Wikipèdia

Blancafòrt de Briolança

una comuna francesa
Vilatge d'Occitània

Blancafòrt de Briolança [1],[2] (Blanquefort-sur-Briolance en francés) es una comuna agenesa [3] e parcialament perigòrda (Saint-Chaliès), situada dins lo departament d'Òut e Garona e la region de Novèla Aquitània, ancianament d'Aquitània.

Blancafòrt de Briolança
Blanquefort-sur-Briolance
Descobridor o inventaire
Data de descobèrta
Contrari
Color
Simbòl de quantitat
Simbòl d'unitat
Proprietat de
Fondador
Compren
Data de debuta
Data de fin
Precedit per
Seguit per
Coordenadas
Vista generala de Blancafòrt de Briolança.
Geografia fisica
geolocalizacion
Coordenadas 44° 36′ 03″ N, 0° 58′ 15″ E
Superfícia 41,93 km²
Altituds
 · Maximala
 · Mejana
 · Minimala 		 
274 m
140 m
104 m
Geografia politica
País  Guiana Agenés Perigòrd (per Saint-Chaliès)
Estat Bandièra de França França
Region
75 		Novèla Aquitània
Departament
47 		Òut e Garona Armas deu Departament d'Òut e Garona
Arrondiment
473 		Vilanuèva d'Òut
Canton
4713 		Le Fumélois (Fumèl avant 2015)
Intercom
244700431 		CC de Fumèl Val d'Òut
Cònsol Sophie Gargowitsch
(2020-2026)
Geografia umana
Populacion
Populacion totala
(2018) 		484 ab.
Evolucion de la populacion
Evolucion de la populacion

496 ab.
Densitat 11,85 ab./km²
Autras informacions
Còde postal 47500
Còde INSEE 47029

Geografia modificar

 Aquesta seccion es voida, pas pro detalhada o incompleta. Vòstra ajuda es benvenguda !

Perimètre del territòri modificar

Toponimia modificar

La prononciacion es [blaŋkɔ'fɔr de briw'laŋsɔ]. Las fòrmas ancianas son Blancafort, en 1265, castrum de Blancafort, en 1271, homines de Blancaforti, en latin, en 1271, filio Raymondo de Poyolis, r. par. eccl. B.M. de Blancoforte, en latin, en 1316, ecclesia Beate Marie de Albaforti, cum sua annexa S. Martini de Veyrinis, en latin, en 1503, ecclesia B.M. de Blanquefort cum ejus annexa Sancti Martini de Veyrines, en latin, en 1506, R. de Alba Forti et Sancti Martini de Veyrinas, en latin, en 1520, S. Martin de Veyrines et son annexe N.D. de Milhac ou Blanquefort, en francés, en 1698 [1]. Per Dauzat, villa, al sens de « vilatge », es sosentendut e lo nom es format dels dos adjectius blanc e fòrt [4], al femenin. Bénédicte Boyrie-Fénié apròva la remarca de Jacques Astor, que pensa que blanca se pòt comprene coma « nuèva ». Tots los Blancafòrt son de luècs fortificats. Briolança es un idronime (nom de riu o flume) celtic, *bri-ol-antia (cf. la Briança) [1]. Xavier Delamarre explica Briança > brigantiā, mas pas Briolança [5].

Milhac modificar

Veire las fòrmas ancianas de Blancafòrt. Lo vilatge èra a una autra plaça (veire lo paragrafe Istòria). Lo nom alternatiu de Blancafòrt, Milhac, èra versemblablament lo nom del vilatge ancian. Quand se bastiguèt lo castèl, nommat Blancafòrt, son nom se transferiguèt al vilatge novèl e probablament al vilatge ancian, en concurréncia emb Milhac. Lo luèc del vilatge ancian fuguèt chafrat Lo Cailar, pr'amor de sa localizacion, justament perqué los noms de Milhac e de Blancafòrt podián designar un e l'autre vilatge, lo vièlh e lo novèl. Los noms de tipe Milhac pòdon venir del nom gallic d'òme Mīlios (latinizat en Milius) [6],[7] o del nom latin d'òme Aemilius [8].

