Generalitat de Catalonha
La Generalitat de Catalonha (en catalan: Generalitat de Catalunya) es lo sistèma institucional del autogovèrn de Catalonha[1]. Es compausata pel Parlament de Catalonha, la Presidéncia de la Generalitat, lo Govèrn de Catalonha e las altras institucions de l'administracion de Catalonha.
| Generalitat de Catalonha | |
| |
| (ca) Generalitat de Catalunya
(es) Generalidad de Cataluña | |
 | |
| Tipe | sistèma institucional autogovernamental |
| Region | Comunautat de Catalonha |
| Sèdi | Palau de la Generalitat de Catalunya, Barcelona |
| Adreça | Plaça de Sant Jaume 4, Barcelona |
| Lengas de trabalh | catalan, espanhòl, occitan |
| Organizacion | |
| President de la Generalitat | Pere Aragonés i Garcia (2021-) |
| Presidenta del Parlament | Alba Vergé i Bosch (2022-) |
| Institucions | Parlament de Catalonha
Presidéncia de la Generalitat Conselh de las garantidas estatutàrias Sindic dels grèuges Bureau de verificacion Conselh audiovisual de Catalonha |
| Emplegats | 327.357 (2021) |
| Budgèt annal | € 42 179 204 552,57 (2021) |
| Site web | web.gencat.cat |
| Istòria | |
| Remplaça | Corts de Catalonha |
| Fondacion | 19 de decembre de 1359 |
 | |
      
| |
Son sèdi official es lo Palais de la Generalitat de Catalonha[2] dins la vila de Barcelona.
Istòria modificar
La Generalitat pren sas originas dins las Corts de Catalonha, institüidas par Jacme Ièr d'Aragon. Pendent lo regne Pièr lo Catolic, las Corts Catalanas venon de las institucions administrativas del principat de Catalonha.[3]
Lo passat politic de Catalonha coma estat territorialament diferenciat amb sas pròprias institucions representativas e autonòmas[4], respècte al poder sobeiran de la sobeiranetat catalana pròpriament dicha (988-1283), de las monarquias aragonesas (1283-1516) e de las monarquias castelhanas (1516-1808) e de l'Estat constitucional espanhòl (dempuèi 1812), pòt èsser dividit en quatre etapas, separadas per tres rompeduras màgers dins l'òrdre juridic e public.
Primièra abolicion modificar
L'ensemble de las institucions de l'Estat catalan son estadas abolidas sul dich territòri comtats de Rosselhon e de Cerdanha, conegut uèi amb lo nom de Catalonha del Nord[5], un an après la signatura del Tractat dels Pirenèus al sègle xvii, que foguèt annexat a França.
A la debuta del sègle xviii, l'institucion foguèt egalament abolida sus tot lo territòri catalan.
Primièra restauracion modificar
La Generalitat de Catalonha foguèt restaurada en Catalonha meridionala e balhèt sa foncion politica e representativa modèrna coma governament regional de Catalonha en 1932, pendent la Segonda Republica espanhòla.
Segonda abolicion modificar
En 1939, la Generalitat de Catalunya foguèt abolida e demorèt pendolanta fins en 1977 pendent la dictatura franquista. Lluís Companys, president de la Generalitat de l'epòca, foguèt executat en octobre de 1940 pel crimi de rebellion militara.
Segonda restauracion modificar
Confòrmament a la Constitucion espanhòla de 1978 e l'Estatut d'autonomia de Catalonha de 1979 èsser estat aprovat a l'encòp per referendum en Catalonha e pel Parlament espanhòl los poders acordats son estats transferits jos la juridiccion de la Generalitat de Catalonha.
Composicion modificar
Lo Parlament modificar
Lo Parlament de Catalonha es l'assemblea legislativa de Catalonha. Es compausat de 135 députés elegits per sufragi universal pels ciutadans catalans.
La Présidéncia modificar
L'actual President de la Generalitat de Catalonha es Pere Aragonés i Garcia, per la rapresentacion de la Generalitat e l'ordre juridic segon l'Estatut d'Autonomia de Catalonha.
Lo Govèrn modificar
Lo Govèrn dich Conselh Executiu de Catalonha es l'organ superior ne carga de competéncia d'administracion delegada a las deputacions de Barcelona, Girona, Lhèida, Tarragona, Tèrras de l'Ebre (Tortosa), Catalunya Central (Manresa), Alt Pirineu i Aran (Tremp), e lo Penedès (Vilafranca del Penedès).
Referéncias modificar
- ↑ (es) « Comunidades Autónomas », sus lo site web de l'Administracion del Govèrn de Espanha.
- ↑ Se sona en catalan Palau de la Generalitat de Catalunya.
- ↑ Sánchez de Movellán Torent, Isabel. La Diputació del General de Catalunya: 1413-1479. Institut d'Estudis Catalans, 2004, p. 466. ISBN 8472837505.
- ↑ (en) « History of the Palau », sus lo sit web del Govèrn de Catalonha
- ↑ (ca+fr) « Atlas de Catalunya Nord » de Joan Becat, éd. Terra Nostra 1977-2019 [pdf]