumb|300 px|right|... ''[[Lo "Teatro 5" a Cinecittà, lo preferit del cineasta...]]''... ]]

=== '''''Lo Sheiq blanc''''' 1952 ===

* veire l'article ''[[Lo Sheiq blanc]]''

* veire l'article ''[[Fellini Satyricon]]''

=== '''''Los clowns''''' 1970 ===

=== '''''Fellini Roma''''' 1972 ===

* veire l'article ''[[Fellini Roma]]''

 

== Citacions ==

** ''[[Lo mot "realisme" significa pas res.Que d'un cèrt biais, tot es realista.I a gessa frontièra entre çò imaginari e çò real.]]''

* ''[[Tot art es autobiografic; la pèrla es l'autobiografia de l'arma.]]''

* ''[[I a pas cap fin ni cap debuta.I a sonque la passion infinida del viure.]]''

* ''[[Son aquestas limbas, aquela frontièra entre lo mond de çò tangible e çò intangible, que ne son de verai lo mond de l'artista.]]''

* ''[[Lo cinèma es lo biais mai dirècte per entrar en competicion amb Dieu.]]''

* ''[[La vida es una combinason de magia amb espaguetis.]]''

* ''[[La television es lo miralh ont se rebat la desbarruta de tot lo nòstre sistèma cultural.]]''

* ''[[Se ne volèm comprene quicom, nos cal dedicar al silenci.]]''

* ''[[Existisssètz sonque dins ailò que fasètz.]]''

* ''[[Çò interessant non es cap çò que disèm mas lo biais que o disèm.]]''

== Prèmis e guerdons ==

* [[Imatge:Laurel wreath.svg|120 px]]

* [[1954]]: '''''[[Leon d'argent]]''''' de la ''[[Mòstra de Venècia]] per ''[[La strada]]''

* [[1955]]: ''[[Riban d'argent]]'' de la ''[[melhora realizacion]]'' per ''[[La strada]]''

* [[1957]]: '''''[[Oscar]]''''' del ''[[melhor filme de lenga estrangièra]]'' per ''[[La strada]]''

* [[1957]]: ''[[Mencion especiala - Prèmi de l'OCIC]]'' al ''[[Festenal de Canas]]'' per ''[[Las Nuèches de Cabiria]]''

* [[1958]]: ''[[Riban d'argent]] de la ''[[melhora realizacion]]'' per ''[[Las Nuèches de Cabiria]]''

* [[1958]]: ''[[Blue Ribbon Shou]]'' del ''[[melhor filme de lenga estrangièra]]'' per ''[[La strada]]''

* [[1960]]: '''''[[Palma d'aur]]''''' del ''[[Festenal de Canas]]'' per ''[[La dolce vita]]''

* [[1960]]: ''[[David di Donatello d'aur]]'' de la ''[[melhora realizacion]]'' per ''[[La dolce vita]]''

* [[1975]]: ''[[Bodil]]'' del ''[[melhor filme europèu]]'' per ''[[Amarcord]]''

* [[1975]]: '''''[[Oscar]]''''' del ''[[melhor filme de lenga estrangièra]]'' per ''[[Amarcord]]''

* [[1980]]: ''[[Riban d'argent]]'' de la''[[realizacion del melhor filme italian]]'' per ''[[La Ciutat de las femnas]]''

* [[1984]]: ''[[Riban d'argent]]'' de la [[realizacion del melhor filme italian]]'' per ''[[E la nau se'n va...]]''

* [[1984]]: ''[[David di Donatello d'aur]]'' pel ''[[mellhor scenari]]'' per ''[[E la nau se'n va...]]''

* [[1984]]: ''[[David di Donatello Luchino Visconti]]'' per la ''[[carrièra]]''

* [[Imatge:G2Panaflexclosed.jpg|150 px]]

[[Imatge:La Dolce Vita di Federico Fellini.jpg|thumb|400 px|left|...''[[Aficha originala de " La dolce vita " - 1960...]]...]]

[[Imatge:Museo nazionale del Cinema - atrium (Turin).jpg|thumb|400 px|right|... ''[[" Ginger e Fred " al " Museo nazionale del Cinema " de Turin...]]''... ]]

* [[1950 al cinèma|1950]]: ''[[Luci del varietà]]'' ''Lums de las varietats'' (corealizat amb n'[[Alberto Lattuada]])

* [[1953 al cinèma|1953]]: ''[[I vitelloni]]'' ''Los Vitelloni'' (o: ''Los Vedelòts'')

* [[1954 al cinèma|1954]]: ''[[La strada]]'' ''La Strada''

* [[1957 al cinèma|1957]]: ''[[Le notti di Cabiria]]'' ''Las nuèches de Cabiria''

* [[1960 al cinèma|1960]]: ''[[La dolce vita]]'' ''La dolce vita''

* [[1965 al cinèma|1965]]: ''[[Giulietta degli spiriti]]'' ''Julieta dels esperits''

* [[1968 al cinèma|1968]]: Episòdi ''[[Toby Dammitt]]'' ''Toby Dammit'' dins ''[[Tre passi nel delirio]]'' ''Tres passes en pel deliri''

* [[1969 a la television|1969]] ''[[Block-notes di un regista]]'' ''Blòc-nòtas d'un cineasta'' (television)

* [[1970 al cinèma|1970]]: ''[[I clowns]]'' ''Los Clowns'' (television)

* [[1972 al cinèma|1972]]: ''[[Roma]]'' ''Roma''

* [[1976 al cinèma|1976]]: ''[[Il Casanova di Federico Fellini]]'' ''Lo Casanova de Federico Fellini''

* [[1979 al cinèma|1979]]: ''[[Prova d'orchestra]]'' ''Ensages d'orquèstra''

* '''Federico Fellini''': ''La mia Rimini - Rimini, mes racines - Rimini, my home town... [[Guaraldi]] [[2007]]

==== en anglés ====

* '''Federico Fellini''' & [[Damian Pettigrew]]... ''I'm a Born Liar: A Fellini Lexicon''... [[Harry N. Abrams Inc.]] [[Nòva York]] [[2003]]

 

* [[Vincenzo Mollica]]: ''Fellini''... catalòg de la mòstra al musèu Guggenheim del 31 d'octobre de 2003 al 14 de genièr de 2004... [[éd. Skira]][[Genèva]] [[2003]]

==== en francés ====

* [[Gilbert Salachas]]: ''Federico Fellini''... [[éd. Jacques Glénat]] [[Grenòble]] [[1977]]

* [[Liliana Betti]]: ''Fellini: un portrait'' [[éd. Albin Michel]] [[París]] [[1980]]

== Vejatz tanben ==

== Ligams extèrnes ==

* [[Imatge:Www.gif|50 px]]

* {{imdb nom|id=0000019}}

[[Imatge:Aeroporto Rimini-Miramare.jpg|thumb|400 px|right|... ''[[L'aeropòrt internacional Federico Fellini de Rimini...]]...]]

* [[Imatge:Video.jpg|75 px]]

* [http://www.youtube.com]

 

 

== Nòtas e referéncias ==

<references>

 

{{DEFAULTSORT:Fellini, Federico}}