Veirinas (nom supausat) modificar

Los noms de tipe Veirinas venon sovent del latin vulgar *vitrina, emb lo sens de « veirièra, fabrica de veire » [9], mès pòdon tanben venir de veterinae « animal de bast » ----> « estable d'una abitarèla, sus una viá romana per exemple », coma los Vedrinas o Vedrenas del Massís Central [10],[11], nocion que Dauzat coneissiá pas o acceptava pas. Lo grope -tr- dona normalament -i-, a data anciana (e donc *vitrina > veirina), mès se la sincòpa es pas tròp aboriva (se veterina ven pas tròp lèu vet'rina), l'evolucion es *vederina, puèi vedrina. Coma lo tipe Vedrinas existís pas qu'en Auvèrnhe e Lemosin, ont paire se ditz pas padre, e que i aviá de veterinae pertot, una partida dels Veirinas pòdon èsser de veterinae, a la condicion que lo nom se siá sincopat pro lèu : *veterinae > *vetrina > *veirina.

La Salvetat de Blancafòrt modificar

Lo nom ancian de La Salvetat de Blancafòrt èra La Salvetat dels Monges perqué i aviá un priorat que dependiá de la Pomareda dins la diocèsi de Caors [12] mès, tanlèu la mapa de Cassini, La Sauvetat de Blanquefort venguèt lo nom ordinari [13]. Lo nom de Salvetat, del latin salvitas, es totjorn d'origina medievala, e puslèu dels sègles XI e XII. Las salvetats èran a l'Edat Mejana, en Occitània, de zònas de refugi creadas per la Glèisa catolica e delimitadas a l'entorn d'una glèisa. Garantissián lo drech d'asile, dins lo quadre de la Patz de Diu. Avián un ròtle de pòblament e de colonizacion de las tèrras verges [14],[15].

Saint-Chaliès (nom francés) modificar

Lo nom francés mòstra qu'es un nom en Sench davant una iniciala vocalica. Lo sent es Alòi e es atestat Sancti Elegii [16], mès sa fòrma locala demandariá un estudi sul terrenh. Sent Alòi ven del latin Eligius, ministre de Dagobèrt, avesque de Noyon e patron des orfèbres [17],[18].

Istòria modificar

I aviá quatre parròquias dins la comuna abans la Revolucion : Veirinas (nom supausat), La Sauvetat de Blancafòrt (ancianament dels Monges) e Saint-Chaliès, en francés, lo nom es una varianta de Sench Alòi. Per Saint-Chaliès, un siti declara al còp qu'èra de la diocèsi de Sarlat e annèxa de La Sauvetat dels Monges [19], qu'èra de la diocèsi d'Agen, çò qu'es contradictòri. Durengues cita La Sauvetat dels Monges [12]https://archive.org/stream/pouillhistoriq00dure#page/388/mode/2up</ref>, coma de l'archipreirat de Fumèl e donc de la diocèsi d'Agen, mès cita pas Saint-Chaliès, indici qu'aquesta parròquia èra perigòrda. Las mapas de la diocèsi de Sarlat que Joan Tarde dessenhèt al sègle XVII mòstran que Saint-Chaliès es efectivament perigòrd e La Salvetat agenés[20],[21].

Blancafòrt èra annèxa e la matritz èra Veirinas, priorat secular, mès, tanlèu lo sègle XVIII, lo rapòt entre los dos s'inversèt (Veirinas èra plan mens poblada que Blancafòrt) [3]. De la glèisa de Veirinas, abandonada dempuèi la Revolucion, demòra pas qu'un pan de muralha [22].

Lo borg actual de Blancafòrt es dins la ribièra de Briolança (133 m d'altitud) e la glèisa romanica a una certana distància sus un pompidor del travèrs, a quicòm coma 170 m d'altitud, sus un luèc nommat lo Cailar (castellare > cast'lar > cas'lar > [kaj'la]), tresplombat per un planòl de 236 m. Lo vilatge ancian èra près de la glèisa [22] e sus un siti defensiu. Lo nom alternatiu de Blancafòrt, Milhac, èra versemblablament lo nom del vilatge ancian.

