Banhèras de Bigòrra

Pels articles omonims, vejatz Banhèras.

Banhèras de Bigòrra^[1] (locaument: Banhères de Bigòrra^[2] ^[3], e Bagnères-de-Bigorre en francés) qu'ei ua vila d'Occitània, en Gasconha e en Bigòrra. Que's situa administrativament en departament deths Hauts Pirenèus dera region administrativa d'Occitània, ancianament de Mieidia-Pirenèus.

Banheras de Bigòrra
Bagnères-de-Bigorre

Coronatges.

Armas

Geografia fisica

Coordenadas

43° 03′ 54″ N, 0° 09′ 02″ E

Superfícia

125,86 km²

Altituds
· Maximala
· Mejana
· Minimala

2 872 m
550 m
440 m

Geografia politica

Gasconha
Bigòrra

França

Banhèras de Bigòrra (sosprefectura)

Canton
6504

burèu centralizator deth canton d'era Hauta Bigòrra (caplòc deth Canton de Banhèras de Bigòrra abans 2015)

Intercom
246500482

CC dera Hauta Bigòrra (residéncia)

Cònsol

Claude Cazabat
(2020-2026)

Geografia umana

Populacion
Populacion totala
(2018)

7 103 ab.

Evolucion de la populacion

7 386 ab.

Densitat

60,65 ab./km²

Autras informacions

Eths cuus-lavats.

65200, 65710

Geografia modificar

Comunas a l'entorn.

Toponimia modificar

Banhèras de Bigòrra modificar

Era prononciacion qu'ei [ba'gnéras] (grafia fonetica deths autors). Eras fòrmas ancianas que son : A Banheras, A Bagneres, ath sègle XII, Bagneres en 1285, de Bagneriis, en 1300 e 1342, de Banheriis, en latin, en 1300 e 1313, Banheras en 1429, Baignères (mapa de Cassini, ara fin deth sègle XVIII)^[3].

Com per Banhèras de Luishon, Banhèras que vien de balneum, « banh », dab eth sufixe -aria(s)^[4]^,^[3].

Eth nom de Banhèras qu'ei atestat sonque despuish 1171. Era vila qu'èra citada en latin atau : Vicus aquensis « eth vilage deras aigas », Aquæ bigerritanas « Eras aigas bigordanas »^[3].

Miquèu Grosclaude qu'escriu a bon dret Banheras (de Bigòrra) : eth resultat deth sufixe latin -arias qu'ei -èras (è obèrta), mes pr'amor dera nasala nh, è que's barrè en é, fenomèn corrent en gascon, que totun non se non pas en una grafia larga^[3]. Apuèi, la a finau passa a e, perque los noms feminins en -as son prononciats es^[3].

Solanhets modificar

Era prononciacion qu'ei [soula'gnéts] (grafia fonetica deths autors). Eras fòrmas ancianas que son : quartier des Soulagnets en 1749, Soulagnets en 1790, Soulaignet (mapa de Cassini, ara fin deth sègle XVIII)^[3].

Segon Robèrt Aymard [qui sièc eth diccionari Palay], solanhet qu'ei un diminutiu de solan, « tèrra ath sorelh, penent de montanha expausat ath sud »^[3]. Tots eths Solanhet(s) correspónen pas a aquera situacion geografica; Soulagnet qu'ei tanben un patronime biarnés^[5] e eras aglomeracions petitas o ostaus d'aqueth nom que pòden estar nommats d'après eth proprietari.

Er' Espona modificar

Era prononciacion qu'ei ['éra 'spouna] (grafia fonetica deths autors). Eras fòrmas ancianas que son : Lesponne en 1790, Lesponne (mapa de Cassini, ara fin deth sègle XVIII)^[3].

Eth mot espona qu'ei un toponime pro espandit [ath sud dera] Gasconha e mei qu'en hauta montanha. Que vien regularament deth latin sponda. Eth sens d'origina qu'ei de « bòrn de lièit », puèi de « flanc d'un naviri ». En gascon, que correspón a un flanc de montanha, ua desnivelacion alongada, que hè bordadura o eventuaument limit naturau. Miquèu Grosclaude que pensa eth nom designava era longa vath quasi rectilinèa der Ador dera Espona, puish qu'estó hornit après ath vilatge^[3].

Istòria modificar

Aquesta seccion es voida, pas pro detalhada o incompleta. Vòstra ajuda es benvenguda !

