|
<br/>En Verd: drech constumièr
<br/>En Irange: [[fiqh]] (drech islamic)]]
La '''''common law''''' o '''drech anglosaxon''' deriva del sistèma de drech que s'aplicava a [[Anglatèrra]] a l'[[Edat Mejana]], a partir de la [[conquèsta normanda d'Anglatèrra]], e foguèt utilizat per fòrça territòris jos influéncia britanica. La principala font del drech anglosaxon èra la costuma, e per quò se ditz ''common law''.<ref>{{en}}Washington Probate, "Estate Planning & Probate Glossary", ''Washington (State) Probate'', s.v. "common law", [htm], 8 Dec. 2008: <http://www.wa-probate.com/Intro/Estate-Probate-Glossary.htm>, retrieved on 7 November 2009.</ref>. Aprèp evoluèt cap a un drech jurisprudencial.
La caracteristica principala es de de basar mai sus la [[jurisprudéncia]] que sus las [[lei]]s.
== Principis de basa ==
Lo drech anglosaxon (jurisprudencial) se mòstra maipus flexible que lo [[drech roman]] (legalista). Al contrari, lo processus legislatiu se mòstra fòrt lent dins lo drech anglosaxon.
Lo sistèma de drech anglosaxon se basa, subretot, sus las analisis de las decisions judiciariasjudiciàrias dictadas pels [[tribunal]]s o qualques tribunals superiors (aqueles dabans que se pòt far apèl davant eles de las decisions presas pel dich tribunal) e las interpretacions d'aquelas decisions constituisson la [[Legislacion]], per aquò las leis pòdon èsser ambigüas dins fòçafòrça domènisdomenis, perque s’espèra que los tribunals las clarificaránclarificaràn (o del biais que lolos tribunals ja faguèron sus de leis anteriòrasanterioras e similaras).
S'establís lo principi que se deu pas simplament tractar d'un biais similar los fachs diferents o emergissent dins diferentas ocasions.<ref>{{fr}}Charles Arnold-Baker, ''The Companion to British History'', s.v. "English Law" (London: Routledge, 2001), 386.</ref>
Lo principi ''stare decisis'' vòl dire que los cassescases similars deurián èsser reglats amb de normasnòrmas de principis estables, amb que deuriandeurián arribar a de resultats similars.
Encara existís d'interpretacions judiciariasjudiciàrias que creancrèan de donadas juridicas nòvas, causa que en principi èra la nòrma mas que actualament es l'excepcion. Uèi es mai comun que las leis crèan de corpus completament novèls o qu'uniformizan e fixan las règles d'en primièr establidas per las decisions judiciarias.
Cal remarcar que, d'en darrièr, lo principi de la [[ratio decidendi]] de las decisions judiciariasjudiciàrias de per abans dictadas obligan un tribunal (e los tribunals inferiors a aquel) a se prononciar de la meteissa mena o de forma similar. Per aquel motiu l'estudi del sistèma se basa en l'analisi detalhada de las decisions, aquò qu'indisís la nòrma juridica. Aquel estudi abòcaaboca a l'elaboracion d'un ''cas tipic'', que se compara amb la situacion en estudi per veire se s'es similar o non. Dins fòrça ocasions s'analizananalisan divèrsas decisonsdecisions que contenon lo meteis principi, vist de las divèrsas perspectivas, per n'extraire fin finala la nòrma juridica que s'aplicarà al cas en estudiat.
==Evolucion==
Actualament, la diferéncia entre lo sistèma del drech roman e aquel del drech anglosaxon se redusís, perque se vei dins aquel segon sistèma una tendéncia a codificar las règlas juridicas, es a dire, far de nòrmas escrichas que pauc a pauc prenon la plaça dels ancians precedents judiciaris.
== Referéncias ==
| 