Colòs de Ròdes : Diferéncia entre lei versions

Lo '''Colós de Ròdes''' ([[grèc]] antic: '''Ὁ Ἥλιος Ῥόδιος, Ὁ Κολοσσὸς Ῥόδιος''' – ''ho Hélios Rhódios'', ''ho Kolossòs Rhódios'', [[latin]]: '''Colossus Solis Rhodi''' o '''Solis Colossus Rhodi''', [[grèc]] modèrnmodèrne: '''Κολοσσός της Ρόδου''' – ''Kolossós tis Rhódu'') èra una gigantesca [[estatua]] del dieu [[Èlios]] bastida sus l'illa [[Grècia Antica|grega]] de [[Ròdes]] al sègle III abC per [[Cares de Lindόs]]. Sa grandor èra coma aquela de la modèrna [[Estatua de la Libertat]], de [[Nòva York]], alara qu'èra pausat sus una plataforma mens elevada. Foguèt una de las [[Sèt Meravilhas del Monde]].

[[Alexandre lo Grand]], moriguèt a una edat primieirenca sens designar un successor. Alara esclatèt fòrtas disputas entre sos generals e tres dels quals acabèron per dividir la majora partida d'aquel emperiempèri [[Mediterranèa|Mediterranèu]].

Pendent la disputa, Ròdes èra al costat de [[Ptolomèu I]] e, quanquand aquel general venguèt rei d'[[Egipte]], formèt una aliança que permetèt de contrarotlar una granda partida del comèrci de la Mediterranèa orientala.

Un autre dels generals d'Alexandre, [[Antigon lo Bòrni|Antigon]], èra ofensat per aquò. En [[305 aC]] ordenèt a son filh [[Demetri I de Macedònia|Demetri]] (alara ja un famós general) envasèt Ròdes amb una armada de 40.000{{formatnum:40000}} soldats. Pasmens, la ciutat èra plan protegida e a Demetri le calguèt bastir fòrça torres de sètge per accedir als murs. La primièra d'aquelas torres èra montada sus sièis naus, que foguèron enfonzadaenfonzadas pendent una tempèsta abans de que se pòscan utilizar. Temptèron encara amb una torre maipus granda per tèrra, mas lolos defensors de Ròdes los arrestèron en inondant la tèrra al pè dels barris per evitar l'avançada de las torres. En [[304 abC]], una armada de naus enviadas per Ptolemèu arribèt a Ròdes e causèt la desbandada de l'armada de Demetri, qu'abandonèt una granda partida de l'esquipament. Malgrat son fracàs a Ròdes, Demetri foguèt escaissat de ''Poliorcetes'', "aquel qu'assètja lalas ciutats".

De recits antics (que sont diferent mas o mens) descrivon una estructura interiora formada per de colomnas de pèira (o torres facha de grands blòts), situada sus un naut pedestal de [[marbre]] blanc prèp de la dintrada del pòrt (d'autres fonts indican que es trobava susuna pèirada del pòrt). A l'interior de las torres de pèira èran plaçada de bigas de fèrre, e per la cobertura exteriora s'utilizèt placas de bronze. Una granda partida del material venguèt de l'armament que daissèt l'armada de Demetri, e la segonda torre de sètge foguèt utilizada per bastir los nivèls d'en bas. Las partidas mai elevadas foguèron bastida amb l'ajuda d'una granda rampa. La torre aviá, al total, ununa nautnautor de 34 [[mètre]]s.

La construccion s'acabèt en [[282 abC]] aprèp de 12 ans de trabalh. Demorèt drecha pendent 56 ans, abans que Ròdes patíspatiguèsse un tèrratrem en[[226 abC]]. Alara l'estatua se trenquèt pels genolhs e casèt a tèrra. [[Ptolomèu III]] ofriguèt de pagar per la tornar bastir, mas un oracle faguèt pensar a los de Ròdes qu'avián ofensat Èlios e declinèron l'ofèrta. Los restes de l'estatua demorèron sus el tèrra de Ròdes pendent mai de 800 ans, e pasmens que trencats èran encara tan impressionants que fòrça viatgèron solament per las veire. [[Plini lo Vièlh]] destacava que plan pauc podavan entornejar amb lo braces lo poce casut per tèrra, e que cadun dels dets del Colós èra mai gran que fòrça estatuas.

En [[654]] una fòrça arabaaràbia capitada per [[Muawiyah I]] capturèt Ròdes e vendèt los rèstesrèstas de l'estatua a un òme de negòcis d'[[Edessa]], segon lo cronicaire [[Teofanes Isauric]]. Lo comprador tirèt l'estatua de tèrra e transportèt las placas de bronze sus l'esquina de 900 camèls cap a son país. Se contunhèt de vendre de pèças pendent d'ans, tal coma ne testimònian los rèstesrèstas que se pòt trobar sus la rota de la caravana.

En novembre de 2008, s'anuncièt que ki Colós tornarà èsser bastit. Segon lo Dr Dimitris Koutoulas, qui dirigís lo projècte en Grècia, a la plaça de reproduire l'estatua originala, bastirà l'òbra amb una nòva estructura. Serà entre 60 e 100 metres d'auçada, la gent i poirà dintrar fisicament e serà bastida de tal biais que serà una escultura de lutz. Lo projècte poiriá costar fins a 200 milions d'eurosèuros, que seràn obtenguts per soscripcion internacionala e l'artista alemand Gert Hof.