Desnazificacion
La desnazificacion es l'ensemble dei mesuras adoptadas per lei venceires de la Segonda Guèrra Mondiala per faire disparéisser totei lei traças dau nazisme en Alemanha e per jutjar sei responsables. Contenent dei mesuras punitivas e preventivas, lo procès aviá tanben per objectiu de permetre la reconstruccion d'Alemanha sus una basa capitalista a l'Oèst e comunista a l'Èst. La responsabilitat de sa mesa en òbra foguèt entre lei mans dei país venceires durant la fin deis ans 1940 avans d'èsser pauc a pauc fisada ais autoritats alemandas.
Decidida a la conferéncia de Postdam durant l'estiu de 1945, la desnazificacion menèt rapidament a l'organizacion destinada a jutjar lei caps principaus dau IIIen Reich e, d'un biais pus generau, a l'arrestacion de 186 000 suspèctes. Pasmens, lo començament de la Guèrra Freja e lei menaçadas d'una guèrra novèla en Euròpa limitèron pauc a pauc seis efiechs. Divèrsei suspèctes foguèron liberats sensa procès car leis Estats alemands en formacion avián besonh de quadres experimentats per foncionar. Dins aquò, a l'opausat, de procès còntra de responsables nazis esconduts au sen de la populacion foguèron organizadas fins au començament dau sègle XXI en foncion dei descubèrtas realizadas per leis istorians, la polícia e lei « caçaires de nazis ».
Lo bilanç de la desnazificacion es donc sovent considerat coma mitigat. D'efiech, se plusors dignitaris foguèron jutjats e condamnats (de còps a la pena de mòrt), la màger part deis elèits e dei quadres intermediaris, qu'èran estats demorats fidèuss a Hitler fins a la fin de la guèrra, foguèron pas ò pauc inquietats. Per exemple, en RFA, 90% dei magistrats e deis avocats avián servit dins leis institucions judiciàrias dau Reich. En RDA, en 1951, 27 % dei sòcis dau SED èran d'èx-sòcis dau NSDAP. Dins aquò, lo nazisme dispareguèt pauc a pauc de la vida politica – franc de quauquei partits e grops marginaus – e de lèis estrictas condamnan encara sa promoccion en Alemanha.