Estrabon : Diferéncia entre lei versions

Contengut suprimit Contengut apondut
m r2.7.1) (Robòt Apondre: kk:Страбон
Vivarés (discussion | contribucions)
m correccions divèrsas
Linha 1 :
'''EtrabonEstrabon''' (en [[grèc]] ancian '''''Στράϐων''''' / en [[latin]] '''''Strábôn''''', « que guincha », en [[latin]] ''Strabo''), nascut a Amasèa dins lo [[Reialme del Pont|Pont]] (uèi [[Amasya]] en [[Turquia]]) vèrs [[-58|58 AbC.]]<ref>Sus la data de naissença d'Estrabon: W. Aly, ''Strabonis geographica'', iv. Strabon von Amaseia. Untersuchungen uber text, aufbau und quellen des geographie antiquas 1. Reihe v, Bonn, 1957, {{p.}}11 (propose les dates 63-62). D. Dueck, ''Strabo of Amasia. A Greek Man of Letters in Augsutan'', Rome, Londres et New-York, 2000, {{p.}}2 (propose une période entre 64 et 50). S. Pothecary, “The expression ‘our times’ in Strabo’ Geography”, in ''CPh'', 1997, 92, {{p.}}235-246 (propose les dates de 65-63).</ref>, mòrt entre [[21]] e [[25|25 ApC.]], es un [[Geografia|geograf]] [[Grècia antica|grèc]].
 
== Biografia ==
 
Se sap gaire de sa vida. Sa familha demorava a [[Amasèa]], uneuna vila dinsde la region delde la [[Mar Negra]]. Estrabon el meteis diguèt qu'aviá estudiat prèp d'[[Aristodèm de Nisa]], preceptor dels enfants de [[Pompèu]], en [[Caria (Antiquitat)|Caria]]. Mai tard, s'installèt a [[Roma]] e estudièt prèp de [[Tirannion]], tanben geograf. En 25 o 24 AbC., viatgèt en [[Egipte]], acompanhant lo perfèit [[EmpireEmpèri Roman|Roman]] [[Aelius Gallus|Ælius Gallus]] sus lalas ribas de [[Nil]].
 
Aprèp fòrça viatges, tornèt a Amasèu, ont comencèt a d'escriure una ''Istòria'' (''Ἱστορικὰ Ὑπομνήματα'' / ''Historika Hypomnếmata'') de 43 volums, en continuament de l'òbra de [[Poliba]]. Cap d'aquelaqueles volums nos es pas parvengut fins a uèi. Aprèp, comencèt uneuna ''Geografia'' (''Γεωγραφικά'' / ''Geôgraphiká''), concebuda coma complement de l’''Istòria'', de 17 volums, que, ela, es pas perduda, manca solament qualques partidas del libre VII. Son èime èra de far pels mai de lectors possible, un libre mai agradable possible ete instructiu que posca èsser legit d'un còp.
 
== La ''Geografia'' ==
Linha 17 :
[[Fichièr:Map of Europe according to Strabo.jpg|thumb|left|280px|[[Euròpa]] coma la vesiá Estrabon]]
 
Estrabon pensava que la fortuna de Grècia èra subretot degutdeguda a sa situacion maritima, e comencèt ade far un ligam interessant entre l'avançament d'un pòble sul plan de la civilizacion e son contacte amb la mar. Dins lo meteis temps, insistissiá sul fach que la geografia podavapodiá pas d'esperela explicar la grandor d'un pòble, ete affirmavaafirmava que la civilizacion grèga repausava sus l'interès de sos ciutadans pels arts e la politica.
 
Si son òbra a vegadas torna cap a de tèxtes anteriors mai d'un sègle al periòde ont visquèt, pasmens sa coneissença del drech roman de las diferentas ciutats tanben ne fa una font essenciala per descriure loslo començament de la romanizacion en [[Gàllia]] e dins la [[Peninsula Iberica]]. Mòstra tanben, dins los libres III e IV entre autreautres, lo desvolopament d'una novèla cultura dins aquela regions, a causa l'acculturacionaculturacion parciala de las populacions.
 
L'òbra d'Estrabon demorèt gaire coneguda de l'[[Empèri Roman]], malgrat lo desir de son autor. Foguèt a partir del sègle V que comencèt a d'èsser citada, e qu'Estrabon venguèt lo paragon del geograf. Al sègle XV l'erudit italian [[Guarino Veronese]] traduguèt la totalitat de l'òbra d'Etrabon, contribuissent atal a la tornar descobrir. Los istorians classics coma [[Ulrich von Wilamowitz-Moellendorff|Wilamowitz]] vegèron l'interès de l'òbra, atal queemai sos talents literaris, que li permetèron de descriure un luòc ont èra pas anat, e de melhor biais que [[Pausanias lo Periegeta|Pausanias]], que, el, i anèt.
 
Estrabon, amb sos nombroses viatges, participèt tanben a elaborar la liste de las [[sèt Meravilhas del Monde]]. Afirma:
::''{{Cita|[[Babilònia (ciutat)|Babilònia]] es situada [...] dins una plana. Sos barris an 365 estadis<ref>entre 65 e 70 km de circonferéncia, es adirea dire de dos còs la longor dudel boloardbaloard periferic de París</ref> de circuit, 32 pes d'espessor<ref>prèp de 9 m.</ref> e 50 coidadas<ref>mai de 20 m.</ref> de nautor dins l'interval de las torres, que elas meteissas son nautas de 60 coidadas. Al naut d'aquel barri s'agencèt un passatge sufesentmentpro larg per que doas quadrigas pòscan s'i pòscan crosar. Se compren qu'un parelh obratge foguèt atierat al nombre de las Sèt Meravilhas del Monde}}''
 
== Nòtas e referéncias ==