Administracion modificar

Lista dels cònsols successius
Periòde Identitat Etiqueta Qualitat
2014 2026[23] Sophie Gargowitsch divèrs esquèrra professora d’anglés, gerenta d’un cabinet de sofrorelaxològa, conselhièra departamentala (2015-)
març 2001 2014 Pierre Mesqui   retirat de l'industria de la fusta
1989 2001 Jean-Pierre Semirot    
1965 1989 Pierre Despont    
1922 1965 Joseph Andrau    
  1922      
Totas las donadas son pas encara conegudas.
  • Abans la refòrma cantonala de 2014, aplicada en 2015, la comuna èra del canton de Fumèl; es adara del canton du Fumélois (en francés).

Demografia modificar

modificar « persona »
 v · d · m  		Evolucion demografica
Populacion comunala actuala (2013): 497, totala: 506
 

1793 1800 1806 1821 1831 1836 1841 1846 1851
1 633 1 668 1 781 1 700 1 760 1 730 1 752 1 794 1 748

1856 1861 1866 1872 1876 1881 1886 1891 1896
1 764 1 693 1 592 1 408 1 463 1 501 1 510 1 238 1 169

1901 1906 1911 1921 1926 1931 1936 1946 1954
1 120 1 110 962 824 778 748 700 710 703

1962 1968 1975 1982 1990 1999 2006 2007 2008
727
 666
 587
 549
 468
 492
 500
 505
 508
523
2009 2010
512
527 		515
530
Fonts
Base Cassini de l'EHESS - Nombre retengut a partir de 1962 : Populacion sens comptes dobles - Sit de l'INSEE
 
Evolucion de la populacion 1962-2008


  • En 2018 la populacion èra de 484 abitants e la densitat èra de 11,54 ab/km².

Luècs e monuments modificar

 
Venètz de demandar una traduccion de Blancafòrt de Briolança.

Creatz (exemple detalhat) la sospagina qu'assegurarà lo seguiment del processús de traduccion en clicant sus Projècte:Traduccion/Blancafòrt de Briolança.

  •  
    Glèisa de Nòstra Dama de Blancafòrt.
  •  
    La glèisa de Saint-Chaliès.
  •  
    La glèisa de la Sauvetat de Blancafòrt.
  •  
    Dintrada del castèl de Blancafòrt.
  •  
    Ancian naut fornèl.
  Clicatz sus una vinheta per l’agrandir.

