L'impressionisme es una escòla picturala francesa, nascuda de l'associacion d'artistas francés de la segonda mitat del sègle XIX. Fòrtament criticat al començament, lo movement se manifèsta subretot de 1874 a 1886 par uèit exposicions publicas a París, e marca la ruptura de l'art modèrne amb l'academisme. L'impressionisme se caracteriza subretot per una tendéncia a notar las impressions fugitivas dels fenomèns puslèu que l'aspècte estable e conceptual de las causas.

Impression, soleil levant de Claude Monet que balhèt son nom a l'impressionisme

Istoric modificar

Fins a 1874, l'art pictural oficial en França foguèt dominat per l'Académie royale de peinture et de sculpture, que fixava, dempuèi sa creacion jos lo reialme de Loís XIV, las règlas del bon gost, tanben per los tèmas dels quadres que per las tecnicas emplegadas. L’Acadèmia privilegièt l’ensenhament del dessenh, mai simple a definir dins un còrs de doctrina ben estructurat que la còpia dels modèls de l'escultura antica constituisca un ideal de beutat. La color, considerada dempuèi Aristòtel coma un accident de la lutz, se prestèt fòrça mens ben a una pedagogia estructurada. Aital aquela foguèt pas ensenhada a l’Acadèmia, mas dins de talhièrs exteriors a ela.

 
Païsatge de Guillaumin

Mentretant lo sègle XVIII ja marquèt una evolucion significativa. La color èra ja a la mòda, a la meteissa Acadèmia, François Boucher es un exemple. Dins las òbras d'Antoine Watteau tanben academician, de critics veson de signes davancièrs de l'impressionisme. La tornada, a Se al començament del sègle XIX foguèt marcat per la tornada del neoclassisisme, un vent de libertat aviá bufat sus la pintura dins la causida dels tèmas o dins lo biais de tractar lo dessenh amb par exemple Johann Heinrich Füssli o George Romney. Al començament del sègle XIX, William Blake, Francisco de Goya o Eugène Delacroix pausèron las basas d'una novèl biais de pintar.

L'invencion de la fotografia en 1827 tresvirèt la pintura e lo mestièr de pintre que foguèt primièr de crear un imatge semblant a la realitat. I aviá doncas de inventar una novèla vision del mond e de las causas de representar.

Amb l'invencion del tube de pintura sople a la mitat del sègle XIX, de joves pintres parisencs sortiguèron dels telièrs. Influenciats pel realisme de las òbras de Gustave Courbet, aqueles artistas privilegièron de colors vivas, los jòcs de lutz e son interessats mai per los païsatges o las scènas de la vida vidanta que per las grandas batalhas del passat o las scènas de la Bíblia. Soudats per las criticas a vegadas fòrça violentas, coma per los refuses successius del Salon de Paris, institucion màger de la pintura de l'epòca, aqueles joves artistas comencèron de s'amassar per pintar e discutir. Dins aqueles davancièrs, i a Claude Monet, Pierre-Auguste Renoir, Alfred Sisley e Frédéric Bazille, lèu retrobats per Camille Pissarro, Pau Cesana e Armand Guillaumin.

En 1863, lo reget per la jurada del Salon del Déjeuner sur l'herbe per Manet amb lo pretèxte que representa una femna nuda dins un contèxte contemporanèu debuta la crisi. Manet se tornèt cap al grope dels impressionistas qu'exigiguèt que lors òbras foguèsson presentadas al public. L'emperaire Napoleon III decreta la tenguda d'un Salon des Refusés regropant las òbras que an pas pogut èsser presentadas al salon de Paris. Las criticas foguèron fòrça violentas, una part del public se desplaçant unicament per se trufar de las òbras expausadas. Pr'aquò, las visitas dels Refusats foguèron pus nombrosas aquel an qu'aquestas del Salon vertadièr.

Davant los refuses successius, en 1867 e 1872, d'organizar un autre salon dels Refusats, un grope d'artistas amb Monet, Renoir, Pissarro, Sisley, Cézanne, Berthe Morisot e Edgar Degas constituiguèt la Société anonyme des artistes peintres, sculpteurs et graveurs en abril de 1874 per organizar la lor exposicion, dins l'estudio del fotograf Nadar. Amassant d'òbras un trenta artistas, amb lo devancièr Eugène Boudin que son exemple persuadiguèt Monet de pénher a l'aire liure, aquela exposicion es la primièra de uèit (entre 1874 e 1886).

Lo grope foguèt encara criticat violentament. Aital un article sarcastic de Louis Leroy (critica e umorista) de la revista lo Charivari, ont se trufa d'un quadre de Monet que nomenèt Impression soleil levant, balhant aital lo seu nom al movement: l'impressionisme. Lo tèrme es lèu utilizat pel public e per los artistas.

