Ordinator : Diferéncia entre lei versions

Coma es ja estat dich, un ordinator es la materializacion fisica d'una maquina de Turing, segon l'arquitectura imaginada per [[John von Neumann|Von Neumann]]: doncas totei leis ordinators an aumens un processor, una cèrta quantitat de [[RAM|memòria RAM]] de trabalh e una cèrta quantitat de memòria non volatila ([[ROM]], [[PROM]], [[EPROM]], [[EEPROM]] o [[Memòria flash|Flash]]) ont es inscrich lo premier programa d'executar a l'entraïnament de l'ordinator : segon lei cas, aquest programa pòt èsser lo solet que la maquina executarà ([[firmware]]) o ben servir de trempolin per cargar lo [[sistèma operatiu]] propriament dich dins la memòria de trabalh : en aquest cas se parla de ''loader'' (o de [[BIOS]] se complís tanben d'autrei foncions en mai d'aquesta). En generau aquestei tres components se tròban fisicament ensemensems dins lo meteis circuit integrat o subre la meteissa carta electronica, qu'en aquest cas es dicha ''[[carta maire]]''. Es important de rementar qu'actualament, i a una pichona quantitat de memòria sonada [[Cache]] au dintre dau processor ; coma la velocitat dau [[Bus]] de liason entre processor e memòria es limitada, lo processor poiriá èsser "frenat" per lo còl de botelha de la RAM ; lo biais de defugir aquò es d'apondre au dintre dau processor una pichona quantitat de memòria onte son cargadas leis informacions pus sovent tractadas.

Nòstre ordinator poiriá pas foncionar sensa lo [[bus]] de sistèma. Aquest es en fach la liason entre lei divèrs components d'un ordinator : processor, [[chipset]], [[carta vidèo]], etc. Es constituit de fieus onte passan leis informacions en forma de donadas que s'escàmbian lei divèrs [[periferic]]s e components de l'ordinator. Existisson 3tres tipes fondamentaus de bus que, ensemensems, forman lo bus de sistèma :