Istòria de Joan-l’an-pres : Diferéncia entre lei versions
Contengut suprimit Contengut apondut
m correccions divèrsas |
|||
Linha 3 :
'''L'Istòria de Joan-l’an-pres''' (''Histoira dé Jean l'an prés'', dins la grafia originala) es un roman [[occitan]] de l'escrivan [[lengadòc|lengadocian]] [[Joan Baptista Fabre]]. Foguèt redigit una primièra vegada en [[1756]] puòi en [[1765]] l'autor lo tornèt adobar. Es una mena de roman picaresc e filosofic qui conta la vida e las aventuras de son protagonista [[eponim]].
Es una de las òbras majoras de la literatura occitana e una de las mas estudiadas. Foguèt en particular analizada e editada peu critic e erudit occitan [[Felip Gardy]]. [[Emmanuel Le Roy Ladurie]] ne'n faguèt
D'un ponch de vista iconografic, l'òbra foguèt illustrada al [[sègle XIX]] pel dessenhaire lengadocian [[Edoard Antòni Marsal]] e al sègle XX se faguèt una adaptacion en [[benda dessenhada]].
Linha 11 :
Lo roman es obèrt per un narrator omniscient parla[[occitan]] dau biais seguent :
"''Un senhor de la [[Vaunatge]], en se retirant un jorn a son castèl, ausiguèt a dos
''_ ''L'ami'', i diguèt en l'acostant, ''le refrain que vous chantez ne cadre guère avec l'équipage où je vous vois. Me ferez-vous le plaisir de me dire le mot de l'énigme ?''"
A partir d'
"''Vos dirai, monsur, que soi nascut a Solòrgues, non pas d'una grand, grand familha, se volètz, mas pro passabla per l'endrech.''
Linha 24 :
Fin finala Margòt e Truqueta se maridan :
"''Mès, Monsur, jamai, s'es vist, ni se veirà dins Solòrgues, una nòça despensièra
Tan car foguèt que Truqueta deu vendre las pelhas de sa femna per poder crompar de qué manjar. Quand aquela se'n maina, una violenta disputa comença onte (dins la redaccion de [[1765]]) Margòt crida
"''_Tas nipas ? li respondèt el [...] tot aquò ''si trobará''''<br>
''Ma maire estonada de sa mina, e de l'entendre parlar gavach contra sa costuma:''<br>
''_De que dises tu, ''si
''_O ! que ''si fará'', se Dieu plait, ajustèt mon paire.''<br>
''_''Si fará'' ! ''si trobará'' ! li cridèt ela, en lo contrafasent, maudit gavòt, carravirat que tu siás ! Sabes ben que tot se trobarà se m'o rendes...''"<br>
Linha 39 :
''_ Vèni baug ! Pardí, vau ben la penada se tant escaufar per de mòrts de fam [...]''<br>
''Ma grand, qu'ausiguèt aquel compliment, ven sus la pòrta, dins l'acotratge que sabètz, e se met a dire fierament a la mandra qu'aviá parlat ambe tant d'insoléncia :''<br>
''
E las doas d'escambiar politessas e reverenças ironicas e grotescas que fan rire lo monde e acaba la disputa generala.
Linha 52 :
Pichon Joan es educat per sa grand ambe de principis que li son pròpris (enter autes, d'evitar la cortesia e l'umilitat per se poder impausar). Ela vòl que Joan anga a l'escòla mes el se causís una autra dralha en s'entrainant a lançar de pèiras ambe precision, o a lançar de barròts dins las cambas de las lèbres. Coma i a pas pro de lèbres per s'entrainar, ensaja sus son ase que cad de dolor e que demòra al sòl una estona. Quand se maina de çò qu'a fach, Joan ensaja de lo consolar e la bèstia se venja en i botant los sabòts sul ventre e sus la gauta.
Dins lo contèxte d'
"''Un talent que nautres paisans neglijam pas gaire, e que, se non fai onor, ten profit, es de conóisser onte son los muscats d'un tel, las figas d'una tela, las pechas, las auberjas de l'un e de l'autre, e de saupre surtot las oras onte poètz anar faire la tartalassa per los mases.''"
Per plan faire, Joan se provesís d'un siblet de garda vinha per se poder faire passar un d'eles e veire se i reponon o pas quand sibla. Mas un còp qu'es a raubar persecs dins l'òrt de Monsur Sestièr es près e estacat per un garda vinha qui se'n va cercar son mèstre en tot laissar Joan jos l'agach de son pichon filh.
=== Monsur Sestièr e Garolha ===
|