Primièra Republica Espanhòla
En Espanha, après la Guèrra Carlista, Amadèu Ièr se sauvèt d’un assassinat lo 19 de julhet de 1872. Demissionèt l'11 de febrièr de 1873 e la Primièra Republica (1873-1874) comencèt.
La Primièra Republica Espanhòla foguèt proclamada l'11 de febrièr de 1873 per las "Cortes Generales". Durèt mens de doas annadas (dusqua decembre de 1874). Se succediguèron cinc presidents : Estanislao Figueras, Francisco Pi y Margall, Nicolás Salmerón, Emilio Castelar e Francisco Serrano y Domínguez.
Lo 29 de decembre de 1874, lo general Martínez Campos decidiguèt la fin de la Republica e la restauracion de la monarquia dels Borbons. Lo govèrn de Sagasta èra d'acòrdi e la segonda restauracion comencèt. Lo rei foguèt Anfós XII, lo filh d'Isabèl II d'Espanha.