Desobesissença civila

La desobesissença civila es lo refús actiu a obesir a de leis, demandas e òrdres d'un govèrn, o d'un poder internacional d'ocupacion. Es un dels principals actes de resisténcia non-violenta. Dins lo seu biais mai non-violent (en Índia, es coneguda coma la ahimsa o satyagraha) se poiriá dire que'es la compassion en forma de desacòrdi respectuós. Una de las primièras concretizacions massissas foguèt realisada pels egipcians contra l'ocupacion britanica pendent la revolucion de 1919.[1] La desobesissença civila es un d'entre fòrça biais que las personas se pòdon rebellar coma las leis injustas. Foguèt utilizat dins los moviments de resisténcia non-violenta, de biais plan documentat, en Índia dins las campanhas (de Gandhi per l'independéncia de l'Empèri Britanic), en Checoslovaquia amb la Revolucion de Velós e a Alemanha Orientala per expulsar las dictaduras comunistas[2][3], en Sud-Africa en la luta contra l'apartheid, per l'American Civil Rights Movement, en la Revolucion Cantanta, que permèt als Païses baltics se desliurar de la Union Sovietica, e mai recentament dins la Revolucion Iranja en 2004 [4] e en 2005, Revolucion de las Ròsas, entre d'autres diferents moviments pel mond entièr.

Mohandas Karamchand Gandhi, una figura coneguda pel mond entièr coma avocat de la desobesissença civila no-violenta

Aprèp lo chasple de Peterloo de 1819, lo poèta Percy Shelley escriguèt lo poèma polític de The Mask of Anarchy, mai tard aquel meteis an, e que comença amb las pertocantas imatges de las formas injustas de l'autoritat del seu temps, e aprèp s'imagina cossi poíra realizar un biais radicalament novel d'accion sociala. Seriá la primièra declaracion modèrna del principi de protestacion non-violenta.[5] Una interpretacion ne faguèt l'autor Henry David Thoreau dins lo seu ensag Civil Disobedience, e mai tard per Gandhi dins la seuna doctrina del Satyagraha.[6] La resisténcia passiva de Gandhi foguèt influenciada e inspirada per la non-violéncia de Shelley dins la protestacion e l'accion política.[7] En particular, es conegut que Gandhi èra acostumat a citar Masque of Anarchy de Shelley a un public larg pendant la campanha per una Índia liura.[8][9]

Dins l'ensag de Thoreau de 1849 Civil Disobedience, d'en primièr titulada "Resisténcia al govèrn civil", l'idèa màger de l'ensag es l'autosuficiéncia, atal seriá pas necessari de lutar físicament contra lo govèrn contra una injusticia qu'aquel fa, mas seriá obligat a o sosténer pas. Aquel ensag aguèt una granda influéncia per fòrça partisans de la desobesissença civila. Dins l'ensag, Thoreau expliquèt las seunas rasons per refusar de pagar l'impòst coma un acte de protestacion contra l'esclavatge e contra la guèrra entre Mexica e America.

Referéncias modificar

Suls autres projèctes Wikimèdia :

  1. "Egypt"> (en)Nonviolent Social Movements: A Geographical Perspective; Zunes Stephen (1999), edit:Blackwell Publishing
  2. Tikkun reader; Michael Lerner
  3. "eastgermany">Struggle and the Revolution in East Germany
  4. "The Orange Revolution">(en)The Orange Revolution Time Magazine
  5. "AFP"> https://web.archive.org/web/20110105232938/http://www.morrissociety.org/JWMS/SP94.10.4.Nichols.pdf
  6. "AFP">
  7. Thomas Weber, "Gandhi as Disciple and Mentor," Cambridge University Press, 2004, pp. 28-29.
  8. =AFP
  9. Thomas Weber, "Gandhi as Disciple and Mentor," Cambridge University Press, 2004, pp. 28.

Vejatz tanben modificar