Desplegant Wikipèdia
Pel document 
Wikipèdia qu'es aquò ?
Wikipèdia es una enciclopèdia liura e gratuita que cadun pòt legir e melhorar.
Un projècte internacional
Wikipèdia, una enciclopèdia collaborativa en linha, es creada lo 15 de genièr de 2001 en lenga anglesa. Gaire de temps aprèp, una version francofòna es creada, seguida per d'autras lengas. La version occitana es estada creada en decembre de 2003. La Wikipèdia occitana es lo pus grand site web actual en occitan e l'unica enciclopèdia en aquela lenga. Wikipèdia, totas lengas confondudas compta aperaquí dotze milions d’articles dins mai de 260 lengas. Wikipèdia es uèi demest los 10 sites Internet mai visitats del mond.
Degun o sap pas tot, mas cadun sap quicòm.
Wikipèdia es fondada sus l'idèa que cadun a de coneissenças de partejar amb los autres Los contributors a l'enciclopèdia an entre 7 e 77 ans e totes pòrtan lor contribucion a l'elaboracion del pus grand projècte collaboratiu de vocacion educativa present sus Internet. Al drech de cadun d'accedir a la coneissença s'apond la capacitat, ajudada per un esplech adaptat, d'ensenhar als autres e de partejar sas coneissenças dins los domenis mai divèrses.
Qual son los contributors de Wikipèdia ?
Lo principi d’elaboracion de Wikipèdia repausa sul fach que tot lector pòt venir contributor e crear o modificar un article instantanèament. Cap d'article es pas escrich per un redactor unic, son de desenats, de còps que i a de centenats de personas que trabalhan amassa per enriquir e melhorar lo contengut.
La resulta es un projècte d'enciclopèdia en bastison de contunh, noirit de las coneissenças dels uns e dels autres. Los contributors qu'o desiran pòdon crear gratuitament un compte (nom d’utilizaire) que lor permet de servar la traça de sas contribucions. Pasmens, los que desiran de participar sonque un temps sens s’identificar pòdon demorar anonims e trabalhar eles tanben sul projècte.
Fòrça articles e apondons de qualitat venon d’utilizaires anonims, simples passejaires. Wikipèdia ten per principi fondator la « neutralitat de punt de vista », que visa a integrar del biais pus neutre possible las divèrsas apròchas sus un meteis subjècte. Aquesta vision encoratja de personas d'orizonts divèrses a trabalhar amassa e a discutir sul melhor biais de presentar las informacions. I pòt aver de conflictes, que la comunautat dels contributors tracta e resòlver cas per cas, del biais pus amistós possible.
Tre ara podètz modificar una pagina !
La clau del succès de Wikipèdia es l'utilizacion d'un logicial d'una mena novèla sonat « wiki ». Aqueste logicial es a l'origina de la creacion de sites dinamics, ont cada utilizaire pòt modificar d'un biais rapid e aisit las paginas amb son navegador web. Los cambiaments que pòrta son alara visibles sul pic per l’ensemble dels lectors qu'accedisson al site. Es facil e rapid. Es un wiki !
Wikiwiki – « lèu » en hawaiian
La sintaxi utilizada es simpla e intuitiva : basta de qualques minutas per l'aprene. Per exemple, d'enrodar un mot de dos apostròfs lo far venir en italica, de tres en gras, e quand se met un mot entre parentèsis carradas (Exemple) se crèa un ligam intèrne. Lo logicial utilizat per Wikipèdia, nomenat MediaWiki, es estat desvolopat pels besonhs especifics de l'enciclopèdia.
Cossí venir contributor ?
Res de mai aisit, sufís d'anar sus Wikipèdia (http://oc.wikipedia.org) e de començar de modificar. Prendretz lèu gost al fenomèn qu'a la pus granda creissença Internet al mond !
Un contengut jos licéncia liura
Los tèxtes de Wikipèdia son someses a la licéncia de documentacion liura GNU (GFDL). Los imatges, quant a eles, se pòdon plaçar jos diferentas licéncias liuras. L'objècte d'aquestas licéncias e de metre lo contengut de Wikipèdia a disposicion segon de tèrmes qu'asseguran a cadun la libertat efectiva de lo copiar o de lo tornar distribuir, amb o sens modificacions, d'un biais comercial o non. Los diferents autors d'un article gardan la paternitat de lors contribucions (escriches o imatges) e la màger de las licéncias exigisson que los autors sián creditats al moment d'una reütilizacion del contengut. Wikipèdia accèpta tanben de contengut dins lo domeni public.
Los projèctes Wikimedia
Lo principi de Wikipèdia (metre a disposicion de contengut liure e gratuit construch en collaboracion) s'es espandit a d'autres projèctes amb d'objectius equivalents.
Aqueles diferents projèctes son declinats tanben dins de lengas nombrosas e son desvolopats a l'entorn de comunautats de contributors pròpris.
Demest aicestes :
Wikimedia Commons Una banca de donadas de documents multimèdias liures http://commons.wikimedia.org
Wikisource Un recuèlh de tèxtes dins lo domeni public http://oc.wikisource.org
Wikiversity una comunautat pedagogica liura https://web.archive.org/web/20110728190339/http://oc.wikiversity.org/
Wikiccionari un projècte de diccionari liure e multilingüe http://oc.wiktionary.org
Wikibooks Una colleccion de manuals pedagogics liures http://oc.wikibooks.org
Wikinews un site d’actualitat collaboratiu http://oc.wikinews.org
Wikiquote un recuèlh de citacions http://oc.wikiquote.org
Wikimedia, l’organizacion
Fondada en junh de 2003, Wikimedia Foundation es una organizacion de drech american, de tòca non lucrativa. A per objectiu d'estimular la creissença e lo desvolopament de projèctes multilingües basats sus de logicials de tipe wiki e cèrca de donar d'un biais gratuit un accès al contengut generat. Wikimedia Foundation possedís los servidors, los noms de domenis e las marcas depausadas de projèctes Wikimedia. D'associacions Wikimedia se son formadas dins mai d'un país per fin de sosténer localament los projèctes. Wikimédia France, en particular, òbra sul territòri de l'Estat francés.
Cossí pòdi ajudar ?
La màger part dels revenguts de Wikimedia Foundation e d'associacions localas ven de dons. Se desiratz que Wikipèdia e los autres projèctes contunhen de créisser e de se desvolopar, podètz far un don pel biais del formulari en linha sul site de Wikimedia Foundation https://web.archive.org/web/20090616131313/http://wikimediafoundation.org/wiki/Donate/oc o per corrièr postal a l'adreça : Wikimedia Foundation Inc. P.O. Box 78350 San Francisco, CA 941078350 USA
En França, los dons faches a l'associacion Wikimédia France se pòdon deduire dels impòstes. Podètz mandar un chèc a Wikimédia France, c/o JeanFrançois Gaffard 70700 VantouxetLongevelle o far un virament bancari.
Per mai d'informacions : http://www.wikimedia.fr/wiki/Faire_un_don
Imaginatz un mond ont cadun
auriá accès a la coneissença.
Es nòstre objectiu.