Administracion modificar

Lista deths cònsols successius
Periòde		Identitat	Etiqueta	Qualitat
junh de 2017	2026	Claude Cazabat	divèrs centre	retirat dera Foncion Publica
agost de 2013	junh de 2017	Jean-Bernard Sempastous	UDI puish LREM	professor, deputat despuish 2017
març de 1989	agost de 2013 (mòrt en foncions)	Rolland Castells	UDF, puish Aliança centrista	conselhèr regionau (1986-2004), conselhèr generau (1988-2013)
març de 1977	1989	Eugène Toujas	PCF	emplegat de las pòstas, conselhèr generau (1976-1988)
març de 1965	1977	André de Boysson	RI	cap d'entrepresa, conselhèr generau (1970-1976)
	1965
Totas las donadas son pas encara conegudas.

Demografia modificar

modificar « persona »
v · d · m

Evolucion demografica
Populacion comunala actuala (2013): 7633, totala: 8163

8 448

8 467

8 489

-

9 508

-

-

8 455

-

10 314

10 216

9 947

9 242

8 424

8 048

8 030

8 016

8 003
8 678

2009

2010

8 040
8 717

8 047
8 725

Fonts

Base Cassini de l'EHESS (recercar) - Nombre retengut a partir de 1962 : Populacion sens comptes dobles - Sit de l'INSEE

Evolucion de la populacion 1962-2008

En 2018 era populacion qu'èra de 7103 abitants e era densitat qu'èra de 56,44 ab/km².

Lòcs e monuments modificar

Personalitats ligadas dab era comuna modificar

Véder tanben modificar

Comunas deths Hauts Pirenèus

Ligams extèrnes modificar

Nòtas modificar

↑ Tanben prononciat [baɲˈeɾɔs] dens airaus pròches segons Eric Gonzales (https://wikigram.locongres.com/index.php?title=5._Sous-dialectes_et_parlers_gascons). Lo lingüista e toponimista Patrici Pojada qu'accèpta la grafia Sales per Salas, en seguent la prononciacion locala, alavetz qu'arrefusa Banhères.
↑ Patrici Pojada, Repertòri toponimic de las Comunas de la Region Miègjorn-Pirenèus, ed. Loubatières, Portèth de Garona, 2009, p. 84
↑ ^3,00 ^3,01 ^3,02 ^3,03 ^3,04 ^3,05 ^3,06 ^3,07 ^3,08 et ^3,09 Michel Grosclaude et Jean-François Le Nail, Dictionnaire toponymique des communes des Hautes-Pyrénées intégrant les travaux de Jacques Boisgontier, Conseil Général des Hautes-Pyrénées, 2000 https://www.archivesenligne65.fr/article.php?laref=915&titre=bagneres-de-bigorre
↑ Albert Dauzat, Charles Rostaing, Dictionnaire étymologique des Noms de Lieux en France, Librairie Guénégaud, reedicion 1984, p. 46
↑ https://www.filae.com/nom-de-famille/SOULAGNET.html

Portau de Gasconha

[1] Tanben prononciat [baɲˈeɾɔs] dens airaus pròches segons Eric Gonzales (https://wikigram.locongres.com/index.php?title=5._Sous-dialectes_et_parlers_gascons). Lo lingüista e toponimista Patrici Pojada qu'accèpta la grafia Sales per Salas, en seguent la prononciacion locala, alavetz qu'arrefusa Banhères.

[2] Patrici Pojada, Repertòri toponimic de las Comunas de la Region Miègjorn-Pirenèus, ed. Loubatières, Portèth de Garona, 2009, p. 84

[glb-3] 3,00 ^3,01 ^3,02 ^3,03 ^3,04 ^3,05 ^3,06 ^3,07 ^3,08 et ^3,09 Michel Grosclaude et Jean-François Le Nail, Dictionnaire toponymique des communes des Hautes-Pyrénées intégrant les travaux de Jacques Boisgontier, Conseil Général des Hautes-Pyrénées, 2000 https://www.archivesenligne65.fr/article.php?laref=915&titre=bagneres-de-bigorre

[4] Albert Dauzat, Charles Rostaing, Dictionnaire étymologique des Noms de Lieux en France, Librairie Guénégaud, reedicion 1984, p. 46

[5] ttps://www.filae.com/nom-de-famille/SOULAGNET.html

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]