De nombrosas discòrdias esclatèron dins lo grope. Renoir quita lo movement dins las annadas 1880, per tornar mas sens jamai recobrar totalament la fisança dels membres. Edouard Manet un dels fondadors del grope, se refusa d'expausar sas òbras amb los autres impressionistas, totjorn desirós d'expausar prèp del Salon de París.

Dempuèi faguèron defeccion Cézanne, Renoir, Sisley e Monet. Lo grope dels Impressionistas se separèt en 1886 quand Signac e Seurat organizèt una exposicion concurrenta. Camille Pissarro foguèt l'unic artista present a las uèit Exposicions Impressionistas.

Pr'aquò, los artistas impressionistas ganhèron pauc a pauc las favors del public e de lors pars, mercé al mercand d'art Paul Durand-Ruel, que los expausa a Londres e Nòva York. Mas aquel succès profitèt pas a tots : Renoir en 1879, Monet al començament de las annadas 1880, Pissarro dins las annadas 1890 accediguèron al la seguretat financièra, mas Sisley moriguèt paure en 1899.

Metòde modificar

 
Renoir, La Grenouillère, Metropolitan Museum of Art, Nòva York

Los pintres impressionistas, se volent èsser realistas, causiguèron lors subjèctes dins la vida contemporanèa, dins un quotidian liurament interpretat segon la lors vision personala. Trabalhant « sus lo motiu», (coma los pintres de l'école de Barbizon, coma uns païsatgistas anglés, coma Boudin o Jongkind), butèron fòrça luènh l'estudi en aire liure, faguèron de la [[lutz] l'element essencial e movent de lor pintura, escartant las tintas escuras per utilizar de colors puras. Pintres d'una natura cambianta, d'una vida joiosa sasida dins l'instant, son indiferents a la recèrca, cara als classics, d'un bèl ideal e d'una esséncia eternala de las causas.

Lo tèrme d'impressionisme es tanben emplegat, per extension, dins lo domeni de la literatura, pr'amor de la libertat de la forma, de la frasa e del lengatge armonic.

 
Edouard Manet, Olympia (1863), Musée d'Orsay, Paris

L'impressionisme se singulariza per lo fach qu'òm pòt parlar d'una òbra sens aver besonh de referéncias exterioras, a la diferéncia de l'art antic qu'es basat sus la mitologia, e de l'art romanic sus l'istòria santa.

Tèmas e composicion modificar

 
Jan Steen, La Fête de saint Nicolas (1665-1668), Rijksmuseum, Amsterdam

Abans l'aparicion de l'impressionisme d'autres pintres, en particular los Olandeses del sègle XVII coma Jan Steen, s'interessèron a de subjèctes de la vida correnta, tot en conservant una vision tradicionala de la composicion. Aquela foguèt coneguda d'un biais a plaçar lo subjècte principal al centre del regard de l'observator. Los impressionistas assopliguèron l'oposicion entre subjècte e rèireplan, e mai l'efièch produit per una tela impressionista semble sovent un clichat, un fragment d'una realitat pus vasta capturat coma per l'efièch de l'azard. La fotografia ganhava en popularitat; lo pes dels aparelhs demenissiá, los clichats venguèron mai espontanèus. La fotografia buta aital los impressionnistas a capturar l'instant, non solament dins la lutz moventa del païsatge mas tanben dins la vida vidanta de la gent.

 
Edgar Degas, La Classe de danse (1874), Musée d'Orsay, Paris

Una autra influéncia importanta foguèt aquela de las estampas japonesas (japonisme), qu'arribèron en França a l'origina jos la forma de papièr d'embalatge. La tecnica d'aquelas estampas contribuiguèt de manièra importanta dins la causida dels angles « fotografics » e de las composicions non convencionalas.

Edgar Degas foguèt passionat per la fotografia e colleccionava d'estampas japonesas. Sa tela La classe de danse testimònia d'aquelas doas influéncias par sa composicion asimetrica. Las baladoiras del primièr plan a l'esquèrra semblan d'èsser estadas presas sus lo viu, dins de posturas fòrça pauc aprestadas, e lo ricon inferior drech de la tela es ocupat per una vasta superfícia de postam void.

Principals representants de l'impressionisme modificar

Dins la pintura modificar

Los representants màgers son

qu'acompanhan d'autres artistas que lors personalitats respectivas cambiaràn d'un biais fòrça diferent

L'impressionisme es la debuta cap al pointillisme per

E una debuta tanben per

Dins la literatura modificar

Dins la musica modificar