Joan de Cabanas : Diferéncia entre lei versions

[[Imatge:Plan-aix-pitton-1666.jpg|thumb|200px|[[Ais de Provença]] dau temps de Joan de Cabanas]]'''Joan de Cabanas''' (z-[[Ais de Provença]], batejat lo [[28 de març]] de [[1654]] - lo [[26 de febrièr|26 de febrier]] de [[1717]] ; en [[francés]] ortografiat ''Cabannes'' <ref>In ''Nouvelle Histoire de la littérature occitane''</ref> o ''Cabanes''<ref>DensDins l'òbra teorica en francés de Gardy subersubre Cabanas</ref>) foguèt un escrivan [[Provença|provençau]] de lenga [[occitan]]a dei [[sègle XVII|sèglesègles XVII]] e [[sègle XVIII|XVIII]] autor, entre d'autrasautrei causas, d'òbras de teatre, de còntes (totei conservadas en fòrma manescricha puei que non foguèron jamai estampadas dau temps de Cabanas) e d'enigmas poeticas.

Gardy sotalinha que<ref>Op. cit. (7-53).</ref> Cabanas, dins sei prològs en occitan, revindica e que teoriza l'emplècemplec dau provençau marginalizat intellectuaumentintellectualament e dominat per lo francés dins un contèxte onte son prestitgeprestigi èra encara reconeissut mai considerat coma passat.

Joan de Cabanas es naissautnaissut aas z-[[Ais de Provença]] d'un paire avocat nomat Joan Agustin de Cabanas (en francés ''Jean-Augustin de Cabannes'') e de Catarina de Tisaty (''Catherine de Tisaty''). Èra capdet, çò quique l'obligava e l'obliguèt a se ganhar la vida e ansin serviguèt dins l'armada dau duc de Savòia.

La mòrt de son fraire qui qu'èra l'eretiereiretier dau paire faguèt de Joan a son torn eretiereiretier, e ansin lo sortiguèt dau besonh de tribalhartrabalhar, au ponch de d'escríverescriure, comcoma vao cita Gardy : ''Ay de ben, siou content dau miou / Em'aquo me douni carriero / D'escrioüre tout ce que voudray ''

De sasseis òbras teatralas en versvèrs conservam : ''[[Lo Paisan Astrològ]]'' (pèça bilingüebilingüa onte l'occitan es la lenga dau paisan, com dins la ''[[Pastorala deu Paisan]]'' dau [[bearn]]és [[Joan Enric de Fondevila]]), ''Liseta o la Cortisana amorosa'', ''Lei Bigòts'', ''Lo JugiJutgi avare'' e ''Marra o lo Fòu sage''.

Dins lo prològ de sei còntes, Joan de Cabanas revindica lo ton leugier de sei modèls qu' èran lo ''[[Decameron]]'' de [[Giovanni Boccaccio]] e tanben ''[[l'Eptameron]]'' de [[Margarida de Navarra]].

''Per joir plenament dei doçors dau mariatge<ref>Lo tèxte d'origina que dapòrta ''"mariagi"''.</ref>,''<br>

''A tot ce que porrà li donar avantatge <ref>Lo tèxte d'origina que dapòrta ''"avantagi"''</ref> ;''<br>

''Prevenguts & certens <ref>Lo tèxte d'origina que dapòrta ''"sartens''".</ref> d'aquela politica,''<br>

''Après certen <ref>Lo tèxte d'origina que dapòrta ''"sarten"''</ref> plesirs que lo dever voliá,''<br>

''Molher ! Ditz lo marit, pusque siáu tant urós<ref>Lo tèxte d'origina que dapòrta ''"heurous''".</ref>,''<br>

''Saja, vertuosa<ref>Lo tèxte d'origina que dapòrta ''"vartuouzo"''</ref> en tot, coma per l'esperança,''<br>

''Per fruch<ref>Lo tèxte d'origina que dapòrta ''"fruict"''</ref> de son amor, un tendre e bèl enfant :''<br>

''& que en ce veirem prenguessiam pas lo change<ref>AquestasAquestei duasdoas rimas que son en vertatfach en ''"-angi"''</ref>''<br>

''Ieu<ref>''"Jou"'' densdins la grafia d'origina</ref> mème, pusque fau nos parlar librament,''<br>

''Li darem l'un & l'autre un pichòt avantatge<ref>Rimas en ''"-agi"'' densdins la grafia originauoriginala</ref>,''<br>

En [[2007]] Gardy publiquèt ''Enigmas'' de Cabanas, revelant ansin un genre literari e poetic onte Cabanas sapsaup desplegar umor, estil e ambigüetatambigüitat coma per exemple densdins ''[[violon]]'' :

== LigamsLiames extèrnsextèrnes ==