Personalitats ligadas amb la comuna modificar

Veire tanben modificar

Ligams extèrnes modificar

Nòtas modificar

  1. ↑ 1,0 1,1 et 1,2 Bénédicte Boyrie-Fénié, Dictionnaire toponymique des communes, Lot-et-Garonne, ed. CAIRN e Institut Occitan, Pau, 2012, p. 62-63
  2. ↑ https://web.archive.org/web/20210917173914/https://www.locongres.org/fr/applications/expressoc-expressions-fr/expressoc-navigation-par-fiches/112-toponymes-pour-cartographie/8084-blancafort-de-briolanca
  3. ↑ 3,0 et 3,1 https://archive.org/stream/pouillhistoriq00dure#page/394/mode/2up
  4. ↑ Albert Dauzat, Charles Rostaing, Dictionnaire étymologique des Noms de Lieux en France, Librairie Guénégaud, reedicion 1984, p. 87
  5. ↑ Xavier Delamarre, Noms de lieux celtiques de l'Europe ancienne, ed. Errance, 2012, p. 88
  6. ↑ Xavier Delamarre, Noms de lieux celtiques de l'Europe ancienne, ed. Errance, 2012, p. 198, 302 e 357
  7. ↑ Albert Dauzat, Charles Rostaing, Dictionnaire étymologique des Noms de Lieux en France, Librairie Guénégaud, reedicion 1984, p. 457
  8. ↑ Albert Dauzat, Charles Rostaing, Dictionnaire étymologique des Noms de Lieux en France, Librairie Guénégaud, reedicion 1984, p. 445
  9. ↑ Albert Dauzat, Charles Rostaing, Dictionnaire étymologique des Noms de Lieux en France, Librairie Guénégaud, reedicion 1984, p. 703, a Védrines-St-Loup
  10. ↑ Bénédicte Boyrie-Fénié, Jean-Jacques Fénié, Toponymie des Pays Occitans, edicions Sud-Ouest, 2007, p. 145
  11. ↑ Chantal Tanet et Tristan Hordé, Dictionnaire des Noms de Lieux du Périgord, ed. Fanlac, segonda edicion, 2000, p. 423
  12. ↑ 12,0 et 12,1 https://archive.org/stream/pouillhistoriq00dure#page/388/mode/2up
  13. ↑ https://www.geoportail.gouv.fr/donnees/carte-de-cassini
  14. ↑ Albert Dauzat, Charles Rostaing, Dictionnaire étymologique des Noms de Lieux en France, Librairie Guénégaud, reedicion 1984, p. 640, a La Salvetat
  15. ↑ Bénédicte Boyrie-Fénié, Jean-Jacques Fénié, Toponymie des Pays Occitans, edicions Sud-Ouest, 2007, p. 297, per La Sauvetat-du-Dropt
  16. ↑ http://patrimoine-de-france.com/lot-et-garonne/blanquefort-sur-briolance/eglise-paroissiale-saint-eloi-saint-chalies-26.php
  17. ↑ Albert Dauzat, Charles Rostaing, Dictionnaire étymologique des Noms de Lieux en France, Librairie Guénégaud, reedicion 1984, p. 596
  18. ↑ https://nominis.cef.fr/contenus/saint/205/Saint-Eloi.html
  19. ↑ http://patrimoine-de-france.com/lot-et-garonne/blanquefort-sur-briolance/eglise-paroissiale-saint-eloi-saint-chalies-26.php
  20. ↑ https://gallica.bnf.fr/ark:/12148/btv1b85924298/f1.item.r=.langFR.zoom
  21. ↑ https://web.archive.org/web/20190701232640/https://gallica.bnf.fr/ark:/12148/btv1b7710170v/f1.item.zoom
  22. ↑ 22,0 et 22,1 http://paroissesaintgerauddesvalleesenfumelois47.over-blog.com/article-notre-dame-de-blanquefort-sur-briolance-120159876.html
  23. ↑ https://www.sudouest.fr/2020/05/29/lot-et-garonne-decouvrez-les-nouveaux-maires-elus-7522112-3688.php
  24. ↑ Basa Mérimée Notícia N°IA47000517, Ministèri francés de la Cultura.
  25. ↑ Basa Mérimée Notícia N°IA47000514, Ministèri francés de la Cultura.
  26. ↑ Visites en Aquitaine : Église paroissiale Saint-Éloi de Saint-Chaliès
  27. ↑ Basa Mérimée Notícia N°IA47000511, Ministèri francés de la Cultura.
  28. ↑ Visites en Aquitaine : Église Sainte-Madeleine de La Sauvetat
  29. ↑ Georges Tholin, Études sur l'architecture religieuse de l'Agenais du Xe au XVIe siècle suivies d'une notice sur les sépultures du Moyen Âge, p. 105-106, Librairie J. Michel, Agen, 1874 ( lire en lgne )
  30. ↑ Basa Mérimée Notícia N°IA47000678, Ministèri francés de la Cultura.
  31. ↑ ;Visites en Aquitaine : Usine métallurgique dite forge de Blanquefort
  32. ↑ Visites en Aquitaine : Ferme de Blanquefort-sur-Briolance
  33. ↑ Visites en Aquitaine : Manoir Latour de La Sauvetat
Recuperada de « https://oc.wikipedia.org/w/index.php?title=Blancafòrt_de_Briolança&oldid=2423331 »